Πώς τα δασωμένα χωράφια θα γίνουν καλλιεργήσιμες εκτάσεις

Τη δυνατότητα χρήσης των αγρών που έχουν μετατραπεί σε δάση αποκλειστικά για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια έκτασης έως 30 στρεμμάτων δίνει ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος κι Ενέργειας που ψηφίστηκε την προηγούμενη Τετάρτη στη Βουλή.

Παράλληλα, με εγκύκλιο του ΥΠΕΝ καθορίζονται τα βήματα για τον αποχαρακτηρισμό των φρυγανικών εκτάσεων που μέχρι πρότινος αποτυπώνονταν ως δάση στους δασικούς χάρτες.

Σε ό,τι αφορά στους δασωμένους αγρούς, το υπουργείο υπενθυμίζει ότι «δίνεται η δυνατότητα στον πολίτη να αιτείται στη δασική υπηρεσία την έγκριση της χρήσης έκτασης δάσους, έως 30 στρεμμάτων, μόνο για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια, εφόσον έχει τίτλους ιδιοκτησίας μέχρι το 2004». Ωστόσο, για εκτάσεις μεγαλύτερες των πέντε στρεμμάτων απαιτείται τεχνοοικονομική μελέτη, ώστε να αποδεικνύεται η βιωσιμότητα της καλλιέργειας που θα αντικαταστήσει το δάσος.

Αλλαγή χρήσης

Την ίδια ώρα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης επισημαίνει ότι με τη χρήση των εργαλείων της δασικής νομοθεσίας οι αγρότες μπορούν να φέρουν τις εκχερσωμένες εκτάσεις σε νόμιμο καθεστώς αλλαγής χρήσης. «Σαν αποτέλεσμα, δεν θα τεθούν σε κίνδυνο οι ενισχύσεις, που οι αγρότες λαμβάνουν και ταυτόχρονα θα ενισχυθεί η ορεινή και αγροτική οικονομία προσφέροντας εργασία και εισόδημα στις τοπικές κοινωνίες», σημειώνει το ΥπΑΑΤ.

Ετσι, όπως φαίνεται από τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία που προκύπτουν από τη διαδικασία ανάρτησης και κύρωσης των δασικών χαρτών, μέχρι στιγμής υπάρχουν 3.500.000 στρέμματα δασωμένων αγρών, που αντιστοιχούν στο 51% της χώρας, ή 2.820.000 στρέμματα στο 40,4% της μερικής κύρωσης δασικών χαρτών. Πρόκειται για εκτάσεις που το 1945 καλλιεργούνταν αγροτικά και σήμερα έχουν αποκτήσει δασική βλάστηση, και αντιστοιχούν περίπου στο 2% της έκτασης της χώρας. Εκτιμάται δε ότι το 80% αυτών των εκτάσεων έχουν μετατραπεί σε δάση και όχι σε δασικές εκτάσεις.

«Με δεδομένο ότι η ανάρτηση των δασικών χαρτών στο 51% της χώρας έδειξε ότι οι εκχερσωμένες εκτάσεις -εκτάσεις δηλαδή που κατά το 1945 ήταν δάση και σήμερα εμφανίζονται με άλλη μορφή- είναι περίπου 1.600.000 στρέμματα (περίπου 1,2% της έκτασης της χώρας), δηλαδή το θετικό ισοζύγιο του δάσους είναι περίπου 2 εκατ. στρέμματα, η εν λόγω ρύθμιση εκτιμάται ότι θα έχει μικρή επίπτωση στο δασικό ισοζύγιο της χώρας, ενώ θα επιτρέψει μόνο τη γεωργική καλλιέργεια, χρήση που επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις να ασκείται σε εκτάσεις δασικού χαρακτήρα και από το Σύνταγμα», υπογραμμίζει το ΥΠΕΝ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα ο νόμος έδινε τη δυνατότητα εκμετάλλευσης μόνο των δασικών εκτάσεων ή των εκτάσεων που έχουν απολέσει πια το δασικό τους χαρακτήρα, αλλά όχι των δασών. Δηλαδή επέτρεπε σε όσους έχουν τίτλους ιδιοκτησίας που ανάγονται πριν από το 1946 και η έκταση είναι δασική και όχι δάσος να κάνουν όλες τις χρήσεις (να βγει η έκταση εκτός δασικής νομοθεσίας), ενώ αν οι τίτλοι είναι μεταγενέστεροι και έως το έτος 2004 να τη χρησιμοποιήσουν μόνο για γεωργική ή δεντροκομική καλλιέργεια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα σωρεία αιτημάτων από πολίτες, φορείς και οργανώσεις, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα αξιοποίησης των αγρών που αφέθηκαν και έγιναν δάση για γεωργική ή δεντροκομική καλλιέργεια.

