Με σκοπό την εξάλειψη παραπλανητικών πρακτικών στις τιμές προϊόντων, έρχεται ένας νέος Κώδικας Δεοντολογίας που υπόσχεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο λειτουργίας των σούπερ μάρκετ. Ο νέος αυτός κανονισμός αποσκοπεί στη θέσπιση πιο αυστηρών κανόνων για τις προσφορές και τις εκπτώσεις, θέτοντας τέρμα σε πρακτικές που παραποιούν την πραγματική αξία των προϊόντων.
Σήμερα, ένα σημαντικό ποσοστό προϊόντων –περίπου το 1/3 των ταχυκίνητων κωδικών– πωλείται υπό καθεστώς κάποιας προσφοράς, συνεισφέροντας πάνω από 4 δισ. ευρώ στις συνολικές ετήσιες πωλήσεις του λιανεμπορίου. Με τη νέα νομοθεσία, ωστόσο, οι προσφορές θα γίνουν πιο στοχευμένες και ουσιαστικές. Οι κανόνες αυτοί, αν και ισχύουν τυπικά από τον Σεπτέμβριο, θα εφαρμοστούν πλήρως το επόμενο διάστημα, αφού ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες προσαρμογές και εκδοθούν οι ερμηνευτικές οδηγίες.
Οι αλλαγές αναμένεται να τεθούν σε πλήρη εφαρμογή μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού, όπως εκτίμησε ο πρόεδρος της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος (ΕΣΕ), Αριστοτέλης Παντελιάδης. Επισήμανε, μάλιστα, πως πρακτικές όπως οι «συνεχείς προσφορές», που συχνά δεν αντικατοπτρίζουν αληθινές μειώσεις τιμών, θα σταματήσουν. «Αυτή η εξέλιξη είναι υγιής για την αγορά», σχολίασε χαρακτηριστικά.
Πώς αλλάζουν οι προσφορές
Σύμφωνα με τον νέο Κώδικα Δεοντολογίας, οι προσφορές θα βασίζονται στη χαμηλότερη τιμή που ίσχυσε τις τελευταίες 30 ημέρες. Αυτό σημαίνει ότι οι έμποροι δεν θα μπορούν να παρουσιάζουν ως προσφορά μια τιμή που βασίζεται σε αυθαίρετα αυξημένη αρχική τιμή. Ωστόσο, από τον κανόνα αυτό εξαιρούνται ευπαθή προϊόντα, όπως φρούτα, λαχανικά, κρέας, γάλα και γιαούρτια, καθώς η φύση τους δεν επιτρέπει τη διατήρηση σταθερής τιμής για 30 ημέρες.
Παράλληλα, οι προωθητικές ενέργειες τύπου «1+1 δώρο» δεν εντάσσονται στον κανόνα των 30 ημερών, αν και θα ελέγχονται για τυχόν παραπλανητικές πρακτικές. Οι καταναλωτές, επιπλέον, θα έχουν τη δυνατότητα να βρίσκουν τα προϊόντα αυτά και σε κανονική τιμή, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια στις επιλογές τους.
Αντικρουόμενα μέτρα και προκλήσεις
Παρά την προσπάθεια για μεγαλύτερη διαφάνεια, υπάρχουν ενστάσεις για ορισμένα τεχνικά ζητήματα. Για παράδειγμα, η εφαρμογή της τιμής αναφοράς 30 ημερών μπορεί να έρχεται σε σύγκρουση με τον περιορισμό στο μεικτό περιθώριο κέρδους, ένα μέτρο που λήγει στα τέλη Απριλίου. Σύμφωνα με την ΕΣΕ, αν και δεν έχει υπάρξει συμφωνία για κατάργηση αυτού του μέτρου, υπάρχει πεδίο συζήτησης με την κυβέρνηση.
Σταθερή μέση τιμή, αλλά πιο ελκυστικές προσφορές
Με τη μείωση των συχνών προσφορών, προμηθευτές και λιανέμποροι θα επενδύσουν μεγαλύτερα ποσά σε λιγότερες, αλλά ουσιαστικές προωθητικές ενέργειες. Αυτό σημαίνει ότι οι τιμές στις προσφορές θα είναι πιο ανταγωνιστικές, αν και οι μέσες τιμές ανά μονάδα προϊόντος δεν αναμένεται να μειωθούν σε ετήσια βάση.
Ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας στοχεύει, τελικά, στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών μέσα από πιο διαφανείς πρακτικές. Τα σούπερ μάρκετ και το Υπουργείο Ανάπτυξης θα χρειαστούν ενημερωτικές καμπάνιες για να εξηγήσουν στους πολίτες τις αλλαγές και να ενισχύσουν την αίσθηση δικαιοσύνης στις αγοραστικές τους επιλογές.
