Η 25η Οκτωβρίου είναι ημέρα αφιερωμένη στον καρκίνο του μαστού.
Ασχολούμαι με τον μαστό περί τα 20 χρόνια.
Τα μάτια μου έχουν δεί πολλά και τα αυτιά μου έχουν ακούσει περισσότερα σχετικά με τον μαστό.
Αλήθειες, ψέμματα, θεωρίες συνομωσίας, ιντερνετικές μπούρδες και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί ο νούς κατακλύζουν το μυαλό των “δύστυχων” γυναικών, που δεν ξέρουν τελικά τι να πιστέψουν.
Θα προσπαθήσω με απλά λόγια, σταχυολογώντας κάποιες από τις εμπειρίες μου, να βάλω κάποια πράγματα στην πραγματική τους διάσταση.
1.Ο καρκίνος του μαστού δεν σχετίζεται με το μέγεθός του.
Μικρός μαστός ή μεγάλος μαστός δεν έχει καμία σημασία.
Σημασία έχει η ποσότητα του αδένα από την οποία αποτελείται ο μαστός.
Πολύ ποσότητα σημαίνει και αυξημένη πιθανότητα και το ανάποδο.
2.Υπερηχογράφημα ή μαστογραφία;
Η απάντηση είναι “μήλα ή πορτοκάλια;”
Η διαγνωστική προσέγγιση κάθε μιάς από τις δύο εξετάσεις είναι τελείως διαφορετική.
Απλοικά θα λέγαμε ότι η μαστογραφία υπερτερεί λίγο στους μαστούς με λίγο αδένα ενώ το υπερχογράφημα σε αυτούς με πολύ αδένα.
3.Σε ποιά ηλικία πρέπει να ξεκινά η γυναίκα τον προληπτικό έλεγχο του μαστού;
Ανάλογα με τους προδιαθεσικόυς παράγοντες.
Βαρύ ιστορικό απί την οικογένεια, παχυσαρκία, κάπνισμα, αλκοόλ, κατανάλωση μεγάλης ποσότητας κόκκινου κρέατος, λήψη αντισυλληπτικών για πολλά χρόνια, επανειλημένες προσπάθειες εξωσωματικής και ορμονοθεραπείες καθιστούν επιτακτική την ανάγκη διενέργειας εξετάσεων απο την ηλικία των 30 ετών.
Αν δεν συντρέχει κανένας από τους προαναγραφέντες παράγοντες η ηλικία είναι τα 35 έτη.
Πριν τα 40 έτη δεν γίνεται μαστογραφία υπό φυσιολογικές συνθήκες, παρά μόνον επί ύποπτου ευρήματος στο υπερηχογράφημα.
4.Ο πόνος στον μαστό είναι σύμπτωμα που χρήζει εξέτασης;
Η απάντηση είναι ότι στο 99% των περιπτώσεων ο πόνος στον μαστό είναι αθώο σύμπτωμα.
Ο καρκίνος του μαστού δεν πονάει παρά μόνο στα τελικά του στάδια.
5.Γιατρέ μου δεν είχα γάλα κι έτσι δεν θήλασα. Νοιώθω άχρηστη.
Μπούρδες μετά συγχωρήσεως.
Ο προορισμός του μαστού είναι η παραγωγή γάλακτος κατά την περίοδο της λοχείας.
Δεν μπορούν όμως δυστυχώς όλοι οι μαστοί να παράξουν την απαιτούμενη ποσότητα γάλακτος.
Αν ο μαστός έχει αρκετό αδένα(πυκνός) τότε θα παράξει γάλα.
Αν ο μαστός δεν έχει αρκετό αδένα(λιπώδης) τότε πολύ απλά δεν θα παράξει γάλα….η γυναίκα δεν θα μπορέσει να θηλάσει όχι γιατί είναι “άχρηστη” αλλά γιατί πολύ απλά ο τύπος του μαστού της λόγω γονιδίων δεν παράγει γάλα.
Όχι λοιπόν τύψεις και ανούσιες ενοχές για τις γυναίκες που δεν θήλασαν.Δεν έκαναν κάτι λάθος, απλά η φύση επέλεξε να μην θηλάσουν.