Αποχαρακτηρισμός

Στο μεταξύ, τα βήματα που πρέπει ν’ ακολουθήσουν οι πολίτες και οι αρμόδιες υπηρεσίες για να αποχαρακτηρίσουν εκτάσεις με φρυγανική βλάστηση, οι οποίες έχουν αποτυπωθεί ως δάση στους δασικούς χάρτες, περιγράφει σε σχετική εγκύκλιο ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Σωκράτης Φάμελλος. Μάλιστα, η εν λόγω εγκύκλιος αποτελεί συνέχεια της πρόσφατης απόφασης, με την οποία έγινε ομόφωνα αποδεκτή η γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών (ΤΣΔ), όπου ορίζεται ότι οι εκτάσεις που καλύπτονται μόνο από φρυγανική βλάστηση, χωρίς την παρουσία δασικής βλάστησης, θα πρέπει να χαρακτηρίζονται ως χορτολιβαδικές. Η ρύθμιση αυτή δίνει λύση σε προβλήματα χρήσεων των αποκλειστικά φρυγανικών εκτάσεων, κυρίως στη νησιωτική χώρα. Ετσι, οι πολίτες μπορούν πλέον να αιτούνται στη Δασική Υπηρεσία τη διόρθωση κυρωμένου δασικού χάρτη, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της γνωμοδότησης του ΤΣΔ. Την αίτηση θα εξετάζει τριμελής Επιτροπή Δασολογίου, στην οποία θα προΐσταται ο διευθυντής Δασών και θα συμμετέχουν δύο υπάλληλοι (δασολόγοι ή δασοπόνοι) των οικείων δασικών αρχών.

Η Επιτροπή Δασολογίου, εφόσον διαπιστώνει ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις της απόφασης του ΤΣΔ και δεν μπορεί να κατατάξει την έκταση στα δάση ή στις δασικές εκτάσεις, θα την κατατάσσει αυτόματα στις χορτολιβαδικές εκτάσεις της δασικής νομοθεσίας. Στη συνέχεια, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία των δασικών χαρτών, ο κυρωμένος δασικός χάρτης θα διορθώνεται στη συγκεκριμένη επιφάνεια.

Διευκρινίζεται ότι αίτηση μπορεί να υποβληθεί ακόμα κι αν δεν έχει υποβληθεί αντίρρηση επί της εκτάσεως αυτής, ενώ επί της αποφάσεως της Επιτροπής μπορεί να υποβληθεί προσφυγή ενώπιον του ΤΣΔ από όποιον έχει έννομο συμφέρον, εντός προθεσμίας 45 ημερών.

Οδηγός

Παράλληλα, η εν λόγω εγκύκλιος δίνει οδηγίες για τις περιπτώσεις των υπό κατάρτιση, θεωρημένων και αναρτημένων δασικών χαρτών:

* Στους υπό κατάρτιση δασικούς χάρτες και πριν τη θεώρηση είτε οι μελετητές είτε οι Διευθύνσεις Δασών θα κάνουν την προσαρμογή του χάρτη στην απόφαση.

* Στις περιπτώσεις που ο χάρτης είναι θεωρημένος, αλλά όχι αναρτημένος ή βρίσκεται σε ανάρτηση και υποβάλλονται αντιρρήσεις, εφαρμόζεται η διαδικασία της αίτησης πρόδηλου σφάλματος.

* Εφόσον οι αντιρρήσεις δεν έχουν εξεταστεί ακόμα, οι Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) λαμβάνουν υπόψη την απόφαση του ΤΣΔ και την εφαρμόζουν ανάλογα.

* Εφόσον οι αντιρρήσεις έχουν εξεταστεί, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί το έργο των ΕΠΕΑ, μπορούν οι υποθέσεις αυτές να επανεξεταστούν.

* Εφόσον έχει ολοκληρωθεί το έργο των ΕΠΕΑ και δεν έχει κυρωθεί ο δασικός χάρτης, θα πρέπει να ξανασυσταθεί ΕΠΕΑ ώστε να εξεταστούν οι υποθέσεις.

Τέλος, αντίστοιχα με τα παραπάνω και σύμφωνα με το περιεχόμενο της γνωμοδότησης του ΤΣΔ πρέπει να κινούνται και τα όργανα που επιλαμβάνονται των πράξεων χαρακτηρισμού (δασάρχης ή Τεχνική Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων), στις περιοχές που δεν έχει αναρτηθεί ακόμα δασικός χάρτης.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου