Ιθάκη Μονοπάτια-Ithaca Trails είναι το νέο πρόγραμμα ανάπτυξης του πεζοπορικού τουρισμού το οποίο υλοποιεί ο Δήμος Ιθάκης.
Η Ιθάκη διαθέτει ένα αξιόλογο και αξιοποιήσιμο δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών, το οποίο προσδιορίστηκε από τους ειδικούς εμπειρογνώμονες της Paths of Greece σε 107.6 χιλιόμετρα και 31 διακριτές διαδρομές, σχεδόν ισομερώς κατανεμημένες στο βόρειο και το νότιο τμήμα του νησιού, 16 και 15 διαδρομές αντίστοιχα.
Με βάση αυτή την διαπίστωση, ο Δήμος Ιθάκης επεξεργάστηκε και υλοποιεί το εν λόγω σχέδιο ανάπτυξης πεζοπορικού τουρισμού, το οποίο βασίζεται στην αξιοποίηση των μονοπατιών του νησιού της Ιθάκης με βάση τις διεθνείς απαιτήσεις των πεζοπόρων.
Το συνολικό πεζοπορικό δίκτυο Ιθάκης, όπως προσδιορίζεται στη σχετική μελέτη, αποτελεί μία μεγάλη κυκλική διαδρομή, αναφερόμενη ως Ιthaca Trail, η οποία απαρτίζεται από τμήματα διαδρομών του προτεινόμενου δικτύου και από μελλοντικές διαδρομές.
Από τις διαδρομές του δικτύου, έχει ολοκληρωθεί το 62% επί των διαδρομών και 72% επί των χιλιομέτρων, ενώ οι μελλοντικές διαδρομές αντιστοιχούν στο 32.3% των διαδρομών και στο 36% του συνολικού αριθμού των χιλιομέτρων του πεζοπορικού δικτύου του νησιού.
Στόχοι του έργου, είναι οι εξής:
-Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου: Η πεζοπορία στην Ελλάδα, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού, πραγματοποιείται κυρίως την άνοιξη και το φθινόπωρο. Ως εκ τούτου, η ολοκλήρωση του δικτύου θα συμβάλλει ουσιαστικά στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, στρατηγικό στόχο του Προγραμματικού ‘Έργου του Δήμου Ιθάκης.
-Ενίσχυση της τοπικής αγοράς εργασίας: Η βιβλιογραφία καταδεικνύει ότι οι πεζοπόροι ως τουριστικό κοινό, είναι σε γενικές γραμμές υψηλότερου μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου από τον μέσο επισκέπτη μιας χώρας, διαμένουν κατά μέσο όρο περισσότερα βράδια στον τόπο που επισκέπτονται και ξοδεύουν αναλογικά περισσότερα. Η επίσκεψή τους εκτός υψηλής περιόδου, σε συνδυασμό με την μεγαλύτερη εισροή χρημάτων ανά επισκέπτη-πεζοπόρο, δημιουργεί σε ένα τόπο, άμεσα και έμμεσα, θέσεις εργασίας. Οι άμεσες θέσεις εργασίας αφορούν κυρίως τα ξενοδοχεία και την εστίαση, τα οποία μένουν ανοικτά περισσότερους μήνες το χρόνο. Ταυτόχρονα, δημιουργούνται και οι προϋποθέσεις για τη λειτουργία νέων επιχειρήσεων, όπως είναι οι ξεναγήσεις σε πεζοπορίες. Οι έμμεσες θέσεις εργασίας προκύπτουν κυρίως από την πώληση τοπικών προϊόντων που αυξάνεται, καθώς και άλλες υπηρεσίες που ενισχύονται.
-Ανταποδοτικά οφέλη προς την κοινωνία: Εκτός της ενίσχυσης της τοπικής αγοράς, η τοπική κοινωνία ωφελείται επίσης με ποικίλους τρόπους από τη δημιουργία δικτύου μονοπατιών, καθώς αναδεικνύεται η πολιτιστική κληρονομιά του νησιού, δημιουργούνται προϋποθέσεις για εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και ένα πεδίο για φυσική εξάσκηση, όλα μέσα σε ένα πλαίσιο φυσικού περιβάλλοντος.
H υλοποίηση ενός δικτύου μονοπατιών, σημαίνει πως θα αναδειχθούν τα παλιά μονοπάτια, τα οποία ήταν οδοί επικοινωνίας των ανθρώπων. Η ανάδειξή τους σήμερα είναι μια σύνδεση με το παρελθόν, με τον τρόπο ζωής των παλαιότερων γενεών, όπως ξερολιθιές, νερόμυλοι, ανεμόμυλοι, πεζούλες για καλλιέργειες και πηγάδια. Ταυτόχρονα, διανοίγεται πρόσβαση και αναδεικνύονται κάποια χαμένα πολιτισμικά μνημεία, όπως παλιά ξωκλήσια, κτήρια, κάστρα και άλλα, τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τον πολιτισμό και τη μνήμη της τοπικής κοινωνίας.
Επίσης, για τα σχολεία του κάθε τόπου, τα μονοπάτια αποτελούν μια βάση πάνω στην οποία μπορούν να οργανωθούν πολλές δραστηριότητες-από απλές εκδρομές για φυσική εξάσκηση, παιχνίδια εκμάθησης της φύσης και του πολιτισμού, αλλά και προγράμματα “υιοθεσίας μονοπατιών”, όπου τα παιδιά καλούνται να φροντίσουν και να προβάλλουν τα μονοπάτια.
-Προστασία του περιβάλλοντος: Όσον αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος, τα μονοπάτια λειτουργούν με διπλό τρόπο. Κατ’ αρχήν, δίνουν πρόσβαση στη φύση. Περπατώντας, καθώς οι ταχύτητες κίνησης είναι αργές, ο πεζοπόρος μπορεί και αφουγκράζεται τη φύση με τις λεπτομέρειές της, μπορεί και απολαμβάνει τη θέα, τον καθαρό αέρα, τα χρώματα, τις κινήσεις και τους ήχους και αποκτάει πλήρη αίσθηση της σπουδαιότητας του υγιούς φυσικού περιβάλλοντος. Εκτιμώντας τα παραπάνω, είναι εύλογο πως θα προσπαθήσει και να τα προστατέψει. Η προστασία του περιβάλλοντος έχει μακροχρόνιο θετικό οικονομικό αντίκτυπο, και χρησιμοποιείται στον υπολογισμό της βιωσιμότητας των έργων που γίνονται. Ταυτόχρονα, τα μονοπάτια, που συχνά περνούν από ευαίσθητα οικοσυστήματα, οριοθετούν την πρόσβαση στη φύση και έτσι μειώνεται η ανεξέλεγκτη και συχνά καταστροφική προσέγγιση σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
