Οικοδομικές άδειες: τι αλλάζει για δόμηση σε μικρά εκτός σχεδίου οικόπεδα

Της Γραμμάτης Μπακλατσή, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού

baklatsi@yahoo.gr

Την αναγκαιότητα να χορηγηθεί παράταση στην έκδοση οικοδομικών αδειών στα κατά παρέκκλιση μικρά οικόπεδα, που βρίσκονται εκτός σχεδίου για έναν χρόνο ακόμα, εξετάζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με τα όσα ισχύουν μέχρι σήμερα, για τα μικρά γήπεδα που έχουν πρόσωπο σε εθνικό, επαρχιακό και δημοτικό δίκτυο, μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια μέχρι 9 Δεκεμβρίου 2022.

Θυμίζουμε ότι, με τον νόμο 4759/2020, τροποποιήθηκαν οι όροι δόμησης για την εκτός σχεδίου δόμηση και καθορίστηκαν μεταβατικές διατάξεις έως την κατάργηση της δυνατότητας οικοδόμησης σε συγκεκριμένα γήπεδα και ιδιοκτησίες με εμβαδό μικρότερο των 4 στρεμμάτων.

Ωστόσο, αν και βρισκόμαστε επτά μήνες πριν τη λήξη της προθεσμίας, η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών που διαθέτουν τέτοιου είδους οικόπεδα, δεν μπορεί να προβεί στην έκδοση της επιθυμητής αδείας δόμησης, γιατί υπάρχουν πολλά γραφειοκρατικά εμπόδια. Σημειωτέον ότι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει από τη στιγμή της ψήφισης του νόμου στις 9 Δεκεμβρίου του 2020 και μέχρι σήμερα, οι συνθήκες δεν ήταν και οι πιο ευνοϊκές για επενδύσεις στον τομέα της κατασκευής. Οι επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία, οι τελευταίες εξελίξεις με τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και η εκτόξευση του κατασκευαστικού κόστους, κάνουν πλέον απαγορευτικές τις όποιες σκέψεις σήμερα για τον σχεδιασμό και την κατασκευή κτισμάτων.

• Ποια είναι τα προβλήματα για την έκδοση της οικοδομικής άδειας;

1. Δεν έχουν αναγνωριστεί ως κοινόχρηστοι πολλοί δρόμοιπου έχουν κατασκευαστεί από τους δήμους, είναι ασφαλτοστρωμένοι και έχουν και δίκτυα κοινής ωφέλειας. Οι δρόμοι αυτοί σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (848/2018) θεωρούνται ιδιωτικοί και απαγορεύεται η οικοδόμηση των γηπέδων που έχουν πρόσωπο σε αυτές και έχουν εμβαδό μικρότερο των 4000 τ.μ. Δεν ολοκληρώθηκε η κύρωση των Δασικών Χαρτών της χώρας, διότι δόθηκε παράταση στις Αντιρρήσεις μέχρι 31 Μαΐου 2022 και πολλά γήπεδα δεν έχουν αποχαρακτηρισθεί και φαίνονται ως δασικά.
2. Καθυστερεί η εξέταση των Αντιρρήσεων, που είχαν υποβάλει ιδιοκτήτες ακινήτων κατά των δασικών χαρτών από το έτος 2017, με αποτέλεσμα να έχει παγώσει εδώ και πέντε χρόνια κάθε δυνατότητα αδειοδότησης.
3. Καθυστέρησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος να εκδώσει νομοθετικές ρυθμίσειςμε τις οποίες διευκρίνιζε διατάξεις που παρερμηνεύονταν από τις Πολεοδομίες και είχαν ως αποτέλεσμα να «μπλοκάρουν» πολλές οικοδομικές άδειες σε οικόπεδα εκτός σχεδίου μικρότερα των 4 στρεμμάτων.
4. Καθυστερεί μέχρι και έξι μήνες ο έλεγχος των οικοδομικών αδειώναπό τα πολεοδομικά γραφεία.
5. Η προθεσμία της μεταβατικής διετίας για την απαγόρευση της εκτός σχεδίου δόμησης στα μικρά γεωτεμάχια συνέπεσε με την περίοδο της πανδημίας, όπου το δημόσιο υπολειτουργεί, η προσέλευση των μηχανικών στις αρμόδιες πολεοδομικές, δημοτικές, αρχαιολογικές, δασικές κλπ, είναι ουσιαστικά αδύνατη και πολλοί πολίτες ασθενούν.
6. Υπάρχει καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, που θα καθορίσουν τις προς πολεοδόμηση περιοχές και τις χρήσεις γης.

• Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να κτιστούν μικρά γήπεδα που έχουν πρόσωπο σε δρόμο;

α. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 12-11-62 και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: δέκα (10) μ., Ελάχιστο βάθος: δέκα πέντε (15) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: επτακόσια πενήντα (750) τμ.

β. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 12-9-64 και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: είκοσι (20) μ., Ελάχιστο βάθος: τριάντα πέντε (35) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: χίλια διακόσια (1200) τμ.

γ. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 17-10-78, και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: είκοσι πέντε (25) μ., Ελάχιστο βάθος: σαράντα (40) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: δύο χιλιάδες (2000) τμ.

δ. Τα γήπεδα που βρίσκονται εντός της ζώνης των πόλεων, κωμών και οικισμών και είχαν κατά την 24-04-77: Ελάχιστο εμβαδόν: δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ.

ε. Είναι άρτια και οικοδομήσιμα και απομειούνται συνεπεία απαλλοτριώσεων ή διάνοιξης διεθνών, εθνικών ή επαρχιακών οδών, εφόσον μετά την απομείωση αυτή έχουν τα όρια αρτιότητας και τις υπόλοιπες προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ.

