Η ευκαιρία των πόλεων να κερδίσουν ξανά τα κεντρικά σημεία τους και τους κατοίκους τους.
Τα τελευταία 3-4 χρόνια είναι σε πλήρη έκταση το σχοινί ισορροπίας πάνω στο οποίο περπατούν οι ενοικιαστές διαμερισμάτων μακροχρόνιας μίσθωσης και οι αντίστοιχοι της βραχείας. Παραφράζοντας τον Αϊνστάιν, η βραχεία ήταν σε κατάσταση απείρου.
Ήρθε όμως η πανδημία και όλα άλλαξαν απότομα, απρόσμενα και δίχως προηγούμενο. Αναμφίβολα οι ενοικιάσεις βραχείας μίσθωσης πήραν την κάτω βόλτα με ραγδαίο τρόπο και ένα μονοπάτι για να αναστρέψουν την κατηφορική πορεία, ήταν να ποντάρουν στο ιθαγενές στοιχείο, να αλλάξουν δηλαδή κι άλλο πολιτική και να στραφούn σε πιο μικρές χρονικά κρατήσεις, κυρίως από ντόπιους.
Κι αυτό όμως δεν θα μπορούσε να κρατήσει για πολύ σε μια παγκόσμια οικονομία με τρομακτικές δυσκολίες, η οποία πάνω που στηνόταν σε ένα πλάνο ανάκαμψης, αναγκάστηκε να βρεθεί σε συνθήκες νέου lockdown και καλείται ξανά να προσαρμοστεί, αυτή τη φορά έχοντας τη συνείδηση ότι δεν θα τελειώσει η κατάσταση σε δύο μήνες και μετά πάλι ξανοιγόμαστε.
Έχοντας διανύσει μια πορεία από τον Μάρτιο κατά την οποία απολύθηκε το 25% των εργαζομένων, η Airbnb είδε σε αρκετά σημαντικές αγορές του πλανήτη μια ανάκαμψη τον Ιούνιο, ιδίως στις ΗΠΑ, όπου αυξήθηκε η ζήτηση για μικρά getaways. Τον πρώτο μήνα του καλοκαιριού τα έσοδα μάλιστα ήταν κατά 25% αυξημένα σε σχέση με τον Ιούνιο του 2019, ενώ στη Νέα Υόρκη οι hosts κέρδισαν 5.8 εκατομμύρια δολάρια από ενοικιαστές που η μόνιμη κατοικία τους είναι σε ακτίνα 300 χιλιομέτρων.
Η συνέχεια πάντως δεν ήταν ανάλογη, με την Airbnb να ανοίγει μεν τον Αύγουστο τη λειτουργία της μετά κι από δανειοδότηση λίγους μήνες πριν, αλλά το νέο lockdown έφερε ξανά προβλήματα σε μια εταιρεία που ήδη στο προηγούμενο διάστημα είχε να αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις των ντόπιων απέναντι στην εξάπλωσή της.
Η πορεία της Airbnb δεν είναι μόνο συνυφασμένη άμεσα με τους hosts, αλλά και με εταιρείες management που δημιουργήθηκαν στην πορεία της λειτουργίας της, οι οποίες διαχειρίζονται μαζικά τις καταχωρήσεις και συμμετέχουν σε έναν τεράστιο τζίρο. Η GuestReady για παράδειγμα, ελβετική εταιρεία με operation σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή, προσέφυγε σε crowdfunding πριν μερικές εβδομάδες και κατάφερε να συγκεντρώσει το ποσό του 1.5 εκατομμυρίων ευρώ για να μην οδηγηθεί σε πτώχευση.
Με μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης να έχουν τεράστια πτώση κρατήσεων (στη Ρώμη υπήρξε 97% πτώση για τα ξενοδοχεία και 58% για τη βραχεία μίσθωση), φαίνεται πως εκτός από περίοδος κρίσεων, είναι και μια περίοδος ανασυγκρότησης και επιλογής στρατηγικού πλάνου για αρκετές απ΄αυτές τις πόλεις.
Η Πορτογαλία και πιο συγκεκριμένα οι δύο πιο μεγάλες πόλεις της, η πρωτεύουσα Λισαβόνα και το Οπόρτο, με πρωτοβουλία των δημάρχων τους κάνουν κάτι που κατόπιν όλων όσων έχουν συμβεί, μπορεί να κριθεί ως και πρωτοποριακό. Κυρίως όμως είναι ένα δείγμα οξυδέρκειας και εφαρμογής πλάνου που δεν το συναντά κανείς συχνά σε πρωτεύουσες, ακόμα κι αν μιλάμε για τέτοια πολιτιστικά και τουριστικά brands.
Στη Λισαβόνα σχεδόν το 35% των κατοικιών στο κέντρο της πόλης είναι εστίες καταχωρημένες στο Airbnb και αντίστοιχες πλατφόρμες. Αυτό δημιούργησε στην πορεία των ετών μια ανισορροπία και μια ασύμφορη κατάσταση στο επίπεδο των ενοικίων – το 2018 είχε φτάσει το μέσο ενοίκιο στα 1.492 ευρώ στο κέντρο της πόλης. Σε μια περίοδο πανδημίας όμως η διαφορά στην τσέπη των οικοδεσποτών κάνει μπαμ.
