Ο τίτλος “Αφρική ή Πώς να φυτέψετε τον νεκρό αδελφό σας” μάς δίνει δύο διαφορετικές εκδοχές. Τι να περιμένει ο θεατής από αυτή τη διττή ερμηνεία;
Καταρχάς, σίγουρα θα περιμένει να δει φτυάρια, σπόρους, χώμα και ίσως έναν νεκρό αδελφό. Αν είναι και λίγο πιο “διαβασμένος” μπορεί να σκεφτεί ότι κάποια σχέση θα έχει και με την “Αντιγόνη” του Σοφοκλή. Κι εκεί θα έρθει το πρώτο σκέλος του τίτλου “Αφρική” να τον μπερδέψει. Γι΄αυτό, είτε διαβασμένος, είτε αδιάβαστος, ο θεατής ας έρθει κι ας βγάλει τα συμπεράσματά του μόνος του.
Η παράσταση κέρδισε πέρυσι το βραβείο Bob Theatre Festival. Τι σας «έφερε» αυτή η αναγνώριση; Σε τι διαφέρει η φετινή εκδοχή;
Στο Bob Theatre Festival παρουσιάσαμε ένα δεκαπεντάλεπτο trailer, ας το πούμε, του έργου μας. Ήταν η πρώτη “δοκιμή” μπροστά σε ένα ως επί το πλείστον άγνωστό μας κοινό, στο οποίο άρεσε το έργο μας και εν τέλει το ξεχώρισε. Οπότε, αρχικά, πήραμε το “πράσινο φως” από τον ίδιο τον κόσμο. Έπειτα, οι διοργανώτριες ομάδες του φεστιβάλ, οι Αbovo και οι 4Frontal, μας βοήθησαν με τις συμβουλές, την εμπειρία και τις συστάσεις τους σε ό,τι αφορά το πρακτικό κομμάτι του “ανεβάζω μια παράσταση μόνος μου”. Και, φυσικά, το χρηματικό έπαθλο που ήταν μια καλή αρχή για να ξεκινήσουμε ως νεοσύστατη ομάδα. Η φετινή εκδοχή του έργου μας διαφέρει αρκετά από αυτή του Bob. Πέρυσι μέσα σε 15 λεπτά συμπυκνώσαμε ένα έργο μιάμισης ώρας, παρουσιάσαμε έναν σκελετό της ιστορίας μας, εστιάζοντας κυρίως στις καταστάσεις και όχι στους χαρακτήρες. Πλέον, δίνουμε χώρο και στους ίδιους τους ήρωες, τις σχέσεις τους, τα θέλω τους. Επίσης, προσθέσαμε έναν ρόλο, ο οποίος μεν υπήρχε στο κείμενο, αλλά επιλέξαμε να μην τον δείξουμε στο Bob κι έχει αλλάξει και το φινάλε του έργου.
Αντιγόνη, Ισμήνη, Αγαμέμνονας, Ορέστης. Πώς μεταφράζονται οι ρόλοι της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας στο σύγχρονο αυτό θεατρικό;
Αρχικά, πρόκειται για απλή συνωνυμία. Στον κόσμο του έργου μας ,ο λάτρης της αρχαιότητας Αγαμέμνονας έδωσε στα παιδιά του αυτά τα ονόματα, που κατά σύμπτωση λειτουργούν και ως οιωνοί. Έτσι, οι ήρωές μας φέρουν στοιχεία των ομόνυμών τους αρχετυπικών ρόλων, λίγο πιο “πειραγμένα” και προσαρμοσμένα στο σήμερα. Στο έργο υπάρχει ακόμα και η Οιονέλλα Κούκου, η νοσοκόμα του Αγαμέμνονα και ο Σάββας, ο ανηψιός του, οι οποίοι λειτουργούν, εκτός των άλλων, ως ένας σύγχρονος φρουρός ή αγγελιαφόρος ή απο μηχανής θεός ή μάντης.
Πώς πιστεύεις ότι λειτουργεί η καθοριστική προοπτική του θανάτου στη ζωή και πώς την πραγματεύεται το έργο;
Η προοπτική του θανάτου μας απασχολεί κυρίως σε θεωρητικό- φιλοσοφικό επίπεδο, είναι ένας φόβος που πάντα θα υπάρχει, ένα ερωτηματικό για το τι γίνεται μετά και ένα “γαμώτο” που θα χάσει η ανθρωπότητα μια τόσο σπουδαία προσωπικότητα σαν και τη δική μας. Μας απασχολεί σε σχέση με το μέλλον κι όχι με το τώρα. Άπαξ και συμφιλιωθείς με την ιδέα ότι κάποια στιγμή θα πεθάνεις, γιατί θα πεθάνεις, αυτό είναι δεδομένο, θα ζήσεις πολύ καλύτερα, πολύ πιο ξέγνοιαστα, πολύ πιο γεμάτα. Σήμερα επιδιδόμαστε σε ένα ασταμάτητο κυνήγι υλικών αγαθών, παλεύουμε να χτίσουμε ένα image στα social media και χάνουμε πολύτιμο χρόνο, γιατί εν τέλει η ζωή είναι χρόνος. Άμα πεθάνεις, τέλος χρόνου. Από αυτή τη σκοπιά, του χρόνου, προσπαθούμε κι εμείς στο έργο να διαπραγματευτούμε το θάνατο, με έναν ίσως πιο ανάλαφρο τρόπο.
