Το παγκόσμιο οικονομικό τοπίο αλλάζει ραγδαία, καθώς η παραδοσιακή τραπεζική δεν είναι πλέον η μοναδική πύλη πρόσβασης σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.
Το κινητό χρήμα (mobile money) εξελίσσεται σε έναν πανίσχυρο μηχανισμό που επηρεάζει άμεσα την παγκόσμια οικονομία, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες και ανατρέποντας παγιωμένα δεδομένα.
Το κινητό χρήμα ως μοχλός οικονομικής ενσωμάτωσης
Για πάνω από δύο δεκαετίες, η χρήση του κινητού χρήματος αυξάνεται εκθετικά, παρέχοντας στους ανθρώπους τη δυνατότητα να πραγματοποιούν βασικές συναλλαγές αλλά και να έχουν πρόσβαση σε προηγμένες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Σε πολλές περιοχές, ειδικά όπου οι παραδοσιακές τράπεζες είναι λιγοστές ή δύσκολα προσβάσιμες, το κινητό χρήμα έχει καταστεί βασικό εργαλείο οικονομικής ενσωμάτωσης.
Οι αριθμοί που καταγράφονται είναι εντυπωσιακοί. Σύμφωνα με στοιχεία της GSMA, το 2023 οι εγγεγραμμένοι λογαριασμοί κινητού χρήματος ξεπέρασαν τα 1,75 δισεκατομμύρια, με ετήσιο όγκο συναλλαγών που αγγίζει τα 1,4 τρισεκατομμύρια δολάρια. Οι καθημερινές συναλλαγές ανέρχονται σε περίπου 2,7 εκατομμύρια δολάρια το λεπτό, επιβεβαιώνοντας την τεράστια δυναμική αυτής της μορφής πληρωμών.
Mobile money και mobile banking: Βασικές διαφορές
Παρότι συχνά συγχέονται, το κινητό χρήμα και το mobile banking διαφέρουν ουσιαστικά. Το mobile money αναφέρεται σε μια ψηφιακή πλατφόρμα συναλλαγών που επιτρέπει στους χρήστες να αποθηκεύουν και να μεταφέρουν χρήματα χωρίς την ανάγκη τραπεζικού λογαριασμού. Συνήθως υποστηρίζεται από εταιρείες κινητής τηλεφωνίας και πρακτορεία κινητού χρήματος.
Αντίθετα, το mobile banking αφορά τη χρήση εφαρμογών μέσω smartphone για την εκτέλεση παραδοσιακών τραπεζικών εργασιών, όπως η μεταφορά χρημάτων μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών, η πληρωμή λογαριασμών και ο έλεγχος υπολοίπου. Στην Ευρώπη, το κανονιστικό πλαίσιο επιτρέπει τη διατήρηση λογαριασμού πληρωμών αποκλειστικά σε τραπεζικά ιδρύματα ή αδειοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών.
Η Αφρική οδηγεί την κούρσα του mobile money
Η ήπειρος που έχει αγκαλιάσει περισσότερο το κινητό χρήμα είναι η Αφρική, και συγκεκριμένα η υποσαχάρια περιοχή. Σύμφωνα με την GSMA, περίπου το 75% των παγκόσμιων λογαριασμών mobile money ανήκει σε Αφρικανούς χρήστες. Χώρες όπως η Νιγηρία, η Γκάνα και η Σενεγάλη καταγράφουν εκρηκτική ανάπτυξη στον τομέα, καθώς το κινητό χρήμα παρέχει ζωτικής σημασίας λύσεις σε πληθυσμούς με περιορισμένη τραπεζική πρόσβαση.
Ωστόσο, το φαινόμενο δεν περιορίζεται στην Αφρική. Σημαντική διείσδυση παρατηρείται και σε άλλες αναδυόμενες αγορές, όπως η Νότια Ασία και η Λατινική Αμερική, όπου η ζήτηση για ευέλικτες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες αυξάνεται ραγδαία.
Η εξέλιξη του mobile money: Περισσότερο από απλές συναλλαγές
Στην αρχική του μορφή, το κινητό χρήμα αφορούσε κυρίως απλές μεταφορές χρημάτων και πληρωμές λογαριασμών. Σήμερα, όμως, η βιομηχανία έχει εξελιχθεί σημαντικά, προσφέροντας μια πληθώρα υπηρεσιών, όπως δάνεια, αποταμιεύσεις και ασφαλιστικά προϊόντα. Οι ενεργοί λογαριασμοί αυξάνονται σταθερά, με τον αριθμό των χρηστών που πραγματοποιούν συναλλαγές σε μηνιαία βάση να ανέρχεται πλέον σε 435 εκατομμύρια.
Η εμπορική χρήση του κινητού χρήματος επίσης γνωρίζει μεγάλη άνθηση. Οι πληρωμές σε εμπόρους αυξήθηκαν κατά 14% το 2023, αγγίζοντας τα 74 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι διεθνείς εμβάσεις μέσω κινητού χρήματος έφτασαν τα 29 δισεκατομμύρια δολάρια, σημειώνοντας ετήσια άνοδο 33%. Η ανάπτυξη αυτή συνδέεται στενά με την αυξημένη μετανάστευση και την ανάγκη των εργαζομένων να στέλνουν χρήματα στις οικογένειές τους σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Οικονομικές επιπτώσεις και μελλοντικές προοπτικές
Ο αντίκτυπος του mobile money στην παγκόσμια οικονομία είναι τεράστιος. Μεταξύ 2012 και 2022, η συμβολή του στο ΑΕΠ των χωρών όπου δραστηριοποιείται υπολογίζεται σε 600 δισεκατομμύρια δολάρια. Αν και ο ρυθμός αύξησης των νέων λογαριασμών παρουσιάζει επιβράδυνση, η αξία των συναλλαγών ανά χρήστη αυξήθηκε κατά 40% την περίοδο 2022-2023, αποδεικνύοντας ότι το κινητό χρήμα εδραιώνεται ως ένας ισχυρός χρηματοοικονομικός πυλώνας.
Καθώς το mobile money ωριμάζει, ανοίγονται νέες δυνατότητες για καινοτομία και ανάπτυξη, με πιθανές εξελίξεις στους τομείς των ψηφιακών επενδύσεων, των μικροχρηματοδοτήσεων και των έξυπνων συμβολαίων. Η επανάσταση του κινητού χρήματος συνεχίζεται, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο που συναλλασσόμαστε και αλληλεπιδρούμε οικονομικά στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο μας.
Μάθετε τα πάντα για ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ – ΔΥΠΑ – ΟΠΕΚΑ – ΟΑΕΔ – ΕΦΚΑ εδώ