Ο δήμαρχος Φερνάντο Μεδίνα πρόκρινε ένα σχέδιο σύμφωνα με το οποίο σε πρώτη φάση 1.000 από τις οικίες που λειτουργούν με βραχεία μίσθωση θα μπουν σε ένα πρόγραμμα ενίσχυσης. Οι ιδιοκτήτες τους θα λαμβάνουν 1.000 ευρώ για κάθε μήνα των επόμενων 4 ετών, αρκεί να παραχωρήσουν τα σπίτια τους για να μείνουν άνθρωποι που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κοινωνίας και αποτελούν σημαντικές μονάδες σε εποχές πανδημίας, όπως νοσηλευτικό προσωπικό, εκπαιδευτικό προσωπικό, εργαζόμενοι στις μεταφορές ή ακόμα και άνθρωποι που έχουν υποστεί οικονομική ζημιά και έχουν χάσει το σπίτι τους.
Η ανταπόκριση σε αυτό το πρώτο στάδιο είναι ικανοποιητική με 177 ιδιοκτήτες να έχουν απευθυνθεί στις δημοτικές αρχές. Το ποσό των 1.000 ευρώ δεν είναι μεγάλο σε σχέση με αυτά που θα έβγαζαν, ακόμα και σε αυτή την εποχή της πανδημίας. Εξάλλου, ακόμα και σε μια τέτοια χρονιά, η Πορτογαλία είχε συνολικά 6.000 νέες καταχωρήσεις, αριθμός μικρός σε σχέση με τις 23.000 νέες του 2018, αλλά διόλου αμελητέος.
Είναι όμως ένα ποσό που «αντικρύζει» το έσοδο ενός μήνα σε πανδημία, μα ποντάρει στην σταθερότητα και τη σιγουριά ότι για τα επόμενα 4 χρόνια θα υπάρχει εισροή χρήματος που θα εξασφαλίζει και τη συντήρηση των σπιτιών και ένα βοήθημα για τους ιδιοκτήτες.
«Με αυτό το σχέδιο ελπίζουμε πως θα μπορέσουμε να συμβάλλουμε και στην κλιματική αλλαγή, αλλά και στην μείωση της μετάδοσης του ιού. Πολλά σημεία της πόλης θα είναι πιο αραιοκατοικημένα, άρα λιγότεροι άνθρωποι και λιγότερα οχήματα θα κυκλοφορούν σε αυτά τα σημεία» ανέφερε ο Μεδίνα σε δηλώσεις του.
Στο ίδιο μοτίβο με τη Λισαβόνα βρίσκονται και το Λονδίνο, το Παρίσι, το Τορόντο που είναι η μεγαλύτερη αγορά του Airbnb με πάνω από 4.2 εκατομμύρια καταχωρήσεις, το Άμστερνταμ και η Πράγα.
Στο Παρίσι, ο Ίαν Μπροσά, αναπληρωτής δήμαρχος, επιτετραμμένος στον πολεοδομικό τομέα της πόλης και τις κατοικίες, περιέγραψε ένα πλάνο σύμφωνα με το οποίο θα απευθυνθούν σε εταιρείες διαχείρισης και ιδιοκτησίας οικιών βραχείας μίσθωσης και ο δήμος θα αγοράσει τα σπίτια αφαιρώντας τους το βάρος της συντήρησης, με τα σπίτια να χρησιμοποιούνται στη συνέχεια για μακροχρόνια μίσθωση ή σαν οίκοι για αστέγους.
Στο Λονδίνο σχεδιάζουν να επιτάξουν 3.300 σπίτια έναντι αμοιβής προς τους ιδιοκτήτες και να τα διαθέσουν σε αστέγους. Στο Άμστερνταμ έχουν απαγορεύσει τη βραχεία μίσθωση στο κέντρο της πόλης και επεξεργάζονται ρυθμίσεις για τα υπόλοιπα σημεία της πόλης. Στη Βαρκελώνη, μια από τις πόλεις με τις εντονότερες αντιδράσεις ντόπιων απέναντι στην Airbnb, οι αρχές έστειλαν τελεσίγραφο σε τράπεζες και επενδυτικά γραφεία που διαθέτουν οικίες βραχείας μίσθωσης και παραμένουν ανενεργές για πολλούς μήνες, ότι αν δεν παρουσιάσουν εισόδημα στον επόμενο μήνα, θα τις αγόραζε η πολιτεία στη μισή τιμή και θα τις χρησιμοποιούσε κατά το δοκούν.
Αν για κάτι μπορούμε να είμαστε σίγουροι, αυτό είναι ότι θα συναντήσουμε έναν εντελώς άλλο κόσμο σε αυτόν τον τομέα, όταν πια θέσουμε υπό έλεγχο την πανδημία!
Πηγή: Guardian, Euronews
