Σε εξέλιξη βρίσκονται οι συζητήσεις για την αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου, με το Υπουργείο Δικαιοσύνης να έχει συστήσει ειδική επιτροπή, η οποία μελετά ενδελεχώς τις πτυχές ενός από τους πιο σύνθετους τομείς του Αστικού Δικαίου. Ο Κληρονομικός Κώδικας, που αποτελεί τμήμα του Αστικού Κώδικα, παραμένει σχεδόν αμετάβλητος από τη θεσμοθέτησή του το 1946, καταλαμβάνοντας περίπου 300 σελίδες. Ωστόσο, η ανάγκη για επικαιροποίηση και βελτίωση των διατάξεών του κρίνεται επιτακτική.
Στόχος των μεταρρυθμίσεων δεν είναι η ανατροπή του υφιστάμενου πλαισίου, αλλά η προσαρμογή του στις σύγχρονες ανάγκες, με γνώμονα την αποφυγή απορρυθμίσεων και την επίλυση πρακτικών προβλημάτων. Η επιτροπή εξετάζει προσεκτικά τις νομοθετικές πρακτικές που εφαρμόζονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και διεθνώς, ώστε να εντοπίσει βέλτιστες λύσεις που θα εξασφαλίζουν την ακριβή υλοποίηση της βούλησης του διαθέτη.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε μέλος της επιτροπής στον «Ελεύθερο Τύπο», «δεν ερχόμαστε να ανατρέψουμε το καθεστώς, αλλά να θεραπεύσουμε τις αδυναμίες και να προσφέρουμε λύσεις στα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί». Οι εργασίες της επιτροπής βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, αλλά ήδη έχουν αρχίσει να διαφαίνονται οι πρώτες κατευθύνσεις για τις αλλαγές που θα προταθούν.
Οι κληρονομικές συμβάσεις στο επίκεντρο των αλλαγών
Μία από τις βασικές προτάσεις που εξετάζονται αφορά τη θεσμοθέτηση των κληρονομικών συμβάσεων, μιας καινοτομίας που αναμένεται να φέρει ριζικές αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης των κληρονομιών. Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, κάθε πολίτης θα μπορεί να έρχεται σε συνεννόηση με τους κληρονόμους του για τον διαμοιρασμό της περιουσίας του. Αφού επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών, θα υπογράφεται μία σύμβαση, η οποία θα επικυρώνει νομικά τον τρόπο με τον οποίο θα μοιραστεί η περιουσία.
Η δυνατότητα αυτή, που σήμερα δεν προβλέπεται από το ισχύον Κληρονομικό Δίκαιο, αναμένεται να μειώσει σημαντικά τις αντιπαραθέσεις μεταξύ των κληρονόμων. Με μία τέτοια συμφωνία, αποφεύγονται οι διενέξεις για τον διαμοιρασμό της περιουσίας, ενώ παράλληλα διασφαλίζεται η σαφήνεια ως προς τη βούληση του διαθέτη. Επιπλέον, διευκολύνεται η διαχείριση άυλων περιουσιακών στοιχείων, όπως τα πνευματικά δικαιώματα, τα οποία συχνά προκαλούν σύγχυση και διαφωνίες.
Τα πλεονεκτήματα και οι προβληματισμοί
Η θεσμοθέτηση των κληρονομικών συμβάσεων παρουσιάζει πολλαπλά πλεονεκτήματα. Πέρα από τη μείωση των συγκρούσεων, η σύμβαση προσφέρει μία ξεκάθαρη και νομικά δεσμευτική λύση για τον διαμοιρασμό της περιουσίας. Ωστόσο, υπάρχουν και προβληματισμοί. Ένας από αυτούς αφορά τη δυνατότητα αλλαγής της βούλησης του διαθέτη. Ενώ με μία διαθήκη ο διαθέτης μπορεί ανά πάσα στιγμή να συντάξει νέα, ακυρώνοντας την προηγούμενη, η αλλαγή μιας κληρονομικής σύμβασης απαιτεί τη συναίνεση όλων των εμπλεκόμενων μερών, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες.
Σε χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι κληρονομικές συμβάσεις εφαρμόζονται εδώ και δεκαετίες, έχουν θεσπιστεί ειδικές ασφαλιστικές δικλίδες που αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους ζητήματα. Στην Ελλάδα, η επιτροπή εξετάζει το γερμανικό μοντέλο Κληρονομικού Δικαίου, το οποίο θεωρείται ότι μπορεί να προσαρμοστεί πιο εύκολα στις ανάγκες του ελληνικού νομικού συστήματος.
Η συζήτηση για την αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, αλλά οι αλλαγές που προτείνονται υπόσχονται να εκσυγχρονίσουν τον τομέα αυτό, διασφαλίζοντας παράλληλα τη δικαιοσύνη και τη σαφήνεια στις κληρονομικές υποθέσεις.
Μάθετε τα πάντα για ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ – ΔΥΠΑ – ΟΠΕΚΑ – ΟΑΕΔ – ΕΦΚΑ εδώ
