«Πρέπει να πληρώσετε»: Το κρατικό «έγκλημα» που πήγε να εξαφανίσει μια από τις πιο πετυχημένες εταιρίες στην Ελλάδα

To ημερολόγιο γυρίζει στις αρχές της δεκαετίας του 1910. Τρία αδέρφια από την Κάρυστο, ο Αντώνης, ο Νίκος και ο Ιάσων, αφήνουν τη μάνα και τα πέντε μικρότερα αδέρφια τους, προκειμένου να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή στην Αθήνα. Το επίθετό τους; Λουμίδης.

Ένα μικρό κομπόδεμα, καθώς και ένα ποσό από το μοναδικό αμπέλι που διέθετε η χήρα και πούλησε επί τούτου, ήταν τα πενιχρά εφόδιά τους σε αυτό το πολύ δύσκολο εγχείρημα.

Κατά βάση, τα αδέρφια βγάζουν μεροκάματο σε καφεκοπτεία και μπακάλικα, ώσπου αποφασίζουν να ανοίξουν τη δική τους επιχείρηση στον Πειραιά. Όλα ή τίποτα! Και τώρα μπορείτε να βράσετε έναν ελληνικό για να διαβάσετε τη συνέχεια.

Πουλούν κακάο, σοκολάτες, κουβαρίστρες ραψίματος, κορδόνια, αλλά και άκοφτο καφέ, σε μια περίοδο που τα εν λόγω μαγαζιά ήταν ελάχιστα. Αυτό είναι το πρώτο μυστικό της επιτυχίας. Το δεύτερο και σημαντικότερο; Το γεγονός ότι τα καφενεία προμηθεύονται ωμό το ρόφημα.

Μέχρι να έρθει η ώρα του σερβιρίσματος, οι καφετζήδες πρέπει να τον ψήνουν και να τον αλέθουν μόνοι τους, χρησιμοποιώντας χειροκίνητα καβουρδιστήρια και μπρούτζινους χειρόμυλους.

Λουμίδης

Για να το απολαύσει κανείς τον καφέ στο σπίτι του; Σκέτη ταλαιπωρία. Πρώτα καβούρδισμα στο τηγάνι, εν συνεχεία άλεσμα με γουδοχέρι. Ο Νίκος Λουμίδης, υπάλληλος σε αθηναϊκό καφεκοπτείο από το 1913, έχει αποκτήσει την απαιτούμενη γνώση. Τα αδέρφια αντιλαμβάνονται το επιχειρηματικό κενό.

Με… όπλα έναν πέτρινο μύλο και ένα χειροκίνητο καβουρδιστήρι 10 οκάδων, ξεκινούν την παραγωγή. Καβούρδισμα, άλεσμα και, τέλος, λιανική είτε απευθείας χύμα στο μπακάλικο είτε συσκευασμένο σε κατ’ οίκον διανομές με κάρα. Μέχρι τότε η πώληση γινόταν σε μεγάλους σάκους. Οι νεαροί από την Κάρυστο έχουν την ιδέα να το κάνουν σε μικρές συσκευασίες για το ευρύ κοινό.

Η εκκίνηση δόθηκε από την οδό Ρετσίνα 12 και η ταμπέλα γράφει «Αντώνιος Αρ. Λουμίδης», το όνομα του μεγάλου αδελφού. Έπειτα από μια γεμάτη δεκαετία εμπειριών, εν έτει 1923, αποφασίζουν να ανοίξουν το δεύτερο κατάστημα στην οδό Τσαμαδού 5, ξανά στον Πειραιά. Αυτό λειτουργεί αποκλειστικά ως καφεκοπτείο. Παράλληλα δίνουν στο χαρμάνι τους την ονομασία «Έτοιμος Καφές Λουμίδης Παπαγάλος».

Λουμίδης

Τέσσερα χρόνια αργότερα καθιερώνεται ένα από τα πιο γνωστά διαφημιστικά σλόγκαν όλων των εποχών, δηλαδή το: «Έκαστος στο είδος του και ο Λουμίδης στους καφέδες»

Τα αδέρφια ιδρύουν την εταιρεία «Α. Λουμίδης και Σία», ενώ εγκαινιάζουν καφεκοπτείο και στο κέντρο της Αθήνας – συγκεκριμένα στη συμβολή των οδών Αιόλου & Πανεπιστημίου.

«Καφέ Βραζιλίας σαν θέλεις να πιεις, και κέφι να κάνεις ωσάν μερακλής, στον δρόμο Αιόλου μες στα Χαυτεία, Λουμίδης & Σία», γράφει ο ποιητής Γεώργιος Σουρής.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, το πρώτο καφεκοπτείο της Θεσσαλονίκης ανοίγει τις πόρτες του – συγκεκριμένα στην οδό Τσιμισκή.

