Τα τελευταία χρόνια, ο όρος «οικονομικά ευάλωτος» μπήκε δυναμικά στο καθημερινό λεξιλόγιο. Συχνά αναφέρεται σε νομοθετικά κείμενα σχετικά με ληξιπρόθεσμα χρέη, ρυθμίσεις οφειλών και μέτρα στήριξης. Παρόλα αυτά, δεν είναι απόλυτα σαφές ποιοι μπορούν να διεκδικήσουν αυτή την «ταμπέλα» και να απολαύσουν τα οφέλη που τους παρέχει.
Η νομοθεσία είναι ξεκάθαρη: όσοι αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα έχουν δικαίωμα να προστατευτούν. Ειδικοί, όπως οι σύμβουλοι της SolvDebt, έχουν διαχειριστεί εκατοντάδες υποθέσεις που αφορούν «κόκκινα» δάνεια και τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό. Οι γνώσεις τους φωτίζουν το δρόμο για λύσεις που σώζουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Ποιοι θεωρούνται «ευάλωτοι»;
Με την ψήφιση του ν. 4738/2020, ο «ευάλωτος οφειλέτης» απέκτησε νομική αναγνώριση. Πρόκειται για ένα ισχυρό «όπλο» στα χέρια των δανειοληπτών που απειλούνται με αναγκαστικά μέτρα, όπως κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. Η ιδιότητα αυτή μπορεί να αποτρέψει την απώλεια της κύριας κατοικίας και να αναγκάσει τους πιστωτές να συζητήσουν συνολική ρύθμιση οφειλών.
Τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό ως «ευάλωτος»
Ο νόμος θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις:
- Εισοδηματικά κριτήρια: Το συνολικό εισόδημα για έναν μεμονωμένο οφειλέτη δεν πρέπει να ξεπερνά τα 7.000 ευρώ ετησίως. Το όριο αυξάνεται κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού, με ανώτατο όριο τα 21.000 ευρώ.
- Περιουσιακά κριτήρια: Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, ενώ για μεγαλύτερα νοικοκυριά το όριο προσαυξάνεται έως τα 180.000 ευρώ.
- Καταθέσεις και χρηματικά διαθέσιμα: Το ανώτατο όριο κυμαίνεται από 7.000 ευρώ για ένα άτομο έως 21.000 ευρώ για νοικοκυριό με πέντε ή περισσότερα μέλη.
Εξωδικαστικός Μηχανισμός: Τι ισχύει για τον ευάλωτο οφειλέτη
Ο ν. 5072/2023 βελτίωσε σημαντικά τη διαδικασία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, ενισχύοντας τη θέση του ευάλωτου οφειλέτη. Ειδικότερα:
- Οι πιστωτές είναι υποχρεωμένοι να αποδεχθούν την πρόταση ρύθμισης εάν ο οφειλέτης διαθέτει τη Βεβαίωση Ευάλωτου Οφειλέτη.
- Ο ευάλωτος οφειλέτης δεν χρειάζεται να καταβάλει προκαταβολή για ρύθμιση, ακόμη κι αν εκκρεμεί κατάσχεση ή πλειστηριασμός.
- Μπορεί να συμπεριλάβει και οφειλές για τις οποίες είναι εγγυητής.
- Δικαιούται οικονομική ενίσχυση 70-210 ευρώ μηνιαίως για την αποπληρωμή στεγαστικού δανείου.
Προστασία της κύριας κατοικίας
Η αίτηση πτώχευσης συχνά ισοδυναμεί με απώλεια της κύριας κατοικίας. Ωστόσο, για τον ευάλωτο οφειλέτη υπάρχουν εναλλακτικές. Μπορεί να ζητήσει τη μεταβίβαση της κατοικίας του στον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, παραμένοντας στο σπίτι του ως ενοικιαστής για έως και 12 χρόνια, με δυνατότητα επαναγοράς.
Μέχρι να συσταθεί ο Φορέας, οι οφειλέτες μπορούν να ενταχθούν σε ενδιάμεσο πρόγραμμα κρατικής στήριξης που ισχύει έως τον Μάρτιο του 2025. Η μηνιαία δόση «ενοικίου» υπολογίζεται στο 3,5% της αξίας του ακινήτου και μπορεί να επιδοτείται από το κράτος.
Γραμμή άμυνας και ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί
Η ιδιότητα του ευάλωτου δεν είναι απλώς προστασία. Μπορεί να γίνει ένα ισχυρό διαπραγματευτικό εργαλείο για να πιέσει τους πιστωτές να προσφέρουν βιώσιμες λύσεις. Το αποτέλεσμα; Περισσότερες πιθανότητες ρύθμισης και αποφυγή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης.
Αν βρίσκεστε σε οικονομικό αδιέξοδο, η αναγνώριση ως «ευάλωτος οφειλέτης» μπορεί να είναι η σωτήρια λύση. Ενημερωθείτε και εκμεταλλευτείτε τις δυνατότητες που σας παρέχει ο νόμος πριν να είναι αργά!
Μάθετε τα πάντα για ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ – ΔΥΠΑ – ΟΠΕΚΑ – ΟΑΕΔ – ΕΦΚΑ εδώ