Τα όμορφα νύχια και το περιποιημένο δέρμα στα άκρα είναι κάτι που όλοι θέλουν, αλλά το ακατάλληλο μανικιούρ και πεντικιούρ μπορεί να έχει πολλές και συχνά σοβαρές επιπλοκές.
Οι περισσότεροι, λ.χ., γνωρίζουν ότι υπάρχει περίπτωση μετάδοσης μυκήτων από μη απολυμασμένα εργαλεία. Ωστόσο μπορεί να υπάρξουν και επιπλοκές από την περιποίηση καθαυτή ή και από τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται γι’ αυτόν τον σκοπό.
«Οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τις πιθανές αλλεργικές, τραυματικές ή/και μολυσματικές επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν από το ακατάλληλο μανικιούρ και πεντικιούρ», αναφέρει ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
«Πολλές από αυτές μπορούν να προληφθούν, αλλά και να θεραπευτούν απολύτως. Αρκεί όσοι επιλέγουν τις υπηρεσίες που προσφέρονται στα ινστιτούτα νυχιών να γνωρίζουν τους κινδύνους, να μπορούν να αναγνωρίσουν εγκαίρως τυχόν προβλήματα και να αναζητήσουν θεραπεία από τον δερματολόγο τους το συντομότερο», προσθέτει.
Όπως εξηγεί, τα περισσότερα ινστιτούτα ακολουθούν αυστηρά τις οδηγίες καθαριότητας και απολύμανσης και οι επαγγελματίες είναι γνώστες και προσεκτικοί. Κίνδυνοι ελλοχεύουν μόνο σε όσα δεν τηρούν τα μέτρα προστασίας.
Η σωστή περιποίηση
Τα υγιή νύχια είναι λαμπερά, λεία και ομοιόμορφα. Δεν είναι ραγισμένα, άκαμπτα ή σπασμένα. Επιπλέον, τα «πετσάκια» είναι κολλημένα στις πλάκες των νυχιών.
Οι υγιεινές συνήθειες περιποίησης περιλαμβάνουν κατ’ αρχάς το κόψιμο των νυχιών ευθεία. Η έντονη στρογγυλοποίηση των γωνιών τους πρέπει να αποφεύγεται, διότι αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης των νυχιών προς τα μέσα.
Το δέρμα γύρω από τα νύχια («πετσάκια») πρέπει να αφήνεται στη θέση του. Δεν πρέπει να αφαιρείται ούτε να ωθείται με δύναμη προς τα πίσω, διότι χρησιμεύει στην προστασία της μήτρας (ρίζας) των νυχιών από παθογόνους μικροοργανισμούς.
Επιπλέον, η επιφάνεια των νυχιών δεν πρέπει να λιμάρεται, διότι θα λεπτύνει η ονυχαία πλάκα και θα γίνουν εύθραυστα τα νύχια. Η ονυχαία πλάκα είναι το ορατό τμήμα του νυχιού.
Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην τοποθετούνται αιχμηρά αντικείμενα κάτω από τα νύχια, για την αποφυγή τραυματισμών και ονυχόλυσης (διαχωρισμός του νυχιού από την κοίτη του). Οι βλάβες αυτές αυξάνουν τον κίνδυνο μόλυνσης από βακτήρια και μύκητες.
Οι κίνδυνοι από τα μολυσμένα εργαλεία…
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας, το 99% των ανθρώπων θα εμφανίσουν κάποιο πρόβλημα στα νύχια κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αυτό μπορεί να προκύψει όχι μόνο σε καταστήματα περιποίησης νυχιών αλλά και στο σπίτι. Στην τελευταία περίπτωση ο κίνδυνος προέρχεται μόνο από τα προϊόντα και τη διαδικασία και όχι από μετάδοση παθογόνων.
