Πανικός με τις συντάξεις: Ο νέος τρόμος των συνταξιούχων

Μπορεί το 2023 να μπήκε με την προοπτική των ψηφισμένων αυξήσεων στις συντάξεις, όμως από ότι φαίνεται η εξίσωση για τους συνταξιούχους είναι περίπλοκη μέχρι αυτή τη στιγμή.

Κοινώς παρά το γεγονός ότι το θέμα των αυξήσεων στις συντάξεις είχε απασχολήσει τους αναλυτές του ασφαλιστικού το προηγούμενο διάστημα, αυτή τη στιγμή πολλοί συνταξιούχοι δεν γνωρίζουν το ακριβές ποσό της αύξησης που θα δουν στις πληρωμές τους.

Κι αυτό διότι η εγκύκλιος του ΕΦΚΑ που περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που αλλάζουν στον υπολογισμό των συντάξεων περιλαμβάνει ιδιαίτερα περίπλοκές αναφορές.

Για αυτό το λόγο απαιτούνται δύσκολοι υπολογισμοί τους οποίους πρέπει να κάνουν οι συνταξιούχοι για να πληρωθούν για την αύξηση που θα λάβουν με την είσοδο του νέου έτους.

Μάλιστα, πολλοί είναι αυτοί που «διαβλέπουν» μεγάλα μπερδέματα και εντάσεις στα ΑΤΜ όταν έρθει η ώρα της πληρωμής των νέων συντάξεων στο τέλος του μήνα.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο  το ποσοστό μεταβολής των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου 2023 ορίστηκε στο 7,75%, από τη μέση μεταβολή του ΑΕΠ και του πληθωρισμού και εφαρμόζεται στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις από τον e-ΕΦΚΑ την 31η.12.2022. Η αύξηση επηρεάζει:

Αυξήσεις Συντάξεις: Ποιες συντάξεις θα επηρεαστούν

Κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον e- ΕΦΚΑ, δηλαδή κύριες συντάξεις λόγω γήρατος, γήρατος λόγω αναπηρίας, λόγω αναπηρίας και λόγω θανάτου.

Κάθε είδους κύρια σύνταξη που καταβάλλεται από τον e-ΕΦΚΑ, ανεξαρτήτως του πρώην φορέα, τομέα, κλάδου, λογαριασμού με τις διατάξεις του οποίου απονεμήθηκε αυτή, συμπεριλαμβανομένων του Δημοσίου, του π. ΟΓΑ και του π. ΝΑΤ.

Τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις την 31.12.2022 που έχουν απονεμηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 και έχουν επανυπολογιστεί με βάση τον ν.4387/2016 και την υπ’ αρ. Φ.11321/οικ.10772/382/9.3.2021 Απόφαση του υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις την 31.12.2022 που έχουν απονεμηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 και δεν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός τους με βάση τα άρθρα 14 και 33 του ν.4387/2016.

Τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις την 31.12.2022 που έχουν απονεμηθεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 και δεν υπόκεινται σε επανυπολογισμό, δηλαδή οι συντάξεις του π. ΟΓΑ και όσων χορηγούνται από το πρώην Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (Ν.Α.Τ.) και δεν έχουν επανυπολογισθεί ή υπολογισθεί δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 23α του κ.ν. 792/1978 (Α’ 220).

Τις καταβαλλόμενες από 13.05.2016 και έπειτα, που υπολογίζονται με βάση το ν.4387/2016 και με έναρξη καταβολής έως και 31.12.2022.

Τις συντάξεις που θα απονεμηθούν από 01.01.2023, αλλά η ημερομηνία έναρξης καταβολής τους, ανατρέχει με βάση τη νομοθεσία, μέχρι και 31.12.2022, καταλαμβάνονται από τις αυξήσεις, για μηνιαίες συντάξεις από 01.01.2023 και έπειτα.

