Η τεχνολογία επαναπροσδιορίζει τον τραπεζικό τομέα, οδηγώντας σε σημαντική μείωση της χρήσης των ATM, καθώς οι καταναλωτές στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε ψηφιακές εναλλακτικές.
Οι εφαρμογές mobile banking και οι διαδικτυακές πλατφόρμες έχουν γίνει πλέον ο βασικός τρόπος πραγματοποίησης τραπεζικών συναλλαγών, αφήνοντας πίσω τις παραδοσιακές υπηρεσίες μέσω των Αυτόματων Ταμειακών Μονάδων (ATM). Αυτός ο μετασχηματισμός φέρνει όχι μόνο αλλαγές στη συμπεριφορά του κοινού αλλά και σοβαρές ανακατατάξεις στο τραπεζικό τοπίο.
Το τέλος μιας εποχής για τα ΑΤΜ
Η εξοικείωση του κοινού με τις ψηφιακές τραπεζικές υπηρεσίες, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της πανδημίας, επιτάχυνε τη μείωση της χρήσης των ATM. Από το 2020 έως το 2024, οι συναλλαγές μέσω των ATM μειώθηκαν κατά 18%, με τη συνολική πτώση να αποδίδεται τόσο στην ευκολία που προσφέρουν οι ψηφιακές λύσεις όσο και στη στρατηγική των τραπεζών για μείωση της εξάρτησης από τα μετρητά. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αναλήψεις μετρητών περιορίστηκαν από 4,3 εκατομμύρια το 2020 σε μόλις 2,8 εκατομμύρια το 2023, ενώ οι ερωτήσεις υπολοίπου, μια από τις συνηθέστερες συναλλαγές, παρουσίασαν μείωση από 2,8 εκατομμύρια το 2020 σε 1,7 εκατομμύριο το 2024.
Ψηφιακές λύσεις: το νέο πρότυπο
Οι τράπεζες επενδύουν συστηματικά σε ψηφιακές τεχνολογίες, ενισχύοντας την ανάπτυξη των ψηφιακών καναλιών. Οι υπηρεσίες mobile και web banking παρέχουν αμεσότητα και ευελιξία, μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Τα μετρητά θεωρούνται πλέον αναχρονιστικά, καθώς η χρήση τους συνδέεται με υψηλά λειτουργικά κόστη και ενεργειακή επιβάρυνση. Οι ανέπαφες συναλλαγές, τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια (wallets) και οι άμεσες πληρωμές Account-to-Account είναι οι νέες τάσεις που κυριαρχούν, αποδεικνύοντας τη μεταστροφή της αγοράς προς πιο βιώσιμες και σύγχρονες λύσεις.
οι αριθμοί πίσω από την αλλαγή
Η συρρίκνωση του δικτύου των ATM είναι εμφανής, με τον αριθμό τους να μειώνεται σταθερά σε όλη την Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, το 2023 υπήρχαν 6.067 ATM, εκ των οποίων 2.100 βρίσκονταν στην Αττική, 509 στη Θεσσαλονίκη και τα υπόλοιπα ήταν διασκορπισμένα στην υπόλοιπη χώρα. Η Τράπεζα Πειραιώς διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο, με 2.061 ATM, ενώ ακολουθούν η Εθνική Τράπεζα, η Alpha Bank και η Eurobank. Παράλληλα, η μείωση των φυσικών τραπεζικών καταστημάτων έχει οδηγήσει σε σημαντική αναδιάρθρωση της τοποθέτησης των ATM, με λιγότερα σημεία on-site και off-site.
Ποιοι συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τα ΑΤΜ
Η χρήση των ATM παραμένει πιο δημοφιλής μεταξύ των ηλικιωμένων, οι οποίοι συχνά δυσκολεύονται να εξοικειωθούν με τις ψηφιακές υπηρεσίες. Αυτοί οι πελάτες εξακολουθούν να σχηματίζουν ουρές τις πρώτες ημέρες του μήνα για αναλήψεις μετρητών, καθώς πολλές συναλλαγές εξακολουθούν να γίνονται «μετρητοίς» ή με μη δηλωμένα έσοδα. Επίσης, για άτομα που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο ή δεν διαθέτουν έξυπνες συσκευές, τα ATM παραμένουν αναντικατάστατα.
Το μέλλον του τραπεζικού τομέα
Η μετάβαση στο digital banking δεν είναι απλώς ένα προσωρινό φαινόμενο, αλλά μια μόνιμη αλλαγή που αναμορφώνει τη σχέση των καταναλωτών με τις τράπεζες. Οι νέες τεχνολογίες παρέχουν ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων, από τη διαχείριση λογαριασμών έως τις διεθνείς πληρωμές, με ευκολία, ταχύτητα και ασφάλεια. Καθώς τα ψηφιακά κανάλια εξελίσσονται, το μοντέλο λειτουργίας των τραπεζών αλλάζει, αφήνοντας πίσω τα ATM ως ένα παλιό, αλλά πολύτιμο, εργαλείο της τραπεζικής ιστορίας.
