Η αγωνία για περίπου 400.000 συνταξιούχους παρατείνεται, καθώς η απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (ΑΕΔ) για τα αναδρομικά έως 4.000 ευρώ, που αφορούν τις περικοπές στα δώρα και τα επιδόματα της περιόδου 2013-2018, μετατίθεται για τις αρχές του 2025. Το συνολικό κόστος αυτής της απόφασης για τον κρατικό προϋπολογισμό εκτιμάται στα 1,1 δισ. ευρώ, δημιουργώντας έντονες προσδοκίες αλλά και ανησυχία για τις συνέπειες που θα έχει.
Η συζήτηση της υπόθεσης στο ΑΕΔ πραγματοποιήθηκε στις 17 Απριλίου 2024, και σύμφωνα με πληροφορίες, η απόφαση θα καθαρογραφεί και θα ανακοινωθεί είτε στις 14 Φεβρουαρίου 2025, είτε μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τον Απρίλιο του 2025.
Οι νομικές διαστάσεις της υπόθεσης
Σύμφωνα με τον Λουκά Αποστολίδη, έμπειρο νομικό που χειρίζεται χιλιάδες σχετικές υποθέσεις, το ΑΕΔ αναμένεται να επιβεβαιώσει τις προηγούμενες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Οι αποφάσεις αυτές (2015, 2019 και 2021) έχουν κρίνει ότι οι συνταξιούχοι δικαιούνται επιστροφές από τις περικοπές που επιβλήθηκαν στο 11μηνο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016. Οι επιστροφές αυτές αφορούν κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς και τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και το επίδομα αδείας.
Ωστόσο, η απόφαση θα αφορά μόνο όσους συνταξιούχους προσέφυγαν στα δικαστήρια μέχρι το τέλος του 2020. Όσοι δεν προσέφυγαν ή το έπραξαν καθυστερημένα, δεν θα λάβουν αναδρομικά, καθώς οι αξιώσεις τους έχουν παραγραφεί σύμφωνα με τον νόμο Βρούτση.
Αντίθετες αποφάσεις και διχογνωμία
Ο Άρειος Πάγος έχει κρίνει συνταγματικές τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις και στα δώρα για το 11μηνο 2015-2016, θεωρώντας ότι εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και την οικονομική διάσωση της χώρας. Από την άλλη, το ΣτΕ έχει κρίνει αντισυνταγματικές τις περικοπές στα δώρα και το επίδομα αδείας που επιβλήθηκαν με τους νόμους του 2012 και για το ίδιο 11μηνο.
Η διαφωνία αυτή έφερε την υπόθεση στο ΑΕΔ, καθώς ο Άρειος Πάγος απέρριψε αγωγή συνταξιούχου της Τράπεζας της Ελλάδος, ο οποίος διεκδικούσε επιστροφή δώρων ύψους 16.162 ευρώ. Η απόφαση του ΑΕΔ θα είναι καθοριστική, καθώς θα δώσει σαφή κατεύθυνση για το μέλλον των διεκδικήσεων.
Οι απαιτήσεις των συνταξιούχων
Οι συνταξιούχοι διεκδικούν αναδρομικά ποσά για τα κομμένα δώρα και τις μειώσεις στις συντάξεις τους. Ενδεικτικά:
- Οι συνταξιούχοι του τ. ΙΚΑ διεκδικούν ποσά από 500 έως 2.500 ευρώ.
- Οι συνταξιούχοι των ΔΕΚΟ διεκδικούν έως 4.000 ευρώ.
- Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου διεκδικούν έως 3.000 ευρώ.
Τα αναδρομικά αυτά αφορούν μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις από το 2012, τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, καθώς και το επίδομα αδείας.
Η μακροχρόνια καθυστέρηση και η κοινωνική διάσταση
Η πολυετής καθυστέρηση στην έκδοση των αποφάσεων προκαλεί έντονη δυσαρέσκεια στους συνταξιούχους. Όπως επισημαίνει ο Λουκάς Αποστολίδης, το κράτος αργεί χαρακτηριστικά να επιστρέψει χρήματα που οφείλει, ενώ αντίστοιχες αποφάσεις για είσπραξη εσόδων λαμβάνονται ταχύτατα.
Η καθυστέρηση αυτή έχει οδηγήσει σε αβεβαιότητα, καθώς οι συνταξιούχοι δεν γνωρίζουν αν και πότε θα λάβουν τα ποσά που διεκδικούν. Παράλληλα, η απόφαση του ΑΕΔ για περιορισμό των αναδρομικών μόνο σε όσους είχαν ασκήσει αγωγές μέχρι την 31η Ιουλίου 2020 έχει αφήσει εκτός χιλιάδες άλλους, δημιουργώντας ένα αίσθημα αδικίας.
Το μέλλον της υπόθεσης
Η επικείμενη απόφαση του ΑΕΔ θα καθορίσει το πλαίσιο για τις επιστροφές των αναδρομικών και θα θέσει τέλος στη νομική αβεβαιότητα που ταλαιπωρεί τους συνταξιούχους εδώ και χρόνια. Ωστόσο, η απόφαση αυτή αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο για τους ίδιους τους συνταξιούχους όσο και για τον κρατικό προϋπολογισμό, που θα κληθεί να καλύψει το κόστος.
Η εξέλιξη της υπόθεσης θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για το πώς η δικαιοσύνη αντιμετωπίζει τις κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις σε περιόδους κρίσης.
Μάθετε τα πάντα για ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ – ΔΥΠΑ – ΟΠΕΚΑ – ΟΑΕΔ – ΕΦΚΑ εδώ
