Στήν μεγάλη οἰκογένεια τῶν Κεφαλλήνων ἐφοπλιστῶν ἀνήκει ὁ Ἀναστάσιος Ποταμιάνος. Οἰκογένεια πού ἂφησε βαθειά τά ἲχνη της στήν ἑλληνική κοινωνία, ἀφοῦ προηγουμένως ἂνοιξε τόν μεγάλο δρόμο τῆς σύγχρονης ἀκτοπλοΐας καί τῆς κρουαζιέρας στήν Ἑλλάδα, μέ ἐπί κεφαλῆς τόν γιό του Ἀνδρέα Ποταμιάνο, τόν ὁποῖο ὃλοι γνωρίζουν μέ τό μικρό του ὂνομα.
Πράγματι, ὑπῆρξε ἐποχή πού τό λιμάνι τοῦ Πειραιῶς, ἀπό τόν ἐπιβατηγό σταθμό μέχρι τήν ἀκτή Ξαβερίου ἦταν γεμάτο ἀπό κρουαζιερόπλοια τῆς “Ἠπειρωτικῆς”, πού προσέφεραν ὂχι μόνο πολυτελεῖς κρουαζιέρες, ἀλλά καί ἂλλες ὑπηρεσίες μέ τά πλοῖα τους σέ δύσκολους καιρούς, ὃπως πλοῖα νοσοκομεῖα κατά τήν ἐποχή τῶν μεγάλων ἱστορικῶν ταραχῶν καί πολέμων στήν Κύπρο καί τήν Μέση Ἀνατολή.
Ἡ οἰκογένεια Ποταμιάνου ἀποτελεῖ μεταξύ ὁλοκλήρου τοῦ ἑλληνικοῦ ἐφοπλισμοῦ τό μοναδικό ἲσως παράδειγμα ὑπερτάτης φιλοπατρίας, ἀλτρουϊσμοῦ καί φιλανθρωπίας, ὂχι μόνον ἐκ μέρους τῶν Κεφαλλήνων ἐφοπλιστῶν, ἀλλά καί τήν μεγάλης κυρίας, τῆς Ἑλένης Ποταμιάνου-Σουλτάνη, ἡ ὁποία κατέπληξε τήν Ἑλλάδα καί τήν Εὐρώπη μέ τήν ἀνθρωπιστική της δράση, ἀποκτῶντας τόν ἐπίζηλο τίτλο τῆς “Γυναίκας τῆς Εὐρώπης”.
Ὁ λόγος ὃμως πρωτίστως γιά τόν Ἀναστάσιο Ποταμιάνο, πού δημιούργησε τήν Ἠπειρωτική Ἀκτοπλοϊκή Ἑταιρία μέ γραφεῖα στό μέγαρο Βάτη. Ἡ οἰκογένειά του καταγόταν ἀπό τήν Πύλαρο τῆς Κεφαλληνίας, πού εἰσῆλθε στόν ἐφοπλισμό στίς ἀρχές τοῦ 19ου αἰῶνα.
Ὡς βασικός ἀκτοπλόος μιᾶς καθημαγμένης Ἑλλάδος, ὁ Ἀναστάσιος Ποταμιάνος μέ τήν ἰδιότητα τοῦ προέδρου τῆς Πανελληνίου Ἀκτοπλοϊκῆς Ἑνώσεως, προσπάθησε νά ἀναδημιουργήσει τόν κατεστραμμένο ἀκτοπλοϊκό στόλο, ἒχοντας νά ἀντιμετωπίσει τήν κοντόφθαλμη ἓως ληστρική ναυτιλιακή πολιτική τοῦ Ἑλληνικοῦ κράτους, πού μέ τήν φορομπηχτική του πολιτική εἶχε αὐξήσει ὑπέρμετρα τό πρόβλημα τῶν δαπανῶν ἐκμεταλλεύσεως τῶν πλοίων, πού πλησίαζε μέχρι καί τό 280%. Οἱ ἀκτοπλοϊκές ἑταιρίες μέ ἓνα στόλο 28 παλαιῶν πλοίων, προσπαθοῦσε νά ἐξυπηρετήσει τίς ἀκτοπλοϊκές ὑπηρεσίες τῆς νησιωτικῆς Ἑλλάδος. Ἀκόμη θυμᾶμαι στίς ὓστερες ἐποχές τῆς Ἀκτῆς Μιαούλη νά ταξιδεύουν τά γερασμένα πλοῖα “Ἀδρίας”, “Κύκνος”, “Σοφία Τόγια”, “Καδιώ”, “Γλάρος”, “Καλαμάρα” κ.ἂ., τά περισσότερα ναυπηγήσεως ἀπό 1893 μέχρι 1912.
