Κύριε διευθυντά
Το 1943, ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος εμαίνετο χωρίς να έχει κριθεί ποιο θα είναι το τέλος του. Ολη η Ελλάδα ήταν υπό την κατοχή των τριών κατοχικών δυνάμεων: Γερμανίας, Ιταλίας και Βουλγαρίας. Η Πελοπόννησος ήταν υπό την κατοχή της Ιταλίας. Και στη γενέτειρά μου, τα Πετράλωνα ορεινής Ολυμπίας, τα κείμενα κοντά στον ναό των Βασσών, το 1943 υπήρχαν τρεις Ιταλοί κατακτητές, ο Ανδρέας, ο Αντόνιο και ο Μπελεγρίνο.
Η συμπεριφορά των Ιταλών στους συμπολίτες μας, όπως οι ίδιοι (συμπολίτες μου) έλεγαν, ήταν ήπια έως καλή. Οταν όμως η Ιταλία, την 8η Σεπτεμβρίου 1943, συνθηκολόγησε με τους συμμάχους, οι πιο πάνω Ιταλοί από κατακτητές κατέστησαν αιχμάλωτοι πολέμου και η τύχη τους εξαρτιόταν από την οργή των Γερμανών, οι οποίοι θα έφθαναν στο χωριό μας ύστερα από λίγες ημέρες. Θυμάμαι τότε, που ήμουν παιδί 9,5 χρόνων, τον πρόεδρο της κοινότητας, Νικόλαο Κ. Σαλακά, πατέρα μου, να αποφασίζει να προστατεύσει τους υπόψη Ιταλούς, γιατί, όπως έλεγε, ήταν αιχμάλωτοι πολέμου. Για τον λόγο τούτο, με τον παπά του χωριού μας, τον Αναστάσιο Παπαναστασίου, συμφώνησαν: ο παπάς να πάρει έναν από τους τρεις Ιταλούς, τον Ανδρέα, για να κάνει κηπουρικές εργασίες, τα αδέλφια του πατέρα μου, Δ.Π. και Φ. Σαλακάς, να πάρουν τον Αντόνιο για γεωργικές εργασίες και τον Μπελεγρίνο, που έλεγε ότι ήταν κουρέας, να τον πάρει ο κουρέας του χωριού μας, ο Κ. Β. Μαρίνης. Το ΕΑΜ, που είχε έδρα στο χωριό μας, απέφυγε να πάρει θέση.
Επειτα από αρκετές ημέρες έφθασαν οι Γερμανοί, λεηλάτησαν το χωριό μας, έκαψαν το σπίτι του πολιτικού υπευθύνου του ΕΑΜ και δεν αναζήτησαν τους Ιταλούς, γιατί κανείς δεν τους πρόδωσε. Μετά την ήττα των ναζί οι δύο Ιταλοί, Αντόνιο και Μπελεγρίνο, έφυγαν για την πατρίδα τους, εκτός από τον Ανδρέα, γιατί είχε πεθάνει, και έτσι δεν είχαν την τύχη των συμπολιτών τους, που βρέθηκαν στην Κεφαλονιά, από τους Γερμανούς.
Το 1946, θυμάμαι, ο Αντόνιο έστειλε επιστολή στον πατέρα μου και ευχαριστούσε τόσο αυτόν όσο και τα αδέλφια του και όλο το χωριό για την περίθαλψη. Αυτή την πράξη της φιλοξενίας, της ανθρωπιάς και πολιτισμού, που έκαναν οι Ελληνες χωρικοί και συγκεκριμένα ο πρόεδρος της κοινότητας Πετραλώνων Ολυμπίας-Ηλείας, πατέρας μου, Νικόλαος Κ. Σαλακάς, και όλοι οι συμπολίτες του, αν και έχουν περάσει από τότε 78 χρόνια, αισθάνομαι βαθιά υποχρέωση προς τιμήν αυτών, να τη φέρω τώρα, στην ηλικία των 87 ετών που διατρέχω, πριν «φύγω», εγώ που την έζησα, στο φως της δημοσιότητας, γιατί αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση ανθρωπιάς και πολιτισμού για όλους τους νεότερους Ελληνες.
Πηγή: kathimerini.gr
