Οι δημοσιονομικές προκλήσεις της κυβέρνησης: το βάρος των αναδρομικών και των «δώρων».
Η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με δύο σοβαρά δημοσιονομικά ζητήματα, που απειλούν να προκαλέσουν σημαντική οικονομική επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό.
Τα ζητήματα αυτά αφορούν τις μνημονιακές περικοπές στα «δώρα» των συνταξιούχων και των δημοσίων υπαλλήλων, καθώς και τις αναδρομικές διεκδικήσεις που σχετίζονται με αυτές τις περικοπές. Οι εξελίξεις στα δικαστήρια θα καθορίσουν αν οι απαιτήσεις αυτές θα οδηγήσουν σε νέες οικονομικές υποχρεώσεις ύψους άνω των 3 δισ. ευρώ.
Οι δύο «βόμβες» των αναδρομικών
Η πρώτη πρόκληση αφορά τα αναδρομικά 11 μηνών που σχετίζονται με τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις και την κατάργηση των «δώρων» σε κύριες και επικουρικές συντάξεις. Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ) αναμένεται να εκδώσει απόφαση τον Φεβρουάριο για την αντισυνταγματικότητα αυτών των περικοπών, όπως έχει ήδη κριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Αν το ΑΕΔ επικυρώσει τα αναδρομικά, αναμένεται κύμα μαζικών δικαστικών αποφάσεων, που αφορούν περίπου 350.000 συνταξιούχους.
Ωστόσο, το πρόβλημα περιπλέκεται από το γεγονός ότι περίπου 800.000 συνταξιούχοι δεν υπέβαλαν αγωγές, πιστεύοντας ότι η λύση θα εφαρμοστεί οριζόντια. Αν η εφαρμογή περιοριστεί μόνο σε όσους προσέφυγαν στη δικαιοσύνη, το κόστος θα φτάσει τα 500 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, η καθολική εφαρμογή θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό με 2,5 δισ. ευρώ.
Η δεύτερη «βόμβα» αφορά την αναδρομική καταβολή του 13ου και 14ου μισθού στους δημοσίους υπαλλήλους. Η ΑΔΕΔΥ ανακοίνωσε ότι το ΣτΕ έκανε δεκτή αίτηση πρότυπης δίκης, η οποία ζητά την επιστροφή των επιδομάτων εορτών και αδείας. Η αίτηση αυτή ενισχύει το αίτημα επαναφοράς των δώρων, που είχαν καταργηθεί από το 2013.
Οι θέσεις της κυβέρνησης και το δημοσιονομικό αδιέξοδο
Η κυβέρνηση, μέσω του εκπροσώπου της, Π. Μαρινάκη, και του υφυπουργού Οικονομικών, Θ. Πετραλιά, υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει δημοσιονομική δυνατότητα για την ικανοποίηση αυτών των αιτημάτων. Όπως δήλωσαν, η καταβολή του 13ου και 14ου μισθού, που υπολογίζεται σε 2,15-2,3 δισ. ευρώ, δεν είναι εφικτή, δεδομένων των ήδη υλοποιημένων παροχών ύψους 2,5 δισ. ευρώ προς τους εργαζομένους του δημόσιου τομέα.
Η κατάργηση των «δώρων» Χριστουγέννων, Πάσχα και του επιδόματος αδείας είχε αρχίσει σταδιακά από το 2010, με το πρώτο μνημόνιο να περιορίζει τις παροχές στα 800 ευρώ ετησίως. Το 2013, τα «δώρα» καταργήθηκαν πλήρως, προκαλώντας σοβαρές αντιδράσεις.
Η κοινωνική και οικονομική διάσταση
Η επαναφορά των δώρων και των αναδρομικών αποτελεί αίτημα μεγάλης μερίδας της κοινωνίας, αλλά θέτει σοβαρά δημοσιονομικά ερωτήματα. Η ισορροπία ανάμεσα στις κοινωνικές ανάγκες και τις οικονομικές δυνατότητες του κράτους παραμένει δύσκολη. Οι αποφάσεις των δικαστηρίων θα κρίνουν το μέλλον αυτών των διεκδικήσεων, αλλά και την πορεία του προϋπολογισμού τα επόμενα χρόνια.
Μάθετε τα πάντα για ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ – ΔΥΠΑ – ΟΠΕΚΑ – ΟΑΕΔ – ΕΦΚΑ εδώ