ΠΕΡΙ ΚΑΥΣΗΣ ΚΑΙ οι ανάγκες μιας σύγχρονης διαχείρισης……
Πίσω από τις πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κος Κ. Χατζηδάκης υπέρ της ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων διαφαίνεται η ελπίδα ότι δεν χρειάζεται να αλλάξουμε πολλά για να αντιμετωπιστεί ο ολοένα αυξανόμενος όγκος απορριμμάτων που παράγουμε ως χώρα, αρκεί να επιτρέψουμε επενδύσεις σε εργοστάσια ανάκτησης ενέργειας με καύση σκουπιδιών. Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι πολύ διαφορετική, καθώς η επιλογή της καύσης συνοδεύεται από μία σειρά κρίσιμων προβλημάτων.
Τα δεδομένα που οι τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις (Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Μεσόγειος SOS, Greenpeace και WWF Ελλάς) βάζουν για άλλη μια φορά στη δημόσια συζήτηση, που οι αρμόδιοι θεσμικοί φορείς ποτέ δεν πραγματοποίησαν, είναι τα εξής:
- Η κυκλική οικονομία και η καύση δεν πάνε μαζί. H EE μέσα από την έκδοση της στρατηγικής για την κυκλική οικονομία δίνει έμφαση στην ελαχιστοποίηση της χρήσης των πόρων και στην έννοια της επαναχρησιμοποίησης. Η τάση αυτή, αναγκάζει χώρες με προϊστορία στην καύση, όπως η Δανία, η Γερμανία και η Σουηδία να αναζητήσουν λύσεις πέρα από την καύση.
- Η καύση εμποδίζει την επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η Ελλάδα. Αν η Ελλάδα αποφασίσει να επενδύσει στην καύση, τότε είναι αδύνατον να επιτευχθούν οι στόχοι, για τους οποίους έχει δεσμευθεί, για ενίσχυση της ανακύκλωσης και συρρίκνωση του ποσοστού ταφής. Αντίθετα, η χώρα θα παραμείνει κολλημένη σε ένα ξεπερασμένο και ακριβό μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων. Στο ίδιο πλαίσιο, η Πορτογαλία, που σήμερα καίει το 20% των σκουπιδιών της, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι δεν θα επενδύσει σε νέες μονάδες καύσης, καθώς κινδυνεύει να μην πιάσει τους στόχους της.
- Η καύση απορριμμάτων είναι πανάκριβη υπόθεση. Με τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις για έργα καύσης να έχουν σταματήσει, μια τέτοια επιλογή θα μπορεί να υλοποιηθεί μόνο με την αξιοποίηση εθνικών και ιδιωτικών πόρων. Σε αυτήν την περίπτωση και συνυπολογίζοντας ότι η διαθεσιμότητα όλων των υλικών (πλαστικά, οργανικά, υπόλοιπα ανακυκλώσιμα) που χρειάζεται η καύση για να είναι αποδοτική δεν θα είναι δεδομένη στο άμεσο μέλλον, η μόνη ελπίδα αυτά τα έργα να φέρουν κέρδη στους επιχειρηματίες που τα διαχειρίζονται, είναι η σύναψη εξοντωτικών συμβολαίων και ρητρών εις βάρος των Ελλήνων πολιτών για διάστημα τουλάχιστον 20-30 ετών.
- Έλλειμμα εμπιστοσύνης και ελέγχου. Με όλα τα παραπάνω αρνητικά χαρακτηριστικά και επιπτώσεις της καύσης, και σε συνδυασμό με τη διαχρονική αδιαφάνεια, την αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου και των πολυάριθμων περιπτώσεων παράνομης διακίνησης σκουπιδιών και ανεξέλεγκτης διάθεσης τους στη χώρα μας, το υπάρχον έλλειμμα εμπιστοσύνης της κοινωνίας προς την πολιτεία αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο, σε περίπτωση που αποφασίσουμε να προχωρήσουμε με την επιλογή της καύσης.
Αναγνωρίζοντας ότι δεν υπάρχει τέλεια επιλογή, καθώς τόσο η ταφή, όσο και η καύση έχουν σημαντικότατες αρνητικές επιπτώσεις, οφείλουμε να αναφέρουμε ότι η δέσμευση της πολιτείας στην επιλογή της καύσης με τη δικαιολογία διαχείρισης του υπολείμματος δεν δικαιολογείται σε καμία περίπτωση, καθώς τμήμα του (γνωστό ως RDF) ήδη χρησιμοποιείται ως εναλλακτικό καύσιμο στη τσιμεντοβιομηχανία.
Επίσης η καύση των σκουπιδιών έχει συνδεθεί με την πιθανή έκλυση διοξινών στο περιβάλλον και λόγω της μεγάλης τοξικότητας αυτών των ουσιών εκφράζονται αρκετές επιφυλάξεις και ανησυχίες για τη χρήση τους.