Μεταξύ των προβλημάτων που μπορεί να προκύψουν είναι η παρωνυχία, μια φλεγμονή που προκαλείται από τραύμα στην επιδερμίδα, συμπεριλαμβανομένης της τριβής της επιδερμίδας κατά το λιμάρισμα των νυχιών. Το τραυματισμένο σημείο αποτελεί σημείο εισόδου μολυσματικών παραγόντων, με πιο συχνό τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο. Τα μολυσμένα εργαλεία είναι το μέσο μετάδοσής του.
Η πιο συχνή βακτηριακή λοίμωξη που μπορεί να προκύψει από μη επαρκώς απολυμασμένα εργαλεία είναι από πυοκυανική ψευδομονάδα. Το βακτήριο αυτό αποικίζει τον υπονύχιο χώρο και την πλάκα αλλοιωμένων νυχιών. Χαρακτηριστικό γνώρισμά της είναι η μετατροπή του ρόδινου χρώματος του νυχιού, σε πράσινο.
Ένας πολύ σοβαρός κίνδυνος όταν χρησιμοποιούνται μη επαρκώς απολυμασμένα εργαλεία είναι η ονυχομυκητίαση. Ευθύνεται για έως και το 50% όλων των διαταραχών των νυχιών και προκαλείται συχνότερα από δερματόφυτα και ζυμομύκητες.
Σημείο εισόδου τους είναι όπου έχει διαταραχθεί ο δερματικός φραγμός, λόγω τριβής, παρωνυχίας ή δερματίτιδας εξ επαφής.
…και από τα προϊόντα περιποίησης
Εκτός από τα μολυσμένα εργαλεία, υπάρχουν και προϊόντα που χρησιμοποιούνται για την αισθητική μεταμόρφωση των νυχιών που προκαλούν μερικές φορές αλλαγές σε αυτά.
Σε μία μελέτη διαπιστώθηκε ότι ακόμα και ένα τυπικό, κοινής χρήσης βερνίκι νυχιών μπορεί να αποτελέσει εστία μετάδοσης μυκήτων. Επιπλέον, ορισμένα βερνίκια είναι πιθανόν να καταστήσουν τα νύχια εύθραυστα, με υπερβολική διαμήκη ράβδωση και έντονο οριζόντιο ξεφλούδισμα.
Μπορούν ακόμα να προκαλέσουν αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής. Περίπου το 2% των ατόμων έχει βρεθεί ότι έχει αλλεργική ή ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής σε προϊόντα περιποίησης νυχιών. Ακόμα και τα σκληρυντικά μπορεί να γίνουν αιτία εμφάνισης των εν λόγω δερματοπαθειών, λόγω της φορμαλδεΰδης που περιέχουν.
Τα τεχνητά νύχια και το ημιμόνιμο μανικιούρ
Ειδικά τα νύχια των χεριών, διατρέχουν πρόσθετους κινδύνους από τεχνικές που ακολουθούνται για την παράταση της διάρκειας του βερνικιού και για την απόκτηση μεγάλων και σκληρών νυχιών.
Συγκεκριμένα, τα ακρυλικά τεχνητά νύχια για να τοποθετηθούν απαιτούν το λιμάρισμα των φυσικών, ώστε η επιφάνειά τους να γίνει τραχιά. Η λέπτυνσή τους αυτομάτως τα καθιστά πιο εύθραυστα. Η δε αφαίρεση των τεχνητών νυχιών, που απαιτεί μούλιασμα σε ασετόν ή λιμάρισμα, τα αφυδατώνει και τα αποδυναμώνει ακόμα περισσότερο.
Για την εφαρμογή, εξ άλλου, των τεχνητών νυχιών χρησιμοποιούνται προϊόντα που ερεθίζουν το περιονύχιο δέρμα. Όσες γυναίκες τα επιλέγουν κινδυνεύουν και από ονυχόλυση, διότι η κόλλα που χρησιμοποιείται κατά την τοποθέτηση του τεχνητού νυχιού πάνω στο φυσικό είναι ισχυρότερη από τη συγκράτηση του φυσικού νυχιού στην κοίτη του.
