Οι διαφωνίες μεγαλομετόχων και διοικήσεων μιας εταιρείας είναι συχνό φαινόμενο στον κόσμο του επιχειρείν. Αυτό που δεν συμβαίνει συχνά είναι ο μεγαλομέτοχος να «επικηρύσσει» το διοικητικό συμβούλιο, όπως έκανε ουσιαστικά αυτή την εβδομάδα ο Sir Στέλιος Χατζηιωάννου προσφέροντας το ποσό των 5 εκατ. λιρών σε όσους του δώσουν πληροφορίες που θα μπορούσαν να αποτρέψουν τη συμφωνία-μαμούθ της easyJet με την Airbus για την προμήθεια 107 νέων αεροσκαφών.
Η διαμάχη του «Sir Stelios» με τις διοικήσεις της εταιρείας που αυτός ίδρυσε και παραμένει μέχρι σήμερα ο μεγαλύτερος μέτοχος, ελέγχοντας μαζί με την οικογένειά του ποσοστό περίπου 34%, διαρκεί πολλά χρόνια. O ίδιος έχει παραιτηθεί από το διοικητικό συμβούλιο της easyJet ήδη από το 2010, έχοντας όμως καταφέρει να βγει νικητής από την τότε διαμάχη που είχε με τη διοίκηση, εξασφαλίζοντας τη διανομή μερίσματος καθώς και την πληρωμή δικαιωμάτων.
Βασικό σημείο σύγκρουσης παραμένει η στρατηγική συνεχούς ανάπτυξης που ακολουθεί η διοίκηση της easyJet, καθιστώντας την εταιρεία τον δεύτερο μεγαλύτερο αερομεταφορέα χαμηλού κόστους της Ευρώπης, με στόλο 337 αεροπλάνων. Ο Sir Stelios έχει ταχθεί κατά αυτής της στρατηγικής, χαρακτηρίζοντάς την «καταστροφική για την αξία της εταιρείας μακροπρόθεσμα» και ζητώντας τη μείωση του στόλου στα περίπου 250 αεροπλάνα.
Πιέσεις
Μέχρι τώρα ο ιδρυτής της easyJet δεν έχει καταφέρει να βρει αρκετούς συμμάχους ανάμεσα στους υπόλοιπους μετόχους για να σταματήσει τα σχέδια της διοίκησης. Όμως με την πανδημία του κορονοϊού να απειλεί την ίδια την ύπαρξη της εταιρείας, όπως συμβαίνει και με τις περισσότερες αεροπορικές παγκοσμίως, ο Sir Stelios εντείνει τις πιέσεις.
Τελευταίο επεισόδιο ήταν η ανακοίνωση της περασμένης Τρίτης με την οποία ο ίδιος δεσμεύτηκε να δώσει αμοιβή έως 5 εκατ. λίρες σε μετρητά από την προσωπική του περιουσία σε όποιον παράσχει χρήσιμες πληροφορίες που θα επιτρέψουν την ακύρωση της παραγγελίας ύψους 4,5 δισ. λιρών από την Airbus.
Ο ίδιος προβλέπει πως, αν προχωρήσει κανονικά η παραγγελία, η easyJet θα έχει χρεοκοπήσει μέχρι τον Δεκέμβριο του 2020. Λέγοντας ότι η εταιρεία διοικείται από ορισμένα «καθάρματα», o Χατζηιωάννου ουσιαστικά αναζητεί πληροφορίες για ενδεχόμενη δωροδοκία από την πλευρά της Airbus.
Το σκάνδαλο Airbus
Στη δήλωσή του αναφέρει πως η βρετανική Δικαιοσύνη στις 31 Ιανουαρίου του 2020 καταδίκασε την Airbus για δωροδοκίες προς διευθυντικά στελέχη αεροπορικών ανά τον κόσμο. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου καταδίκασε την Airbus για δωροδοκία στελεχών αεροπορικών εταιρειών σε όλο τον κόσμο. Όπως επισημαίνει, κυβερνητικές έρευνες στη Βρετανία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ αποκάλυψαν ότι η Airbus εμπλέκεται σε υποθέσεις δωροδοκίας και διαφθοράς, που είχαν ως αποτέλεσμα να επιβληθούν στην αεροναυπηγική εταιρεία πρόστιμα ύψους 3 δισ. λιρών, με τις αεροπορικές εταιρείες που ζημιώθηκαν να διατηρούν ακόμη το δικαίωμα να κινηθούν νομικά κατά της Airbus.
