Η πλήρης κατάργηση των κερμάτων μικρής αξίας φαίνεται να πλησιάζει, καθώς όλο και περισσότερες χώρες εγκαταλείπουν την παραγωγή τους και υιοθετούν πρακτικές στρογγυλοποίησης στις πληρωμές.
Τι σημαίνει όμως αυτή η αλλαγή για την καθημερινότητά μας και ποιες είναι οι προκλήσεις που φέρνει μαζί της;
Η σταδιακή απόσυρση των κερμάτων 1 και 2 λεπτών
Τα κέρματα του 1 και των 2 λεπτών, αν και κάποτε χρήσιμα για μικρές συναλλαγές, έχουν καταλήξει να είναι περισσότερο βάρος παρά εργαλείο. Ποιος δεν έχει βρει δεκάδες τέτοια κέρματα ξεχασμένα σε συρτάρια ή τσάντες, χωρίς να τα χρησιμοποιεί ποτέ; Η Ιταλία ήταν από τις πρώτες χώρες που πήρε την πρωτοβουλία να σταματήσει την παραγωγή τους το 2018. Από τότε, το θέμα έχει ανοίξει συζήτηση σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, με προοπτική να καταργηθούν πλήρως μέχρι το 2025.
Η στρογγυλοποίηση, που εφαρμόζεται σε χώρες όπως η Ιταλία, βασίζεται σε έναν απλό κανόνα: οι λιανικές συναλλαγές στρογγυλοποιούνται στο πλησιέστερο πολλαπλάσιο του πέντε. Αν το σύνολο καταλήγει σε 1 ή 2 λεπτά, στρογγυλοποιείται προς τα κάτω, ενώ αν καταλήγει σε 3 ή 4, ανεβαίνει προς τα πάνω. Με αυτόν τον τρόπο, το ποσό των 10,52 ευρώ γίνεται 10,50, ενώ τα 10,54 ευρώ ανεβαίνουν στα 10,55.
Οι αντιδράσεις των καταναλωτών και των εμπόρων
Η εφαρμογή της στρογγυλοποίησης προκαλεί συχνά ερωτήματα και αντιδράσεις. Αν και τα κέρματα του 1 και των 2 λεπτών παραμένουν νόμιμο χρήμα, αρκετοί καταναλωτές αισθάνονται ότι χάνουν τον έλεγχο του ακριβούς ποσού που πληρώνουν. Από την πλευρά τους, οι έμποροι είναι υποχρεωμένοι να αποδεχτούν την πληρωμή με μικρά κέρματα αν τους προσφερθούν. Ωστόσο, στην πράξη, η στρογγυλοποίηση έχει διευκολύνει τη διαχείριση των συναλλαγών, μειώνοντας την ανάγκη για απόδοση ρέστων.
Τα παραδείγματα άλλων χωρών
Η εμπειρία του Καναδά αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς μπορεί να εξελιχθεί αυτή η αλλαγή. Από το 2012, η χώρα σταμάτησε την παραγωγή του κέρματος του ενός σεντ, εφαρμόζοντας ένα παρόμοιο σύστημα στρογγυλοποίησης στις πληρωμές με μετρητά. Αντίθετα, για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, το ακριβές ποσό συνεχίζει να υπολογίζεται, χωρίς στρογγυλοποιήσεις. Το αποτέλεσμα; Σημαντική εξοικονόμηση πόρων, καθώς μειώθηκαν τα κόστη παραγωγής και διανομής των κερμάτων, ενώ η μετάβαση πραγματοποιήθηκε ομαλά, χωρίς μεγάλες αντιδράσεις από τους πολίτες.
Στην Ευρώπη, το ίδιο μοντέλο φαίνεται να ακολουθείται. Η Επιτροπή εξετάζει εδώ και χρόνια την οριστική απόσυρση των κερμάτων μικρής αξίας, με στόχο την απλούστευση των συναλλαγών και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος που συνδέεται με την παραγωγή τους.
Τα πλεονεκτήματα και οι προκλήσεις της αλλαγής
Η κατάργηση των κερμάτων μικρής αξίας προσφέρει αρκετά πλεονεκτήματα. Καταρχάς, μειώνει τα κόστη παραγωγής, μεταφοράς και αποθήκευσης, ενώ παράλληλα διευκολύνει τις συναλλαγές. Οι πολίτες δεν χρειάζεται πλέον να κουβαλούν κέρματα που σπάνια χρησιμοποιούν, ενώ οι επιχειρήσεις αποφεύγουν την περίπλοκη διαδικασία διαχείρισής τους.
Ωστόσο, υπάρχουν και προκλήσεις. Η διαφάνεια στη διαδικασία στρογγυλοποίησης είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών. Οι έμποροι πρέπει να ενημερώνουν σαφώς τους πελάτες για το πώς εφαρμόζεται η στρογγυλοποίηση, αποφεύγοντας την εντύπωση ότι “κερδίζουν” από τη διαφορά.
Ένα βήμα προς τις ψηφιακές συναλλαγές
Η συζήτηση για την κατάργηση των κερμάτων αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης μετάβασης προς τις ψηφιακές συναλλαγές. Η Ευρώπη, όπως και άλλες περιοχές, κινείται σταδιακά προς την ενίσχυση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών, που παρέχουν ακρίβεια και ευκολία. Ωστόσο, το φυσικό χρήμα παραμένει σημαντικό για πολλούς πολίτες, ειδικά για εκείνους που δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία ή προτιμούν τις παραδοσιακές συναλλαγές.
Μάθετε τα πάντα για ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ – ΔΥΠΑ – ΟΠΕΚΑ – ΟΑΕΔ – ΕΦΚΑ εδώ
