« Η ανθρωπιά είναι μία λέξη του καιρού μας, ένας όρος κοινόχρηστος, ένα νόμισμα που κυκλοφορεί σ’ όλα τα χέρια, γιατί συμβαίνει η ανταλλακτική του αξία να είναι πολύ μεγάλη. Μιλούμε για συγγραφείς: «αυτός έχει ανθρωπιά», « αυτός δεν έχει ανθρωπιά». Και με την «ανθρωπιά» εννοούμε φυσικά την συμπόνια, την συμμετοχή με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στον γείτονα. Άλλοτε χρησιμοποιούσαν τον όρο «ανθρωπισμός». Έλεγαν: «αυτός είναι μεγάλος ανθρωπιστής» και με τούτο σήμαιναν μία προσωπικότητα, που ξοδευόταν ολόκληρη να κάμει το καλό».*
Στην εποχή που αναφέρεται ο συγγραφέας, ναι, θα συμφωνήσω, ο κάθε άνθρωπος πάσχιζε να κάνει το καλό, να βοηθήσει τον συνάνθρωπο και μέσα από αυτή την πράξη να προάγει τον αλτρουισμό, την φιλαλληλία, όροι και συνήθειες που στην εποχή μας έχουν σβήσει.
Στις μέρες που ζούμε, η ανθρωπιά έχει χάσει ολότελα το νόημά της. Η παραβίαση των δικαιωμάτων της καθημερινής ζωής, η αδιαφορία απέναντι σε ανθρώπους που χρειάζονται υποστήριξη, η γενικότερη αποστασιοποίηση του ανθρώπου από τα κοινωνικά και πολιτιστικά δρώμενα και ο πόλεμος, ενδυναμώνουν περισσότερο την κρίση αυτού του ιδεολογικού κινήματος, της ανθρωπιάς.
Οι συγγραφείς, ωστόσο, εξακολουθούν να μιλούν και να γράφουν για ιστορίες ανθρώπων, άλλοτε οδυνηρές και άλλοτε με λιγότερο πόνο. Ποιος όμως νοιάζεται για όλα αυτά, λίγοι θα δώσουν σημασία. Ίσως αυτοί που έχουν κάτι παρόμοιο να μας πουν. Που ταυτίζουν τις ζωές τους με το θεατρικό έργο που είδαν ή το βιβλίο που διάβασαν.
Η κοινωνία μας είναι τόσο πολύ γεμάτη, ταυτόχρονα, από κακία και πόνο που πλέον ακούς το πρόβλημα του γείτονα και τρέχεις να σωθείς, λες και θα κολλήσεις. Η διαστρέβλωση του όρου ανθρωπιά και η λανθασμένη χρήση του, έφεραν στο προσκήνιο την υστεροβουλία και απομάκρυναν μια για πάντα την υστεροφημία. Η κοινωνία μας αλλάζει και εμείς θεατές στην τελευταία σειρά.
Της Σταματίας Γκαραλιάκου
*Ο σύγχρονος άνθρωπος – Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος