Ένα σημαντικό δικαστικό προηγούμενο δημιουργείται με την απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (ΑΕΔ), το οποίο δίνει το «πράσινο φως» για την καταβολή αναδρομικών ποσών σε 370.000 συνταξιούχους από 33 επικουρικά ταμεία που εντάσσονται στον ΕΦΚΑ.
Πρόκειται για επιστροφές από περικοπές στις επικουρικές συντάξεις και τα Δώρα, οι οποίες είχαν εφαρμοστεί στο διάστημα Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016.
Τα στάδια μέχρι την πληρωμή των αναδρομικών
Για να φτάσουν τα χρήματα στους λογαριασμούς των συνταξιούχων, απαιτείται η ολοκλήρωση τεσσάρων διαδοχικών διαδικασιών:
- Καθαρογραφή της δικαστικής απόφασης, που συνήθως πραγματοποιείται εντός 15 ημερών από την εκδίκαση των υποθέσεων.
- Επίδοση της απόφασης στον ΕΦΚΑ, ώστε να δρομολογηθεί η εκτέλεσή της.
- Έκδοση εντάλματος πληρωμής από τον ΕΦΚΑ για τους συνταξιούχους που έχουν δικαιωθεί.
- Πίστωση των αναδρομικών στους τραπεζικούς λογαριασμούς, κάτι που πρέπει να γίνει εντός τριών μηνών από την επίδοση της απόφασης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η δυνατότητα άσκησης έφεσης από τον ΕΦΚΑ έχει περιοριστεί σημαντικά. Το ελάχιστο ποσό για προσφυγή ανέρχεται πλέον στα 5.000 ευρώ, ενώ το 99% των αναδρομικών που αφορούν επικουρικές συντάξεις είναι χαμηλότερο από το όριο αυτό. Έτσι, οι πληρωμές θα πρέπει να ολοκληρωθούν χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις.
Ποιους συνταξιούχους αφορά
Η κυβέρνηση επισημαίνει ότι το «ξεπάγωμα» των αναδρομικών ωφελεί όσους κατέθεσαν προσφυγές από τον Ιούνιο του 2015 έως τις 21 Ιουλίου 2020. Συνολικά, 370.000 συνταξιούχοι έχουν κάνει αγωγές, διεκδικώντας τα ποσά που τους περικόπηκαν. Ωστόσο, ακόμη 800.000 συνταξιούχοι δεν προσέφυγαν δικαστικά, βασιζόμενοι στις διαβεβαιώσεις κυβερνητικών στελεχών ότι θα υπάρξει γενική νομοθετική ρύθμιση για όλους.
Το 2020, μέσω του νόμου 4714, δόθηκε η δυνατότητα στους συνταξιούχους να καταχωρίσουν τα στοιχεία τους σε ειδική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ, με την προσδοκία να τους επιστραφούν οι περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς και τα Δώρα. Όμως, η τελική νομοθετική ρύθμιση κάλυψε μόνο τα αναδρομικά των κύριων συντάξεων, αφήνοντας εκτός τις επικουρικές και τα Δώρα.
Η απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου
Η απόφαση του ΑΕΔ στηρίζεται στην κρίση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) το 2015, σύμφωνα με την οποία οι περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς και στα Δώρα, κρίθηκαν αντισυνταγματικές. Παράλληλα, αναγνωρίζει και την απόφαση του Αρείου Πάγου του 2023, που κρίνει συνταγματικές τις περικοπές για τους συνταξιούχους του Μετοχικού Ταμείου της Τράπεζας της Ελλάδος. Το ΑΕΔ, ωστόσο, δήλωσε αναρμόδιο να αποφανθεί για το ποια απόφαση υπερισχύει, καθώς πρόκειται για διαφορετικές υποθέσεις.
Τι σημαίνει η απόφαση για τις πληρωμές
- Οι περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και Δώρα κρίνονται οριστικά αντισυνταγματικές για όλους τους συνταξιούχους του ΕΦΚΑ, εκτός από εκείνους που ανήκουν στο Μετοχικό Ταμείο της Τράπεζας της Ελλάδος.
- Ξεμπλοκάρουν χιλιάδες υποθέσεις στα Πρωτοδικεία, κάτι που σημαίνει ότι οι αποφάσεις για τις πληρωμές των αναδρομικών θα εκδοθούν σύντομα.
- Οι συνταξιούχοι του Μετοχικού Ταμείου της Τράπεζας της Ελλάδος δεν θα λάβουν αναδρομικά, καθώς το Ταμείο τους είχε εξαιρεθεί από συγκεκριμένες μειώσεις.
Πώς μπορούν να πληρωθούν και οι 800.000 συνταξιούχοι που δεν κατέθεσαν αγωγές
Η κυβέρνηση εξετάζει δύο πιθανά σενάρια για τη συμπερίληψη αυτών των συνταξιούχων στις πληρωμές:
- Εφάπαξ καταβολή ποσού ύψους 800 ευρώ σε όσους δεν προσέφυγαν δικαστικά, ενώ όσοι έχουν εκκρεμείς δίκες να λάβουν το συνολικό ποσό των αναδρομικών που τους αναλογεί.
- Πληρωμή όλων των δικαιούχων σε δύο ή τρεις δόσεις, ανεξαρτήτως αν κατέθεσαν αγωγές ή όχι.
Αναδρομικά έως 4.000 ευρώ – Ποιοι τα δικαιούνται
Τα ποσά που επιστρέφονται κυμαίνονται από 410 ευρώ έως 4.004 ευρώ, ανάλογα με το επικουρικό ταμείο στο οποίο ανήκει ο συνταξιούχος. Αναλυτικά:
- Συνταξιούχοι ΙΚΑ: Από 410 έως 2.372 ευρώ.
- Συνταξιούχοι ΔΕΚΟ και τραπεζών: Από 1.111 έως 4.004 ευρώ.
- Συνταξιούχοι Δημοσίου: Από 727 έως 2.820 ευρώ.
- Συνταξιούχοι λοιπών επικουρικών ταμείων: Από 668 έως 2.399 ευρώ.
- Συνταξιούχοι ΝΑΤ: Από 503 έως 1.985 ευρώ.
Η απόφαση του ΑΕΔ αποτελεί κομβικό σημείο για τις διεκδικήσεις των συνταξιούχων. Εφόσον εφαρμοστεί πλήρως, αναμένεται να αποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τις απώλειες που υπέστησαν εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι τα προηγούμενα χρόνια.
ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 11 ΜΗΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ-ΔΩΡΑ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ 13 ΜΑΪΟΥ ΤΟΥ 2016
-
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΙΚΑ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου |
ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
294 | 1.069 | 642 | 661 | 2.372 |
262 | 899 | 360 | 589 | 1.848 |
229 | 787 | 315 | 515 | 1.616 |
201 | 690 | 276 | 452 | 1.418 |
191 | 438 | 124 | 429 | 992 |
184 | 422 | 119 | 413 | 954 |
181 | 415 | 118 | 406 | 939 |
176 | 254 | 114 | 394 | 762 |
160 | 230 | 104 | 358 | 692 |
142 | 0 | 92 | 318 | 410 |
- ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΤΑΜΕΙΩΝ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
504 | 1.832 | 1.099 | 1.073 | 4.004 |
436 | 1.584 | 950 | 979 | 3.514 |
399 | 1.447 | 868 | 896 | 3.211 |
386 | 1.402 | 841 | 867 | 3.110 |
361 | 1.311 | 786 | 811 | 2.908 |
326 | 1.119 | 448 | 732 | 2.299 |
308 | 1.119 | 671 | 692 | 2.483 |
235 | 855 | 513 | 528 | 1.896 |
205 | 495 | 281 | 459 | 1.235 |
184 | 446 | 252 | 413 | 1.111 |
- ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ (ΤΕΑΔΥ)
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | |||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
350 | 1.271 | 763 | 786 | 2.820 |
323 | 1.174 | 704 | 726 | 2.604 |
279 | 1.013 | 608 | 626 | 2.248 |
233 | 845 | 507 | 522 | 1.874 |
224 | 769 | 308 | 503 | 1.579 |
204 | 700 | 280 | 458 | 1.438 |
199 | 482 | 273 | 447 | 1.202 |
187 | 452 | 256 | 419 | 1.128 |
175 | 422 | 239 | 392 | 1.053 |
181 | 262 | 118 | 407 | 787 |
- ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ (*)
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | ||||
Από μείωση νόμου 4051 | Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | ||
341 | 1.168 | 467 | 764 | 2.399 | |
296 | 1076 | 646 | 665 | 2.387 | |
269 | 976 | 586 | 603 | 2.165 | |
259 | 939 | 563 | 580 | 2.083 | |
251 | 911 | 547 | 563 | 2.021 | |
241 | 874 | 524 | 540 | 1.938 | |
235 | 807 | 323 | 528 | 1.658 | |
215 | 738 | 295 | 483 | 1.517 | |
205 | 503 | 281 | 459 | 1.242 | |
154 | 222 | 100 | 345 | 668 | |
(*) Δικηγόρων, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.
- ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΝΑΤ
Επικουρική σύνταξη προ φόρου | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ | ||
Από μείωση νόμου 4093 | Από Δώρα | Τελικό ποσό πληρωμής | |
449 | 978 | 1.007 | 1.985 |
381 | 830 | 855 | 1.685 |
286 | 624 | 643 | 1.267 |
262 | 572 | 589 | 1.160 |
252 | 345 | 565 | 910 |
237 | 325 | 533 | 858 |
215 | 295 | 482 | 777 |
200 | 274 | 449 | 723 |
185 | 254 | 415 | 669 |
174 | 113 | 390 | 503 |