Τό 1950 προσετέθησαν τά πλοῖα τῶν ἑταιριῶν Ἠπειρωτικῆς, Ἐμπειρίκου, Τόγια, Ι. Λάτση, Καβουνίδη, , Διαπούλη, Λαγᾶ κ.ἂ. Κυριαρχοῦσαν τά πλοῖα “Κολοκοτρώνης”, “Μιαούλης”, “Κανάρης”, “Καραϊσκάκης”, “Ἀγαμέμνων”, “Ἀχιλλεύς”. Ὡραία ἐποχή νά βλέπει κανείς τά πλοῖα μέ τά ὀνόματα τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Ἱστορίας καί μυθολογίας νά μπαινοβγαίνουν στό λιμάνι τοῦ Πειραιᾶ καί νά κυματίζουν τήν ἑλληνική σημαία στό ἐξωτερικό. Οἱ ἑταιρίες Νομικοῦ, Ποταμιάνου, Τόγια καί Τυπάλδου κυριαρχοῦσαν.
Πρώτη ἡ “Ἠπειρωτική” ἐπέφερε ἐπανάσταση στήν ἀκτοπλοΐα μέ μετασκευασμένα ἐπιβατηγά/ὀχηματαγωγά. Ἦσαν τά πλοῖα “Ἀτρεύς”, καί “Ἀδρίας”. Δύο ἀκόμη πλοῖα τῆς “Ἠπειρωτικῆς” ἂνοιξαν τίς γραμμές Βενετίας, Αἰγύπτου, Βηρυτοῦ σέ κυκλικά ταξίδια. Ἦσαν τό “Πήγασσος” καί τό “Ἑρμῆς”.
Μετά ἡ ἀκτοπλοΐα τράβηξε τόν δρόμο της μέ τήν ΕΛ.ΜΕΣ τοῦ Γιαννουλάτου, τούς ἀδελφούς Στρίντζη, τόν Κώστα Εὐθυμιάδη, τόν Φουστάνο, τόν Γ. Φραγκουδάκη, τούς ἀδελφούς Κυρτάτα κ.ἂ.
Καί φυσικά ἀκολούθησε ἡ δρομολόγηση κρουαζιεροπλοίων ἀπό τήν “Ἠπειρωτική”. Ὃμως τό ἐνδιαφέρον τῆς στήλης αὐτῆς ἑστιάζεται στόν δημιουργό τῆς μεγάλης ἀκτοπλοϊκῆς ἑταιρίας, τόν Ἀναστάσιο Ποταμιάνο. Ἀκραιφνής πατριώτης, ὑπῆρξε μέλος καί χρηματοδότης τῆς ὀργανώσεως <Χ> τοῦ Γεωργίου Γρίβα, τότε πού ὁ Χάρτιγκ κρεμοῦσε τούς Κυπρίους πατριῶτες ἐκτελῶντας τους ἐπειδή ἀγωνίζονταν γιά τήν αὐτοδιάθεση τῆς μεγαλονήσου.
῾Ο Ποταμιάνος ὑπῆρξε ἐπίσης μεγάλος δωρητής μαζί μέ τόν Χριστόφορο Ρίζο, συμβάλλοντας στήν δημιουργία τοῦ Γενικοῦ Κρατικοῦ Νοσοκομείου Πρεβέζης, δωρίζοντας τήν χειρουργική κλινική. Προσφορά διαχρονικῆς ἀξίας, ἀφοῦ αὐτό τό νοσοκομεῖο ἐξακολουθεῖ νά ἐξυπηρετεῖ τήν Πρέβεζα, τήν Λευκάδα καί τίς γύρω περιοχές, λειτουργῶντας ἀπό τό 1973.
Τό φιλανθρωπικό ἒργο τῆς οἰκογένειας Ποταμιάνου ἐπιφορτίσθηκε ἐφ᾽ ὃρου ζωῆς ἡ σύζυγος του Ἑλένη Ποταμιάνου, ἡ ὁποία συνέβαλε ἀποφασιστικά μέ τό ἒργο της στήν ἐπούλωση τῶν πληγῶν τῆς μεταπολεμικῆς Ἑλλάδος, μετέχουσα ὡς μέλος τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἐρυθροῦ Σταυροῦ στήν “Φανέλλα τοῦ Στρατιώτου”, στόν ἐπαναπατρισμό τῶν παιδιῶν τοῦ Παιδομαζώματος ἀπό τίς χῶρες τοῦ “Σιδηροῦ Παραπετάσματος” ὃπως προσφυέστατα ἀπεκάλεσε ὁ Τσώρτσιλ τήν πρώην Σοβιετική Ἓνωση, στήν φυγάδευση Ἐβραίων καί κομμουνιστῶν ἀπό τούς ἀπεινεῖς διῶκτες τους Γερμανούς, στήν περίθαλψη τραυματιῶν ἀπό τό ἀλβανικό μέτωπο ὑπηρετῶντας στό 7ο Στρατιωτικό Νοσοκομεῖο, φορῶντας πάντα τήν στολή της, πεποικιλμένη μέ τά παράσημα τῆς ἀνθρωπιστικῆς προσφορᾶς της.
Τέτοιες ἐφοπλιστικές οἰκογένειες δέν νομίζω ὃτι ὑπάρχουν πιά σήμερα. Ὁ Ἀναστάσιος Ποταμιάνος γεννήθηκε τό 1901 καί ἀπεβίωσε τό 1975.
Ο ΕΠΙΝΕΙΟΣ
Φωτογραφία: https://commons.wikimedia.org/
Πηγή: https://www.nafs.gr/