Αν και, όπως σημειώνει, οι έρευνες κάλυψαν πολλές χώρες και δεν επικεντρώθηκαν στις βρετανικές αεροπορικές εταιρείες, τονίζει ότι η σύμβαση του 2013 της easyJet με την Airbus και οι επακόλουθες μυστικές «παραγγελίες ανανέωσης» από τη διοίκηση της easyJet έγιναν όσο η διαφθορά στους κόλπους της Airbus βρισκόταν στο αποκορύφωμά της.
Προσθέτει, ακόμα, ότι ενώ ο ίδιος υπέβαλε αίτημα στη διοίκηση της easyJet για τη διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας για τη διερεύνηση του ενδεχόμενου δωροδοκίας από την Airbus στην περίπτωση των παραγγελιών του βρετανικού αερομεταφορέα, μετά τις αποκαλύψεις της 31ης Ιανουαρίου 2020 οΤζον Μπάρτον, πρόεδρος της easyJet, απέρριψε το αίτημά του.
Ενδείξεις διαφθοράς
Τι ζητάει, όμως, ο Sir Stelios για την αμοιβή που προσφέρει; Όπως αναφέρει ο ίδιος, προτίθεται να πληρώσει για οποιαδήποτε πληροφορία μπορεί να δείχνει κάποια υπόγεια συμφωνία που οδήγησε στην παραγγελία των αεροσκαφών από την easyJet. «Αναζητούμε ακόμη και μικρές υποδείξεις, οτιδήποτε, από πλουσιοπάροχη ψυχαγωγία στη Διεθνή Αεροπορική Έκθεση του Παρισιού έως και χορηγίες. Κάποιος ανεξήγητος πλουτισμός ή ανεξήγητα έξοδα από υπαλλήλους της easyJet θα μπορούσαν να μας δώσουν ενδείξεις», αναφέρει χαρακτηριστικά.
O ίδιος αναφέρει ότι η Airbus ελέγχει κάποιους «φαινομενικά ανεξάρτητους διαχειριστές κεφαλαίων» που επενδύουν σε μετοχές της easyJet προκειμένου να επηρεάσουν την εταιρεία ώστε να αγοράζει συνεχώς αεροπλάνα.
Η επόμενη πράξη του δράματος
Συνέχεια αναμένεται να δοθεί στις 22 Μαΐου, ημερομηνία κατά την οποία, έπειτα από αίτημα του Sir Στέλιου Χατζηιωάννου, θα διεξαχθεί γενική συνέλευση των μετόχων. Στόχος του ιδρυτή της easyJet είναι η απομάκρυνση τεσσάρων μελών του διοικητικού συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων του προέδρου, του διευθύνοντος συμβούλου και του οικονομικού διευθυντή της εταιρείας.
Η εταιρεία αρνείται οποιαδήποτε παρασπονδία και αναφέρει ότι το συμβόλαιο με την Airbus είναι βιώσιμο. «Το διοικητικό συμβούλιο απορρίπτει κάθε υπόνοια ότι η easyJet έχει εμπλακεί σε τυχόν ανάρμοστες ενέργειες», ανάφερε η εταιρεία σε ανακοίνωσή της, προσθέτοντας ότι «η easyJet ακολουθεί τα υψηλότερα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης και ελέγχου κατά τις διαδικασίες προμήθειας αεροσκαφών».
Αναβολή
Πάντως, τον προηγούμενο μήνα η easyJet ανακοίνωσε ότι θα αναβάλει για τρία χρόνια την παραγγελία 24 αεροσκαφών με στόχο να μειώσει τις κεφαλαιουχικές δαπάνες. Η κίνηση αυτή δεν ικανοποίησε τον μεγαλομέτοχο της εταιρείας, ο οποίος δήλωσε ότι η αναβολή απλώς μεταθέτει χρονικά το πρόβλημα.
Οι υπόλοιποι μέτοχοι φαίνονται μοιρασμένοι. Ενώ υπάρχουν κάποιοι που μοιράζονται πλέον τις ανησυχίες του κ. Χατζηιώαννου, κάποιοι άλλοι αναφέρουν πως η εταιρεία θα πρέπει να επικεντρωθεί στη διαχείριση της πρωτοφανούς κρίσης που έφερε η πανδημία του κορονοϊού.
Τα αεροπλάνα της εταιρείας παραμένουν καθηλωμένα στο έδαφος, ενώ η easyJet έλαβε κυβερνητική βοήθεια αντλώντας το ποσό των 690 εκατ. ευρώ μέσω ειδικού χρηματοδοτικού εργαλείου της βρετανικής κυβέρνησης.
Πηγή: capital.gr