Φέτος, το οικονομικό επιτελείο εισήγαγε για πρώτη φορά ένα πολυεπίπεδο σύστημα αυξήσεων στους μισθούς, τα επιδόματα και τις συντάξεις. Εκτός από την «ονομαστική» αύξηση που θα λάβουν οι δημόσιοι υπάλληλοι το 2025, στο πλαίσιο της σύγκλισης των κατώτατων μισθών του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, από το 2026 αλλάζει και ο τρόπος διαβούλευσης και καθορισμού των αυξήσεων.
Για το 2025, οι αυξήσεις σε δημοσίους υπαλλήλους, υπαλλήλους των ΟΤΑ και ένστολους θα περιλαμβάνουν επιπλέον 20 ευρώ (15 ευρώ καθαρά) σε κάθε μισθολογικό κλιμάκιο, στο πλαίσιο της εξισορρόπησης μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Έτσι, ο κατώτατος μισθός θα αυξηθεί από τα 830 ευρώ μεικτά στα 870 ευρώ. Αντίστοιχα, στο δημόσιο τομέα το εισαγωγικό κλιμάκιο της κατηγορίας ΥΕ θα ανέλθει από τα 850 στα 870 ευρώ μεικτά, της κατηγορίας ΔΕ από τα 928 στα 948 ευρώ, της κατηγορίας ΤΕ από τα 1.107 στα 1.127 ευρώ και της κατηγορίας ΠΕ από τα 1.162 στα 1.182 ευρώ.
Όμως με βάση τις προτάσεις της επιτροπής για τον προσδιορισμό του κατώτατου μισθού την 1η Ιουνίου 2025 ξεκινά η διαβούλευση σύμφωνα με τις νέες προθεσμίες και τη νέα σύνθεση των Επιτροπών για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο που θα ισχύσουν καθ’ όλο το 2026 στο Δημόσιο.
Να σημειωθεί ότι για τον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα οι προτάσεις της επιτροπής θα τύχουν εφαρμογής από την 1η-1ου-2028, καθώς μέχρι τότε θα πρέπει να υλοποιηθούν οι κυβερνητικές δεσμεύσεις για τα 950 ευρώ στον κατώτατο και 1.500 στους μέσους μισθούς το 2027.
Η επιτροπή προτείνει τη δημιουργία Επιτροπής Διαβούλευσης με απόφαση του υπουργού Εργασίας, που θα λειτουργεί στον Ο.ΜΕ.Δ και θα έχει τριετή θητεία. Η συγκεκριμένη επιτροπή θα συνεργάζεται με τους κοινωνικούς εταίρους και την ΑΔΕΔΥ για τον προσδιορισμό του κατώτατου μισθού και το χρονοδιάγραμμα προβλέπει:
- Ως έναρξη ισχύος διαλόγου για τον προσδιορισμό του κατώτατου ορίζεται η 1.6.2025
- Μέχρι την 25η Σεπτεμβρίου κάθε έτους προτάσεις για την αναπροσαρμογή του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου.
- Έως την 30ή Σεπτεμβρίου, ολοκληρώνεται η αξιολόγηση και τίθεται υπόψη της Επιστημονικής Επιτροπής και της Επιτροπής Διαβούλευσης.
- Έως την 31η Οκτωβρίου οι γνώμες των δύο αυτών Επιτροπών και όλος ο φάκελος με τις εκθέσεις των εμπειρογνωμόνων διαβιβάζεται στο ΚΕΠΕ για να συντάξει το Πόρισμα της Διαβούλευσης σε συνεργασία με την Επιστημονική Επιτροπή.
- Έως την 25η Νοεμβρίου ολοκληρώνεται το Πόρισμα της Διαβούλευσης και αποστέλλεται στον Πρόεδρο του Ο.ΜΕ.Δ για να διαπιστώσει την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
- Έως την 30ή Νοεμβρίου ο Πρόεδρος του Ο.ΜΕ.Δ αποστέλλει το Πόρισμα στους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Οι υπουργοί Εργασίας και Οικονομικών εισηγούνται στο Υπουργικό Συμβούλιο τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό και το κατώτατο νομοθετημένο ημερομίσθιο και αυτοί εκδίδουν Απόφαση, στην οποία καθορίζεται ο μισθός για το επόμενο έτος
Οι αυξήσεις στα επιδόματα
Τα μέτρα δεν είναι οριζόντια, όπως για παράδειγμα στην επιδοματική πολιτική, όπου επελέγησαν τρία από τα 18 επιδόματα να αυξηθούν από 17,7% ως 75%, γιατί σχετίζονται με τα μεγάλα και διαχρονικά προβλήματα της χώρας, όπως το δημογραφικό και το στεγαστικό.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι αλλαγές αφορούν τα μεγαλύτερα επιδόματα βάσει προϋπολογισμού και αριθμού δικαιούχων -πάνω από 1,2 εκατ. πολίτες λαμβάνουν ετησίως 1 δισ. ευρώ- και στοχεύουν στην κάλυψη των κενών που διαπιστώθηκαν, στη διόρθωση των στρεβλώσεων, την αύξηση της επάρκειας των παροχών αλλά και την αποφυγή των λεγόμενων «παγίδων φτώχειας».