Τίθεται το ερώτημα της τυπικής τήρησης εθίμων και τελετουργικών όπως η κηδεία. Τι συμβολίζει ο φόβος να παρεκκλίνουμε από αυτά;
Η κηδεία είναι ένα τελετουργικό που αφορά τους εν ζωή, αυτούς που μένουν πίσω, είναι μια παρηγοριά κι ένας φόρος τιμής στον νεκρό. Στο έργο μας είναι περισσότερο μια προσπάθεια εξιλέωσης του πατέρα για το πώς είχε συμπεριφερθεί στο γιο του όσο ζούσε. Δεν έχει να κάνει δηλαδή, με τον ίδιο το νεκρό, αλλά με την προσπάθεια του ζωντανού να απαλλαγεί από τις τύψεις του. Όταν, λοιπόν, ο βαθιά χριστιανός πατέρας μαθαίνει ότι ο γιος του δεν ήθελε να κηδευτεί, αλλά να φυτευτεί και να γίνει δέντρο για να συνεχιστεί ο κύκλος της ζωής του, εξαγριώνεται και επιμένει στην τέλεση της χριστιανικής κηδείας. Άρα, ο φόβος της παρέκκλισης από την τυπική τήρηση των εθίμων, υπερισχύει της ίδιας της επιθυμίας του εκλιπόντος.
Σύμφωνα με το έργο, τα πράγματα δεν καταλήγουν πάντα εκεί που θέλουμε. Πώς διαχειρίζεται κανείς τις απρόσμενες και συχνά απογοητευτικές τροπές της ζωής;
Εξαρτάται από την ποσότητα και την συχνότητα αυτών των τροπών. Αν είναι σχετικά αραιές, τότε, ναι, σε ενδυναμώνουν, σε κάνουν να εκτιμάς τις καλές στιγμές και καθιστούν τη ζωή λιγότερο βαρετή. Σαν το καρδιογράφημα ένα πράγμα. Αν υπάρχουν σκαμπανευάσματα, σημαίνει ότι ζεις, αν είναι όλα μια ευθεία γραμμή είσαι νεκρός. “Ουδέν κακόν αμιγές καλού”, “ό,τι δε σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό” κι ένα σωρό άλλα κλισέ, που για κάποιο λόγο είναι κλισέ. Αν, τώρα, όλη η ζωή κάποιου είναι μια αλυσίδα αναποδιών και απογοητεύσεων, γιατί υπάρχουν άπειρες τέτοιες περιπτώσεις ανθρώπων που λες “δε γίνεται τόση ατυχία συγκεντρωμένη σε ένα σώμα” (από κάπου εμπνεύστηκαν και οι συγγραφείς των τραγωδιών) τότε οι τρόποι διαχείρισης ποικίλουν. Κάποιοι αντλούν τεράστια εσωτερική δύναμη και συνεχίζουν να παλεύουν, άλλοι παραιτούνται, πέφτουν σε κατάθλιψη, ναρκωτικά κλπ.
Γιατί στην Αφρική;
Γιατί εκεί ευδοκιμούν τα μπαομπάμπ, “τα δέντρα της ζωής”.
Συμμετέχεις στη συγγραφή, τη σκηνοθεσία, παίζεις και επιμελείσαι μουσικά την παράσταση. Τι σημαίνει αυτό το έργο για σένα και πώς ήταν η εμπειρία της δημιουργίας του;
Το έργο αυτό είναι το πρώτο μας εγχείρημα ως ομάδα, οπότε είναι κάπως σαν το “παιδί” μας. Το αγαπάμε πολύ, το ξέρουμε καλά και γι΄αυτό αποφασίσαμε να τα αναλάβουμε κάπως όλα μόνες μας και να μην το δώσουμε σε νταντάδες και ανάδοχους γονείς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλή κούραση, τρέξιμο, αγωνία αλλά και πολλή χαρά, παιχνίδι και αγάπη. Τώρα, αν το μεγαλώσαμε σωστά, θα φανεί στην πορεία. Όλοι οι γονείς κάνουν λάθη.
Πες μας μερικά λόγια για την ομάδα σας, Fem Tettix. Ποια είναι τα επόμενα βήματα;
Η ομάδα αποτελείται από την Κατερίνα Αγγελίτσα, την Ίριδα Κατσούλα και εμένα. Ήμασταν συμφοιτήτριες στην δραματική σχολή Πράξη Επτά και τύχαινε να είμαστε και τα μόνα κορίτσια του τμήματός μας ανάμεσα σε εφτά αγόρια. Οπότε, τα είχαμε βρει από τη σχολή, είχαμε δουλέψει πολύ μαζί και είχαμε αναπτύξει έναν δικό μας κώδικα επικοινωνίας. Τελειώνοντας, λοιπόν, τη σχολή κι αφού η καθεμιά μας έκανε διάφορες δουλειές αποφασίσαμε να ενώσουμε τις “δυνάμεις” μας και να γράψουμε μαζί ένα έργο και όπου αυτό θα μας πήγαινε… Και να ‘μαστε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου! Όσον αφορά το μέλλον, υπάρχει ένα έργο το οποίο αγαπάμε πολύ και είναι πολύ κοντά στην “τρέλα” μας, αλλά είναι νωρίς ακόμα για να γνωρίζουμε τι μέλλει γενέσθαι…
