Με μια απόφαση που βάζει τέλος στις προσδοκίες των συνταξιούχων για αναδρομικά από τις περικοπές των δώρων κατά την περίοδο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο έκρινε ότι «στερείται σχετικής δικαιοδοσίας» να κρίνει τη συνταγματικότητα του μνημονιακού νόμου που επέβαλε τις περικοπές.
Η απόφαση αυτή ήρθε να επιβεβαιώσει την εισήγηση του Απριλίου 2024, σύμφωνα με την οποία το Δικαστήριο δεν έχει τη δικαιοδοσία να εξετάσει το μνημονιακό νόμο του 2012. Ο εν λόγω νόμος κατάργησε τα επιδόματα Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας, τα οποία αποτελούσαν σημαντικό τμήμα του ετήσιου εισοδήματος των συνταξιούχων.
Οι αποφάσεις Αρείου Πάγου και ΣτΕ: Διαφορετικές περιπτώσεις, καμία αντίθεση
Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο διευκρίνισε ότι οι αποφάσεις του Αρείου Πάγου και του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) δεν έρχονται σε αντίθεση, καθώς αφορούν διαφορετικές νομικές και πραγματικές βάσεις.
-
ΣτΕ: Το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε κρίνει αντισυνταγματικές τις περικοπές, αλλά μόνο για τους συνταξιούχους των δημοσίων φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Το ΣτΕ στήριξε την απόφασή του στη συνταγματική υποχρέωση του κράτους για την παροχή κοινωνικής ασφάλισης, λαμβάνοντας υπόψη το σωρευτικό αποτέλεσμα των περικοπών από το 2010 έως το 2012. Ωστόσο, δεν υπήρξε ειδική μελέτη για τον αντίκτυπο της ρύθμισης στα κοινωνικο-ασφαλιστικά δικαιώματα.
-
Άρειος Πάγος: Αντίθετα, ο Άρειος Πάγος έκρινε συνταγματικές τις περικοπές, εξετάζοντας την περίπτωση της επικουρικής ασφάλισης που παρέχεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου. Η απόφαση αυτή στηρίχθηκε στο γεγονός ότι οι περικοπές δεν επηρέασαν το συνολικό επίπεδο συντάξεων, το οποίο παρέμενε υψηλότερο από τον μέσο όρο του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Τελική κρίση: Καμία σύγκρουση, καμία δικαιοδοσία
Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο κατέληξε ότι οι αποφάσεις του Αρείου Πάγου και του ΣτΕ δεν συγκρούονται, διότι βασίζονται σε διαφορετικά νομικά και πραγματικά δεδομένα. Συνεπώς, δεν προκύπτει ανάγκη για ερμηνευτική σύγκλιση ή επίλυση κάποιας αντίθεσης. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι συνταξιούχοι που είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους στο Δικαστήριο για την αναγνώριση των αναδρομικών, μένουν χωρίς δικαίωση.
Η απόφαση αυτή προκαλεί έντονο προβληματισμό, καθώς αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των νομικών ζητημάτων γύρω από τις μνημονιακές περικοπές, αφήνοντας τους συνταξιούχους με το αίσθημα της απογοήτευσης και της αβεβαιότητας για το μέλλον.