Η τελική απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου βρίσκεται προ των πυλών, βάζοντας τέλος σε έναν μακρύ δικαστικό αγώνα που σχετίζεται με τις μειώσεις συντάξεων κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης και το δικαίωμα των συνταξιούχων για επιστροφή μέρους αυτών των μειώσεων.
Μέσα στις επόμενες μέρες αναμένεται να ανακοινωθεί η απόφαση που θα καθορίσει αν οι 350.000 – 400.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη, θα λάβουν άμεσα την 13η και 14η σύνταξη (δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα καλοκαιριού), καθώς και τις μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις τους.
Το κόστος
Η απόφαση θα αφορά μόνο το ενδεκάμηνο Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016 και όχι στο συνολικό διάστημα για το οποίο έχουν προσφύγει. Το συνολικό κόστος μιας ανάλογης απόφασης, φθάνει τα 700 εκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο, εάν η κυβέρνηση αποφασίσει να επεκτείνει την εφαρμογή της στο σύνολο των συνταξιούχων (2.500.000), το κόστος απόδοσης των αναδρομικών, αγγίζει τα 2 έως 2,5 δισ. ευρώ.
Αναδρομικά σε δόσεις
Η κυβέρνηση – μέχρι ώρας – αποφεύγει να δεσμευτεί για κάτι ανάλογο επικαλούμενη το υψηλό κόστος μιας τέτοιας απόφασης, ενώ εξετάζει το ενδεχόμενο να καταβάλει τα αναδρομικά σε δόσεις είτε αφορούν μόνο όσους προσέφυγαν, είτε όχι. Τα ποσά που θα λάβουν αναδρομικά οι συνταξιούχοι φθάνουν μέχρι και 4.000 ευρώ έκαστος.
Γιατί αποφασίσει για τις περικοπές στις Συντάξεις το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο
Το θέμα οδηγήθηκε στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο μετά τις διαφορετικές – αντικρουόμενες αποφάσεις των δύο ανωτάτων δικαστηρίων (Άρειος Πάγος και Συμβούλιο της Επικρατείας) που αφορούσαν το ενδεκάμηνο Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016 και όχι στο συνολικό διάστημα για το οποίο έχουν προσφύγει οι συνταξιούχοι.
Ο Άρειος Πάγος έκρινε ομόφωνα πως οι περικοπές στις επικουρικές συντάξεις του ιδιωτικού τομέα σε ό,τι αφορά τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα και το επίδομα αδείας για το 11μηνο από το 2015 έως το 2016, είναι συνταγματικές. Το σκεπτικό του δικαστηρίου στηρίζεται στην παροδοχή ότι οι περικοπές έγιναν για την εξυπηρέτηση θεμάτων γενικότερου ενδιαφέροντος, που άπτονται του δημοσίου συμφέροντος, καθώς σχετίζονται με την οικονομική διάσωση της χώρας.
Το ΣτΕ για τις συντάξεις
Αντιθέτως, το ΣτΕ έχει κρίνει ότι οι περικοπές είναι αντισυνταγματικές για τα δώρα και το επίδομα αδείας που έγιναν με βάση τους νόμους για τη δημοσιονομική προσαρμογή το 2012, και ειδικότερα για το 11μηνο ανάμεσα στο 2015 και το 2016.
Μετά από αυτές τις αντικρουόμενες αποφάσεις, καλείται τώρα, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο να λύσει το συγκεκριμένο θέμα. Σημειώνεται ότι σε αυτό μετέχουν οι πρόεδροι των Ανώτατων Δικαστηρίων της χώρας και μέλη τους.
Όποια και να είναι η απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου, το βέβαιο είναι ότι η έκδοσή της θα ολοκληρώσει μια πολυετής δικαστική περιπέτεια χιλιάδων συνταξιούχων που οδηγήθηκαν στα δικαστήρια προκειμένου να διεκδικήσουν ένα μέρος από τα χρήματα που απώλεσαν την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το σύνολο των συνταξιούχων περιμένει την λύση της εκκρεμότητας προσδοκώντας σε μια «πολιτική λύση» που θα τους δικαιώσει, αποσυμφορώντας – ταυτόχρονα – και τις δικαστικές αίθουσες. Οι συνταξιούχοι περιμένουν την χορήγηση, σε όλους των αναδρομικών που αφορούν τις περικοπές σε δώρα και επικουρικές συντάξεις για το ενδεκάμηνο Ιούνιος 2015 έως Μάιος 2016. Όμως η κυβέρνηση – μέχρι ώρας – αποφεύγει να δεσμευτεί για κάτι ανάλογο.
Από το συγκεκριμένο ενδεκάμηνο – οι περικοπές του οποίου κρίθηκαν αντισυνταγματικές – επεστράφησαν αναδρομικά τον Οκτώβριο του 2020, μόνο οι μειώσεις που αφορούσαν τις κύριες συντάξεις.
Η κυβέρνηση δεν κατέβαλε και τα δώρα, όπως ρητά προέβλεπε η απόφαση του ΣτΕ του 2019. Ακολούθησαν νέες προσφυγές στο ΣτΕ από συνταξιουχικές οργανώσεως, ενώ τώρα τη λύση καλείται να δώσει το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο.
Οι διεκδικήσεις αφορούσαν 723 εκατομμυρίων για τα αναδρομικά των επικουρικών και 1,875 δισ. ευρώ για τα δώρα δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