Τέλος ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει και στις πιθανές εκπομπές υδραργύρου (όταν υπάρχει στα χρησιμοποιούμενα καύσιμα) που είναι ιδιαίτερα τοξικός και μπορεί να μεταφερθεί σε μεγάλες αποστάσεις από το σημείο έκλυσης.
ΡΟΔΥ ΚΡΑΤΣΑ: «Η Κεφαλονιά έχει ευπρεπή εικόνα στην αποκομιδή αλλά είναι στα όρια του ο χώρος για τα επόμενα στάδια και για τις ανάγκες μιας σύγχρονης διαχείρισης».
Φαίνεται ότι η Κεφαλλονιά «κείται μακράν» για να γνωρίζει η κα Κράτσα και οι προκύψαντες «σκουπιδολόγοι» ότι:
Σε πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο και με την Απόφαση 70/2020 έγινε αποδοχή και έγκριση της προμελέτης: «ΕΡΓΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΧΥΤΥ-ΟΕΔΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ», Π/Υ: 7.170.819,32 πλέον Φ.Π.Α.
Το έργο έχει ενταχθεί με Α/Α ΟΠΣ 1465 με Πρόσκληση του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ της Ε.Υ.Δ του Ε.Π «ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ».
Λίγα λόγια κα Κράτσα για τα στοιχεία του έργου για να γνωρίζετε την επόμενη φορά που θα βγάζετε “διαγγέλματα”:
Το έργο περιλαμβάνει εργασίες που θα πραγματοποιηθούν με στόχο την περιβαλλοντική αναβάθμιση και επέκταση του υφιστάμενου Χ.Υ.Τ.Υ. και της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων, η οποία βρίσκεται στην στη θέση «Παλλοστή», και την μετατροπή της σε Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Επεξεργασίας Απορριμμάτων (Ο.Ε.Δ.Α.). Η αναβάθμιση κρίνεται αναγκαία με βάση την υφιστάμενη κατάσταση, ώστε να διασφαλίζεται απόλυτη συμμόρφωση με τον ΠΕ.Σ.Δ.Α. καθώς και τις προδιαγραφές και τους περιβαλλοντικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελληνικής Νομοθεσίας.
Το Υποέργο με τίτλο «ΕΡΓΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΧΥΤΥ-ΟΕΔΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ», θα περιλαμβάνει:
- Τ ην αναβάθμιση της υφιστάμενης μονάδας προεπεξεργασίας και κομποστοποίησης.
- Τ η δημιουργία ενδιάμεσου κυττάρου, μεταξύ του παλαιού Α’ κυττάρου και του εν λειτουργία Β ’, το οποίο θα αυξήσει τον χρόνο ζωής του χώρου κατά 17 σχεδόν έτη.
- Τ ην ανάπτυξη των υποδομών για την διαχείριση των στραγγισμάτων.
- Τ η βελτίωση των υφιστάμενων και την κατασκευή νέων υποδομών του χώρου.
- Έ ργα περιβαλλοντικής παρακολούθησης:
- Α ναβάθμιση της Μονάδας Επεξεργασίας Στραγγισμάτων.
Όλες οι αποφάσεις και ενέργειες για την υλοποίηση του έργου, γίνονται με κύριο άξονα την εξυπηρέτηση των ακόλουθων στόχων:
α) Εναρμόνιση του διαχειριστικού σχεδίου των αστικών στερεών αποβλήτων με την Ευρωπαϊκή και Εθνική Νομοθεσία και τον εγκεκριμένο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων Ιονίων Νήσων
β) Βελτίωση της λειτουργίας του χώρου ταφής των απορριμμάτων του Νομού.
γ) Βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών στην ευρύτερη περιοχή του έργου.
Σαν επίλογο της σημερινής μας παρέμβασης δεν μπορεί να μην αναφερθούμε στην απορρόφηση κονδυλίων της Περιφέρειας για το ΕΣΠΑ 2014-2020. Η απορρόφηση βρίσκεται ΠΛΕΟΝ κάτω του μετρίου….., παρότι σύμφωνα με τα στοιχεία της πορείας του ΕΣΠΑ 2014 -2020, στις 31/12/2017, η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων κατατάχθηκε στην 3η θέση με ποσοστό απορρόφησης 15,92%.
Σε αυτό βέβαια δεν ευθύνεται μόνο η τωρινή Περιφερειακή Αρχή, δηλαδή η κα Κράτσα και οι συνοδοιπόροι της!!
Θα δούμε τι έχουν να πουν και να απολογηθούν στον κόσμο των Ιονίων Νησιών όταν κληθούν να επιστρέψουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 31-12-2020 πάνω από 100 εκατομμύρια ευρώ!!!.
Γεράσιμος Π. Φιλιππάτος
Τεχνικός Υπάλληλος Δήμου Αργοστολίου
