Μέσα στους επόμενους τρεις μήνες, η κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει στην εκταμίευση ποσού ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ, προκειμένου να καταβάλει τα αναδρομικά που δικαιούνται περίπου 400.000 συνταξιούχοι. Τα ποσά κυμαίνονται από 800 έως 4.100 ευρώ και αφορούν όσους είχαν καταθέσει αγωγές έως τις 21 Ιουλίου 2020. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή τελεί υπό την προϋπόθεση της επίσημης καθαρογραφής της απόφασης του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου, που θα επιβεβαιώσει τη νομιμότητα της απόδοσης των ποσών αυτών.
Η συγκεκριμένη καταβολή αφορά την επιστροφή των περικοπών σε επικουρικές συντάξεις και δώρα, όπως έχει κρίνει το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Η εφαρμογή της απόφασης καλύπτει τόσο τους συνταξιούχους του δημόσιου τομέα όσο και εκείνους του ιδιωτικού, με εξαίρεση τους συνταξιούχους της Τράπεζας της Ελλάδος. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι τα ποσά αυτά θα αποδοθούν εντόκως, προσφέροντας έτσι μια κάποια επιπλέον οικονομική ανακούφιση στους δικαιούχους.
Ποιοι δικαιούνται αναδρομικά και πώς θα υπολογιστούν τα ποσά
Η διανομή των ποσών διαφοροποιείται ανάλογα με το ταμείο στο οποίο ήταν ασφαλισμένος κάθε συνταξιούχος:
- Οι δικαιούχοι του πρώην ΙΚΑ αναμένεται να λάβουν ποσά που κυμαίνονται από 450 έως 2.500 ευρώ.
- Οι συνταξιούχοι των ταμείων ΔΕΚΟ και τραπεζών θα δουν στους λογαριασμούς τους από 1.111 έως 4.100 ευρώ.
- Οι υπόλοιπες κατηγορίες δικαιούχων θα λάβουν αναδρομικά που κυμαίνονται από 750 έως 3.700 ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί πως όσοι συνταξιούχοι δεν κατέθεσαν αγωγές –περίπου 800.000 άτομα– δεν περιλαμβάνονται προς το παρόν στις πληρωμές. Η μοναδική περίπτωση να δικαιωθούν και αυτοί είναι να ληφθεί σχετική πολιτική απόφαση από την κυβέρνηση, όπως είχε γίνει στο παρελθόν για τα αναδρομικά της περιόδου Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016.
Η δικαστική απόφαση και οι αντικρουόμενες ερμηνείες
Το ζήτημα των αναδρομικών βρέθηκε στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο λόγω της ύπαρξης διαφορετικών αποφάσεων από τα δύο ανώτατα δικαστήρια της χώρας: τον Άρειο Πάγο και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, έναν χρόνο μετά τη συνεδρίασή του, κατέληξε ότι δεν χρειάζεται να λάβει απόφαση, καθώς οι δύο προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις δεν θεωρούνται αντίθετες μεταξύ τους.
Συγκεκριμένα, το ΣτΕ είχε κρίνει το 2015 ότι οι περικοπές των συντάξεων και των δώρων ήταν αντισυνταγματικές. Αντίθετα, ο Άρειος Πάγος το 2023 έκρινε ότι η κατάργηση των δώρων ήταν συνταγματική, βασιζόμενος στο επιχείρημα ότι τα δημοσιονομικά μέτρα που ελήφθησαν εκείνη την περίοδο ήταν απαραίτητα για τη διάσωση της ελληνικής οικονομίας.
Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, με τη σειρά του, αποφάσισε ότι δεν έχει τη δικαιοδοσία να επιλέξει ποια από τις δύο αποφάσεις θα υπερισχύσει. Αυτό σημαίνει ότι η κατάσταση παραμένει ασαφής για όσους συνταξιούχους δεν είχαν προσφύγει δικαστικά.
Το ιστορικό της υπόθεσης και οι επόμενες κινήσεις
Η υπόθεση των αναδρομικών έχει απασχολήσει τη δικαιοσύνη και την πολιτεία εδώ και αρκετά χρόνια. Το κύριο επίδικο σημείο ήταν οι περικοπές στις επικουρικές συντάξεις και στα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και το επίδομα αδείας κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Ο Άρειος Πάγος έκρινε ότι οι περικοπές αυτές ήταν συνταγματικές, καθώς εξυπηρετούσαν λόγους δημοσίου συμφέροντος, ενώ το ΣτΕ είχε αποφανθεί υπέρ της αντισυνταγματικότητάς τους. Η μη λήψη οριστικής απόφασης από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο αφήνει ένα «παράθυρο» για πολιτική παρέμβαση, που θα μπορούσε να διευρύνει την απονομή των αναδρομικών σε περισσότερους δικαιούχους.
Προς το παρόν, η κυβέρνηση δηλώνει πως θα συμμορφωθεί με την απόφαση του ΣτΕ και θα προχωρήσει στην καταβολή των ποσών μόνο σε όσους είχαν κινηθεί νομικά έως το 2020. Ωστόσο, η πίεση από συνταξιούχους και κοινωνικές ομάδες ενδέχεται να αλλάξει τα δεδομένα.
Μάθετε τα πάντα για ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ – ΔΥΠΑ – ΟΠΕΚΑ – ΟΑΕΔ – ΕΦΚΑ εδώ