6.Ο καρκίνος του μαστού εμφανίζεται σε νέες γυναίκες.
Λάθος.
Ο καρκίνος του μαστού αφορά κυρίως γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.Ο επιπολασμός του έχει υψηλά ποσοστά στις ηλικίες 50-65 χρονών.
Τα κρούσματα στις νεότερες γυναίκες αυξήθηκαν τα τελευταία χρόνια λόγω κυρίως της χρήσης των αντισυλληπτικών και των δυσμενών συνθηκών ζωής.
7.Τελικά γιατρέ μου τι πρέπει να κάνω για να είμαι καλυμμένη;;;;
Η εμπειρία μου λέει τα εξής
Ένα καλό υπερηχογράφημα πρίν την πρώτη τεκνοποίηση(η γυναίκα οφείλει να γνωρίζει τι τύπο μαστού έχει πρίν τεκνοποιήσει).
Έως την ηλικία των 40 ετών, ανάλογα και με τους προδιαθεσικούς παράγοντες, οφείλει να κάνει ένα υπερηχογράφημα κάθε ένα ή δύο χρόνια.
Από την ηλικία των 40 ετών οφείλει να κάνει μαστογραφία κάθε δύο χρόνια έως τα 50.
Από τα 50 και μετά η μαστογραφία γίνεται κάθε χρόνο.
Το υπερηχογράφημα σε γυναίκες μετά τα 40 έχει υποστηρηκτικό ρόλο, εξίσου όμως σημαντικό.
Τεράστιο ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού διαδραματίζει η καλή και προσεκτική ψηλάφηση από έμπειρο γυναικολόγο.
Αστειευόμενος αναφέρω συχνά στο ιατρείο την άποψη ότι “εάν ήμουν γυναίκα θα προτιμούσα να κάνω 2 καλές ψηλαφήσεις τον χρόνο από οποιαδήποτε απεικόνιση”.Η μάχη με τον καρκίνο ξεκινάει συνήθως από το ιατρείο του γυναικολόγου και σπανιότερα από αυτό του ακτινολόγου.
8.Ο καρκίνος του μαστού εάν διαγνωστεί έγκαιρα ιάται πλήρως.
Πολλές γυναίκες έχουν κλάψει μπροστά μου μετά την ανακοίνωση μιας δυσάρεστης διάγνωσης όπως είναι αυτή του καρκίνου του μαστού.
Η πίεση, το άγχος, το σόκ, η αβεβαιότητα, η εκ βάθρων ανατροπή της καθημερινότητας οδηγεί δικαιολογημένα σε ξέσπασμα δακρύων.
Σαν ιατροί ο ρόλος μας σε αυτές τις περιπτώσεις εκτός από διαγνωστικός είναι και ενημερωτικός.
Μπροστά σε μιά γυναίκα έτοιμη να καταρρεύσει οφείλουμε να της δώσουμε όλες εκείνες τις πληροφορίες που θα την κάνουν να δεί αισιόδοξα το μέλλον.
Στην ίδια καρέκλα που η γυναίκα σήμερα έχει λυγίσει από την πίεση και κλαίει με λυγμούς, σε έναν χρόνο και λιγότερο μετά θα γελάει χαρούμενη, δυνατή και υγιής.
Το σενάριο αυτό έχει εκτυλιχθεί μπροστά μου πολλές φορές και πάντοτε με συγκινεί.
Όταν βλέπω στην πόρτα του ιατρείου μου μια γυναίκα, που πρίν έναν χρόνο της είχα μαυρίσει την ψυχή με την αναγγελία του καρκίνου, να μπαίνει μέσα χαμογελαστή και αισιόδοξη νοιώθω σαν να αναγεννήθηκα εγώ ο ίδιος.
Όποιος παλεύει με το θηρίο και βγαίνει νικητής αξίζει τεράστιο σεβασμό.
Και πιστέψτε με ο καρκίνος του μαστού, αν όλα γίνονται σωστά και βάσει πρωτοκόλλου δεν είναι δα και κανένα μεγάλο θηρίο.
Αναστάσιος Μαρκάτος