Ο καθοριστικός παράγοντας

Σημειώνεται ότι η ημερομηνία υποβολής της αίτησης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τον καθορισμό της έναρξης καταβολής της σύνταξης. Ειδικότερα, για τις συντάξεις γήρατος και θανάτου, εφαρμογή έχουν οι διατάξεις του άρθρου 1 του ν.4554/2018, ήτοι καταβάλλονται από την 1η ημέρα του επόμενου της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης μήνα.

Άρα, από τις αυξήσεις καταλαμβάνονται αιτήσεις συνταξιοδότησης, με ημερομηνία υποβολής μέχρι και 30.11.2022.

Ως προς τις συντάξεις λόγω θανάτου συνταξιούχου, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Νοεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Δεκεμβρίου, επομένως η τελευταία θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2022.

Ωστόσο, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Δεκεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Ιανουαρίου, επομένως και πάλι, η σύνταξη του θανόντος θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2022 και στη συνέχεια θα γίνει η μεταβίβαση της αυξημένης σύνταξης.

Παράδειγμα 1

Σύνταξη με έναρξη καταβολής προ ν. 4387/2016 – Με θετική προσωπική διαφορά της παρ. 2β του άρθρου 14 – 33 του ν.4387/2016 – Μείωση θετικής ΠΔ λόγω αύξησης συντάξεων

Έστω «παλαιός» συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 429,80 ευρώ, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν.4387/2016.

Με βάση τον επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 347,42 ευρώ. Επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως θετική προσωπική διαφορά, η οποία συμψηφίζεται με την εκάστοτε αύξηση των συντάξεων.

Ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022. Όταν η καθαρή αύξηση που προκύπτει είναι μικρότερη από τη θετική προσωπική διαφορά, τότε η νέα προσωπική διαφορά ισούται με τη διαφορά της θετικής προσωπικής διαφοράς και του καθαρού ποσού αύξησης.

Παράδειγμα 2: Με θετική προσωπική διαφορά

Έστω «παλαιός» συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 553,72 ευρώ, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν.4387/2016.

Με βάση τον επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 542,47 ευρώ. Με βάση την παρ. 2β του άρθρου 14 του ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως θετική προσωπική διαφορά, η οποία συμψηφίζεται με την εκάστοτε αύξηση των συντάξεων βάσει της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016.

Ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022. Όταν η καθαρή αύξηση που προκύπτει είναι μεγαλύτερη από τη θετική προσωπική διαφορά, τότε εξαλείφεται η προσωπική διαφορά.

Συντάξεις: Παράδειγμα 3

Σύνταξη με αρνητική προσωπική διαφορά

Έστω «παλαιός» συνταξιούχος, προ του ν.4387/2016. Με βάση το προϊσχύον του ν.4387/2016 καθεστώς, ο συνταξιούχος αυτός ελάμβανε καθαρή προ φόρου σύνταξη ύψους 1.070,42 ευρώ, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων. Η σύνταξή του είναι επανυπολογιστέα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν.4387/2016.

Με βάση τον επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των συντάξεων προκύπτει νέο καθαρό προ φόρου ποσό ύψους 1.264,48 ευρώ. Με βάση την παρ. 2γ του άρθρου 14 του ν.4387/2016, επειδή το ποσό της απονεμόμενης σύνταξης υπερτερεί του ποσού της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, το ποσό της διαφοράς καταβάλλεται στο δικαιούχο ως αρνητική προσωπική διαφορά, βάσει δοσολογίου, η τελευταία δόση του οποίου (5/5) καταβάλλεται την 01.01.2023.

Ο συντελεστής αύξησης της παρ. 4 του άρθρου 14 εφαρμόζεται στο μικτό προ κρατήσεων και προ φόρου ποσό εθνικής και ανταποδοτικής, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί 31.12.2022 (Στήλη 2). Δεδομένου ότι πρόκειται για σύνταξη με αρνητική προσωπική διαφορά, χορηγείται η αύξηση όπως φαίνεται στη Στήλη (3). Το δοσολόγιο δεν επηρεάζεται.

Πηγή: newsme.gr