Η αρχιτεκτονική πάνω στην οποία στηρίζονται οι αλλαγές είναι αυτή που ισχύει για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Στόχος, η αύξηση των ποσών που λαμβάνουν οι δικαιούχοι, ώστε τα επιδόματα να λειτουργούν αποτελεσματικά, αφετέρου, η ενιαία αντιμετώπιση μεταξύ των επιδομάτων, με όρους και προϋποθέσεις που δεν θα λειτουργούν αποτρεπτικά για την εργασία και δεν θα αφήνουν περιθώρια για απόκρυψη της οικονομικής κατάστασης του κάθε δικαιούχου.
Ειδικότερα:
- Αυξάνεται το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) από 216 ευρώ και 54 ευρώ, σε 250 ευρώ και 75 ευρώ για κάθε παιδί. Αναλόγως αυξάνονται και τα εισοδηματικά όρια, αλλά με στοχευμένα κριτήρια ακίνητης, κινητής περιουσίας και καταθέσεων.
- Αυξάνεται το επίδομα στέγασης από τα 70 ευρώ, σε 125 ευρώ και 75 ευρώ, αναλόγως της εισοδηματικής κλίμακας, πλέον αύξησης 30% για κάθε τέκνο, αλλά με στοχευμένα κριτήρια ακίνητης περιουσίας και καταθέσεων, ενώ εισάγεται και κριτήριο κινητής περιουσίας.
- Ενοποιείται η δεύτερη και τρίτη εισοδηματική κλίμακα του επιδόματος παιδιού σε μία, και έτσι αυξάνεται το επίδομα παιδιού της τρίτης εισοδηματικής κλίμακας από τα 28 ευρώ ανά τέκνο σε 45 ανά τέκνο και 90 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα.
- Αυξάνεται και η πρώτη κλίμακα όσο είναι και η νέα κλίμακα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, ήτοι σε 75 ευρώ, και περεταίρω σε 150 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα. Επιπλέον, εισάγονται περιουσιακά κριτήρια κινητής και ακίνητης περιουσίας που σήμερα δεν υπάρχουν, τα οποία σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι διευρυμένα σε σχέση με τα άλλα επιδόματα.
Οι έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις πριν από τα Χριστούγεννα
Οι έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις που πρόκειται να έρθουν μεταξύ 20 και 23 Δεκεμβρίου είναι:
- Μία επιπλέον δόση θα λάβουν 767.000 δικαιούχοι επιδόματος παιδιού από τον ΟΠΕΚΑ. Έτσι οικογένεια με 1 παιδί θα λάβει 140 ευρώ. Με 2 παιδιά και εισόδημα μέχρι 12.000 ευρώ θα λάβει 168 ευρώ. Με 2 παιδιά και εισόδημα ως 20.000 ευρώ θα λάβει 108 ευρώ. Με 3 παιδιά και εισόδημα ως 13.500 ευρώ θα λάβει 560 ευρώ. Με 3 παιδιά και εισόδημα ως 22.500 ευρώ θα λάβει 336 ευρώ. Με 3 παιδιά και εισόδημα ως 33.750 ευρώ θα λάβει 224 ευρώ. Με 4 παιδιά και εισόδημα 15.000 ευρώ θα λάβει 840 ευρώ. Με 4 παιδιά και εισόδημα ως 25.000 ευρώ θα λάβει 504 ευρώ.