Επίσης, οι γέλες (τζελ) που χρησιμοποιούνται για μεγαλύτερη διάρκεια του βερνικιού τόσο στα νύχια των χεριών όσο και των ποδιών, περιέχουν ενώσεις που φωτοπολυμερίζονται είτε με υπεριώδη ακτινοβολία είτε με λάμπες LED.
Οι επιπτώσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας είναι ήδη γνωστές, με πιο επικίνδυνη την πρόκληση καρκίνου του δέρματος. Γι’ αυτό τον λόγο συνιστάται η αποφυγή της χρήσης τους, τονίζει ο δρ Στάμου. Στις λιγότερο επικίνδυνες επιπτώσεις περιλαμβάνεται η εκζεματώδης δερματίτιδα, τα εύθραυστα νύχια και η ονυχόλυση.
Ποιοι κινδυνεύουν
«Αν όλα τα παραπάνω ενέχουν κάποιο βαθμό δυσκολίας στην αντιμετώπισή τους, αυτή είναι πολλαπλάσια όταν αφορά σε άτομα με διαβήτη», προειδοποιεί ο δρ Στάμου.
Οι ασθενείς αυτοί μπορεί να φτάσουν ακόμα και στον ακρωτηριασμό, εάν δεν καταφέρει ο οργανισμός τους να αμυνθεί αποτελεσματικά σε κάποια μόλυνση, τονίζει.
Σε όσους αγαπούν τα τεχνητά νύχια, συνιστάται η απόκτησή τους μόνο για ειδικές περιστάσεις και όχι η μόνιμη χρήση τους. Αυτό παρέχει το χρονικό περιθώριο να αντιμετωπιστούν κάποια προβλήματα χωρίς την παρέμβαση ειδικού.
Αναγκαία η άμεση θεραπεία
Εάν αναπτυχθεί οποιοδήποτε πρόβλημα, χρειάζεται ταχεία θεραπεία ώστε να είναι σύντομη και αποτελεσματική. Για την ευθραυστότητα των νυχιών απαιτείται ενίσχυση με ενυδατικούς παράγοντες και με τη χρήση γαντιών για την αποφυγή επαφής με ερεθιστικούς παράγοντες. Ενδέχεται επίσης να χρειασθεί και λήψη βιοτίνης (βιταμίνη Β7) από το στόμα.
Για τις λοιμώξεις από βακτήρια μπορεί να απαιτηθεί αντιβιοτική αγωγή ή διάνοιξη για παροχέτευση του πυώδους υγρού. Η διάνοιξη μπορεί να γίνει και με λέιζερ διοξειδίου του άνθρακα.
Όσον αφορά στις μυκητιασικές λοιμώξεις, η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα, τον τύπο του μύκητα και τον αριθμό των προσβεβλημένων νυχιών. Οι ασθενείς μπορεί να χρειασθούν φάρμακα από το στόμα, τοπική αγωγή ή συνδυασμό των δύο.
Επειδή, όμως, οι μύκητες συχνά υποτροπιάζουν, οι φαρμακευτικές θεραπείες (τοπικές και συστηματικές) μπορεί να συνδυαστούν με θεραπεία με λέιζερ. Αυτή η επιλογή υπερέχει, διότι δεν υπάρχει αντοχή των μυκήτων στο λέιζερ. Για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα μπορεί να γίνει και φωτοθεραπεία.
«Σε γενικές γραμμές, οποιαδήποτε αλλαγή στα νύχια ή στο δέρμα πέριξ αυτών θα πρέπει να ελέγχεται από δερματολόγο, ιδίως εάν εντοπιστεί σκούρα γραμμή κατά μήκος τους ή ύποπτο εξόγκωμα, σκούρου συνήθως χρώματος. Για την αποφυγή του μελανώματος καλό είναι πριν από τη σταθεροποίηση του gel με UV να χρησιμοποιείται αντηλιακό στο δέρμα των χεριών», καταλήγει ο δρ Στάμου.