στ. Σε περιπτώσεις αναδασμών τα γήπεδα που δημιουργούνται και δίνονται σε δικαιούχους σε ανταλλαγή άρτιων και οικοδομήσιμων γηπέδων θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα, εφόσον μετά τον αναδασμό αυτόν έχουν τα όρια αρτιότητας και τις προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ.

ζ. Εχουν ελάχιστο εμβαδόν 4.000 τ.μ., όταν επ’ αυτών ανεγείρονται τουριστικές εγκαταστάσεις.

• Πώς γίνεται ο υπολογισμός μέγιστης δόμησης σε κατά παρέκκλιση οικόπεδα;

α) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., η μέγιστη επιτρεπομένη επιφάνεια του κτιρίου κατοικίας, όπως και η συνολική επιφάνεια των ορόφων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τα εκατόν ογδόντα έξι (186) τ.μ.,

β) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον χιλίων διακοσίων (1200) τ.μ. και μέχρι δύο χιλιάδων (2000) τ.μ., το αναφερόμενο μέγεθος εκατόν πενήντα (150) που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της μεγίστης επιτρεπόμενης επιφάνειας του κτιρίου κατοικίας και της συνολικής επιφάνειας των ορόφων, απομειούται σε εκατόν τριάντα έξι (136) και ο τύπος δίνεται από τη σχέση: Επιφάνεια Οικοδομής = 136+ (Επιφάνεια γηπέδου -1200)/16 ) τετραγωνικά μέτρα.

γ) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον επτακοσίων πενήντα (750) τ.μ. και μέχρι χιλίων διακοσίων (1200) τ.μ. το αναφερόμενο μέγεθος εκατό (100) που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της μεγίστης επιτρεπόμενης επιφάνειας του κτιρίου κατοικίας και της συνολικής επιφάνειας των ορόφων απομειούται σε ογδόντα έξι(86) και ο τύπος δίνεται από τη σχέση:

Επιφάνεια Οικοδομής = 86+ (Επιφάνεια γηπέδου -750) /9 ) τετραγωνικά μέτρα.

Παραδείγματα:

• Ποιες οικοδομικές άδειες εκδίδονται ή αναθεωρούνται με τις παλιές διατάξεις;

Οικοδομικές άδειες εκδίδονται με βάση τους όρους δόμησης που ίσχυαν πριν από την έναρξη του νέου νόμου στις παρακάτω περιπτώσεις:

α) εάν έχει χορηγηθεί προέγκριση οικοδομικής άδειας ή έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα,

β) εάν έχει χορηγηθεί άδεια εγκατάστασης ή άδεια ίδρυσης ή λειτουργίας ή παράταση ή τροποποίηση αυτής με ή χωρίς παρεκκλίσεις με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις,

γ) εάν έχει χορηγηθεί από το αρμόδιο ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. έγκριση παρέκκλισης από τους ισχύοντες όρους δόμησης,

δ) εάν έχει υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία ή στο αρμόδιο όργανο (Σ.Α., ΚΕ.Σ.Α. κ.λπ.) αίτηση με πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη, η οποία προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις για τη χορήγηση οικοδομικής άδειας,

ε) εάν έχει υποβληθεί αίτηση για χορήγηση άδειας εκσκαφής στην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς,

στ) εάν έχει υποβληθεί φάκελος παρέκκλισης στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ. με πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη,

ζ) εάν έχει υποβληθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την εγκατάσταση και λειτουργία έργου ή δραστηριότητας ή έχει χορηγηθεί Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.),

η) εάν έχει εγκριθεί χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους για εργασίες που πρόκειται να αδειοδοτηθούν.

– Οι αναθεωρήσεις οικοδομικών αδειών και προεγκρίσεων, που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις, συνεχίζουν να εκδίδονται με βάση τους όρους δόμησης που ισχύουν πριν από την έναρξη του νέου νόμου.

– Στις περιπτώσεις που μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου νόμου, έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια, αλλά δεν έχει εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης, δεν εφαρμόζονται οι νέες διατάξεις με τους όρους δόμησης.

• Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες;

Οσοι είναι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων μικρότερων των 4.000 τ.μ., που μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου Νόμου θεωρούνταν κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα, θα πρέπει να προβούν σε έκδοση οικοδομικής άδειας μέχρι και τις 09/12/2022, με σκοπό να κατοχυρώσουν το δικαίωμα ανέγερσης κατοικίας εντός τεσσάρων ετών από την ημερομηνία έκδοσης της άδειας.

Στην περίπτωση που έως την ημερομηνία αυτή, οι ιδιοκτήτες δεν προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικής άδειας, καταργούνται όλες οι παρεκκλίσεις αρτιότητας και κατ’ επέκταση το δικαίωμα ανέγερσης, με αποτέλεσμα την κατακόρυφη πτώση της αξίας της περιουσίας τους.

• Τι θα ισχύει από το 2023 για τα ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές;

Από το 2023 οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν οικόπεδα των 750, 1.200 και 2.000 τετραγωνικών μέτρων δεν θα μπορούν να εκδώσουν οικοδομική άδεια μετά την παρέλευση της μεταβατικής διετίας.

Όσοι ιδιοκτήτες δεν εκδώσουν οικοδομική άδεια έως 9 Δεκεμβρίου 2022, θα περιμένουν την εκπόνηση του Τοπικού ή Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου της Δημοτικής Ενότητας στην οποία ανήκουν, προκειμένου να καθορισθούν οι όροι δόμησης και οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης στην περιοχή.

“Ταχυδρόμος Μαγνησίας”