Ο ΕΦΚΑ υποχρεώνεται να καταβάλει αναδρομικά ποσά έως 1.776 ευρώ, μαζί με τόκο, σε συνταξιούχους του ΤΕΑΔΥ για μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, σύμφωνα με νέα απόφαση του 31ου Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Η απόφαση αυτή, που αποκαλύφθηκε από τον «Ε.Τ.», αναμένεται να ανοίξει το δρόμο για την αυτόματη καταβολή αναδρομικών που διεκδικούν μέσω αγωγών περίπου 370.000 συνταξιούχοι από διάφορα Ταμεία.
Οι πληρωμές των αναδρομικών «κλείδωσαν» για τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων διάρκειας 11 μηνών, που κρίθηκαν αντισυνταγματικές. Αυτή η πρόσφατη απόφαση του 31ου Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, με αριθμό 10856/2024, δικαιώνει 49 συνταξιούχους του Δημοσίου με αναδρομικά για περικοπές που είχαν στις επικουρικές τους συντάξεις από το ΤΕΑΔΥ στο διάστημα Ιουνίου 2015-Μαΐου 2026 και μπορεί να λειτουργήσει ως οδηγός για την καταβολή αναδρομικών σε χιλιάδες ακόμα συνταξιούχους που έχουν καταθέσει αγωγές.
Απόφαση-σταθμός
Τρεις είναι οι λόγοι, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, για τους οποίους η εν λόγω απόφαση μπορεί να αποτελέσει πιλότο για να πληρωθούν τα αναδρομικά στους 370.000 συνταξιούχους όλων των Ταμείων, χωρίς να χρειαστεί να περιμένουν τις δίκες:
1 Το σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται καθαρά σε αντισυνταγματικές περικοπές επικουρικών συντάξεων και Δώρων, χωρίς να συνδέεται με την απόφαση που αναμένεται από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, η οποία τυπικά θα επαναβεβαιώσει τις ίδιες περικοπές στις επικουρικές και το μόνο που έχει σημασία είναι αν θα κρίνει διαφορετικά ως προς τα Δώρα.
2 Το Πρωτοδικείο κρίνει ότι οι επιστροφές που πρέπει να καταβάλει ο ΕΦΚΑ στους συνταξιούχους είναι ντε φάκτο με τους ανάλογους τόκους που αναλογούν στα ποσά που διεκδικούν από την ημερομηνία που κατέθεσαν τις αγωγές τους.
3 Η απόφαση εκδόθηκε παρά το γεγονός ότι συνηθίζεται τα Πρωτοδικεία να αναστέλλουν τις δίκες όταν εκκρεμεί η έκδοση αποφάσεων από ανώτατα δικαστήρια, όπως εν προκειμένω από το ΑΕΔ. Αυτό σημαίνει ότι οι δικαστές προεξοφλούν ότι η απόφαση του ΑΕΔ δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτε όσον αφορά στα αναδρομικά των επικουρικών συντάξεων.
Χωρίς Δώρα
Στα αναδρομικά που οφείλει να καταβάλει ο ΕΦΚΑ στους δικαιωθέντες συνταξιούχους του ΤΕΑΔΥ δεν περιλαμβάνονται τα Δώρα, για τον απλό λόγο ότι το ΤΕΑΔΥ δεν καταβάλλει δώρα σε όλους τους συνταξιούχους του Δημοσίου λόγω των καταστατικών του διατάξεων. Για παράδειγμα, οι συνταξιούχοι εφοριακοί, τελωνειακοί και του υπουργείου Οικονομικών είχαν και Δώρα στην επικουρική τους πριν καταργηθούν, ενώ οι εκπαιδευτικοί και οι υπάλληλοι άλλων υπουργείων με ασφάλιση στο ΤΕΑΔΥ δεν έπαιρναν Δώρα.
Παρότι όμως δεν καταβάλλονταν δώρα σε όλες τις επικουρικές του ΤΕΑΔΥ, εντούτοις το δικαστήριο έκρινε συνολικά ότι οι μειώσεις που έγιναν με τους νόμους 4051/2012 και 4093/2012 ήταν αντισυνταγματικές για τις επικουρικές και για τα Δώρα όλων των Ταμείων.
Σε κάθε περίπτωση, μετά την απόφαση του ΑΕΔ αναμένεται κύμα δικαστικών αποφάσεων για τα αναδρομικά 11μήνου στις επικουρικές συντάξεις.
Η εκτίμηση για το περιεχόμενο της απόφασης είναι πως το ΑΕΔ θα αναγνωρίζει την ισχύ των αποφάσεων του ΣτΕ και δεν θα μπει στην ουσία της διαφωνίας που υπάρχει με τον Αρειο Πάγο ως προς τα Δώρα. Στην πράξη, όπως εξηγούν νομικοί κύκλοι στον «Ε.Τ.», οι συνταξιούχοι που έχουν εκκρεμείς δίκες θα δικαιούνται αυτόματα αναδρομικά από μειώσεις επικουρικών συντάξεων και από Δώρα κύριων και επικουρικών συντάξεων.
Τα σενάρια για τις πληρωμές που εξετάζει η κυβέρνηση
Μόλις δημοσιευτεί η απόφαση του ΑΕΔ, η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να εξετάσει το σενάριο πληρωμών με νομοθετική ρύθμιση στους 370.000 συνταξιούχους που έχουν καταθέσει αγωγές, αλλά και αν θα πρέπει να δικαιωθούν με κάποιο εφάπαξ ποσό επιστροφής άλλοι 850.000 συνταξιούχοι που έχουν τις ίδιες περικοπές στις επικουρικές συντάξεις, πλην όμως δεν έχουν καταθέσει προσφυγές.
Ηδη το υπουργείο Εργασίας εξετάζει πόσοι συνταξιούχοι έχουν εκκρεμείς δίκες με αγωγές έως τον Ιούλιο του 2020, ώστε να υπολογιστεί το ποσό των αναδρομικών που δικαιούνται.
Αίτημα
Το θέμα των αναδρομικών έθεσε πρόσφατα το προεδρείο των συνταξιούχων του Δημοσίου (ΠΟΠΣ) στην υπουργό Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, προτείνοντας να ικανοποιηθούν οι διεκδικήσεις των συνταξιούχων με δόσεις και σε όσους δεν κατέθεσαν προσφυγές. Η υπουργός επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί αφότου εκδοθεί η απόφαση του ΑΕΔ και αφού εξεταστεί το κόστος των επιστροφών.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ποσό για επιστροφές μειώσεων 11 μηνών σε επικουρικές συντάξεις μαζί με τα Δώρα για τους 370.000 συνταξιούχους που έχουν καταθέσει προσφυγές δεν ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ.
Αν η κυβέρνηση αποφασίσει ότι θα πρέπει να πληρωθούν τα αναδρομικά και σε όσους δεν άσκησαν προσφυγές, τότε ο λογαριασμός ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ.
Αν πάρουν ένα εφάπαξ ποσό (π.χ. 600 ευρώ) οι συνταξιούχοι που δεν έχουν προσφύγει στα δικαστήρια, τότε το συνολικό κόστος των αναδρομικών δεν ξεπερνά το 1,2 δισ. ευρώ και μπορεί να αποπληρωθεί σε δόσεις.