Το πιο ξεχωριστό κατάστημα δημιουργείται επί της οδού Σταδίου και μένει στην ιστορία ως το «Πατάρι του Λουμίδη». Εξέχουσες προσωπικότητες των γραμμάτων, τεχνών και της δημοσιογραφίας, συναντιούνται και κάνουν ατελείωτες συζητήσεις, απολαμβάνοντας τον καφέ τους.

Χατζιδάκις στον Λουμίδη

Nίκος Γκάτσος, Μάνος Χατζιδάκις, Οδυσσέας Ελύτης, Γιάννης Τσαρούχης, Γιάννης Μόραλης, Κάρολος Κουν, Αλέξης Σολομός, Ελένη Βακαλό, Ανδρέας Εμπειρίκος, Μιχάλης Κατσαρός, Νίκος Καρούζος, Νικηφόρος Βρεττάκος, Κώστας Βάρναλης, Μάρκος Αυγέρης, Γιώργος Σεφέρης, Μίλτος Σαχτούρης, Νάνος Βαλαωρίτης, Τάκης Σινόπουλος, Μίκης Θεοδωράκης…

Το «Ελληνικό Σπίτι του Καφέ», η «Ελληνική Βιομηχανία Σοκολάτας – Κακάο Λουμίδη», το εργοστάσιο βιομηχανικής παραγωγής τυποποιημένου καφέ στα Οινόφυτα Βοιωτίας και άλλα καταστήματα, διευρύνουν τη δυναμική μιας εκ των πιο επιτυχημένων εταιρειών της χώρας.

Τα πρώτα προβλήματα αρχίζουν στα τέλη των 70s’ με αρχές 80s’, χωρίς την παραμικρή ευθύνη των ιδιοκτητών, δηλαδή των απογόνων των τριών αδερφών, οι οποίοι είχαν πάρει τα ηνία από τα τέλη της δεκαετίας του 1950.

Στην προσπάθειά του να ρίξει τον υψηλό τιμάριθμο, το Υπουργείο Εμπορίου επιβάλλει ανώτατη τιμή πώλησης σε κάποια προϊόντα, μεταξύ των οποίων και ο καφές.

Οι επιχειρήσεις αναγκάζονται να πωλούν το προϊόν τους φθηνότερα από την τιμή αγοράς του και οι ζημίες είναι μεγάλες – ενίοτε και ανεπανόρθωτες.

Λουμίδης

Η επόμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αποφασίζει να ιδρύσει την κρατική προμηθευτική εταιρεία ΠΡΟΜΕΤ, η οποία αναλαμβάνει αποκλειστικά τις εισαγωγές καφέ στην Ελλάδα.

Άνθρωποι χωρίς καμία γνώση και εμπειρία στο θέμα, καθορίζουν την προέλευση, τις ποσότητες, τις ποικιλίες και την τιμή του προϊόντος.

Η ΠΡΟΜΕΤ δεν δίνει στις επιχειρήσεις ούτε καν τις απαραίτητες ποσότητες, με αποτέλεσμα να μπουν σε καθεστώς ασφυξίας, από το οποίο φυσικά δεν γλιτώνει ούτε η Λουμίδης Α.Ε.

«Εσείς έχετε βγάλει λεφτά, πρέπει να πληρώσετε», έχουν πει υπουργοί σε έναν εκ των απογόνων των αδερφών, τον Σωτήρη, ο οποίος έχει γράψει και βιβλίο για την ιστορία της εταιρείας.

Υπό τον ορατό κίνδυνο του γκρεμίσματος όσων είχαν χτιστεί επί περίπου επτά δεκαετίες, στις 25 Σεπτεμβρίου 1987 υπογράφεται συμφωνητικό για την αύξηση του εταιρικού κεφαλαίου της Λουμίδης Α.Ε., με τη συμμετοχή της Nestle S.A.

Ήταν η πρώτη πράξη σε μια εξαγορά που πραγματοποιήθηκε ομαλά, δεδομένου ότι ο Σωτήρης Λουμίδης παρέμεινε για να προστατεύσει τους επί σειρά συνοδοιπόρους του, ώσπου έφτασε στο σημείο να ηγηθεί ολόκληρου του κολοσσού επί μια εξαετία.

Το κράτος λίγο έλειψε να αφανίσει τον παπαγάλο. Εκείνος, όμως, αφού έριξε το… μπινελίκι του, άνοιξε τα φτερά του όσο χρειαζόταν για να ενταχθεί σε ένα νέο φιλικό περιβάλλον. Και να συνεχίσει το σλόγκαν «έκαστος στο είδος του».

«Πρέπει να πληρώσετε»: Το κρατικό «έγκλημα» που πήγε να εξαφανίσει μια από τις πιο πετυχημένες εταιρίες στην Ελλάδα

πηγή: menshouse.gr