- Επιπλέον 50% θα λάβουν 205.000 δικαιούχοι του μηνιαίου επιδόματος στους δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Πρόκειται για 324 ευρώ για Μονοπρόσωπα νοικοκυριά, ως 607,5 ευρώ για τετραμελές νοικοκυριό (όπως ο πίνακας παρακάτω)
- Έκτακτη οικονομική ενίσχυση σε συνταξιούχους με προσωπική διαφορά. Τον Δεκέμβριο θα καταβληθεί ενίσχυση σε περίπου 670.000 συνταξιούχους. Πρόκειται για περαιτέρω ενίσχυση των συνταξιούχων που δεν είναι δικαιούχοι των αυξήσεων των συντάξεων. Αφορά 670.000 συνταξιούχους με εισόδημα μέχρι 1.600€ που έχουν προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 10€, καθώς και περίπου 37.000 δικαιούχους του εξω-ιδρυματικού επιδόματος και λοιπών επιδομάτων αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ. Ως 700 ευρώ θα λάβουν 200 ευρώ. Από 701-1.110 θα λάβουν 150 ευρώ και από 1.101-1.600 ευρώ θα λάβουν 100 ευρώ.
- Ενίσχυση 200 ευρώ για τους ανασφάλιστους υπερήλικες.
- Ενίσχυση 200 ευρώ για δικαιούχους επιδόματος ΑΜΕΑ του ΟΠΕΚΑ.
- Ενίσχυση 200 ευρώ για δικαιούχους επιδομάτων αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ.
Αυξήσεις στις συντάξεις
Η αύξηση στις συντάξεις εκτιμάται από 2,2% έως 2,5%. Όσοι αποχωρήσουν το 2025 θα λάβουν τη νέα ανταποδοτική τους σύνταξη βάσει μισθού και ετών ασφάλισης και την αυξημένη εθνική σύνταξη.
Στις χαμηλές συντάξεις των 500 ευρώ έως 600 ευρώ η αύξηση θα είναι έως 15 ευρώ τον μήνα. Οι μεσαίες συντάξεις των 1.000 ευρώ έως 1.500 ευρώ θα αυξηθούν κατά μέσο όρο 30 ευρώ τον μήνα, ενώ οι υψηλές συντάξεις, από 2.000 έως 3.000 ευρώ, θα αυξηθούν από 50 ευρώ έως 75 ευρώ μηνιαίως.
Με αύξηση 2,5%:
- Η νέα εθνική σύνταξη αναμένεται να διαμορφωθεί από 1/1/2025 στα 436,82 ευρώ από 427,16 ευρώ σήμερα.
- Το κατώτατο όριο της σύνταξης χηρείας θα αυξηθεί από τα 399,54 ευρώ στα 409,5 ευρώ.
- Το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου αναμένεται να διαμορφωθεί στα 873,64 ευρώ, από 852,34 ευρώ που είναι για το 2024.
Έτσι, συνταξιούχος που σήμερα λαμβάνει 426,17 ευρώ εθνική σύνταξη και 800 ευρώ ανταποδοτική σύνταξη, με συνολική σύνταξη 1.226,17 ευρώ, θα έχει αύξηση 2,5% στην εθνική, η οποία θα ανέλθει στα 436,82 ευρώ και 2,5% στην ανταποδοτική η οποία θα διαμορφωθεί στα 820 ευρώ. Το νέο σύνολο σύνταξης για το 2025 θα είναι στα 1.256,82 ευρώ με μηνιαία αύξηση 30,65 ευρώ και ετήσια αύξηση 368 ευρώ.
Στο Δημόσιο η μέση σύνταξη γήρατος με 35 έτη ασφάλισης θα διαμορφωθεί στα 1.316 ευρώ από 1.284 ευρώ (μηνιαία αύξηση 32 ευρώ μεικτά)
Στο ΙΚΑ με 30 έτη ασφάλισης η μέση σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.219 ευρώ από 1.189 ευρώ (μηνιαία αύξηση 30 ευρώ)
Για τα ταμεία των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών, η μέση σύνταξη γήρατος με 30 έτη ασφάλισης θα διαμορφωθεί στα 2.612 ευρώ από 2.548 ευρώ (μηνιαία αύξηση 64 ευρώ)
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες συνταξιούχους του ΟΑΕΕ, η μέση σύνταξη γήρατος με 30 έτη ασφάλισης θα διαμορφωθεί στα 1.101 ευρώ από 1.074 ευρώ (μέση αύξηση 27 ευρώ)
Για υγειονομικούς, γιατρούς, μηχανικούς και δικηγόρους ασφαλισμένους στο τ. ΕΤΑΑ, η μέση σύνταξη γήρατος με 30 έτη ασφάλισης θα διαμορφωθεί στα 1.259 ευρώ από 1.228 ευρώ (μηνιαία αύξηση 31 ευρώ).
