Μια ιστορική απόφαση έλαβε ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, προκαλώντας έντονο διάλογο και αντιδράσεις. Ο Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να δώσει τέλος στην παραγωγή των χάλκινων νομισμάτων του ενός σεντ, επικαλούμενος την ασύμφορη οικονομική τους επιβάρυνση. Η δήλωση αυτή έγινε μέσα από ανάρτηση στην πλατφόρμα Truth Social, όπου ο Τραμπ ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Τα νομίσματα του ενός σεντ μάς κοστίζουν πάνω από δύο σεντ το καθένα για να παραχθούν. Αυτή η σπατάλη πρέπει να σταματήσει! Έχω δώσει εντολή στον Υπουργό Οικονομικών να τερματίσει την παραγωγή τους».
Αν και η πρόθεση αυτή δεν είχε αναφερθεί κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, η ιδέα επανήλθε στο προσκήνιο μετά από σχετική συζήτηση που πυροδότησε το Υπουργείο Κυβερνητικής Αποδοτικότητας του Έλον Μασκ. Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, το Υπουργείο τόνισε πως η παραγωγή των νομισμάτων αυτών επιβαρύνει τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, κοστίζοντας δεκάδες εκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Το οικονομικό κόστος της παραγωγής
Σύμφωνα με τα δεδομένα του αμερικανικού νομισματοκοπείου, μόνο για το οικονομικό έτος 2024, το οποίο ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρήγαγαν 3,2 δισεκατομμύρια νομίσματα του ενός σεντ. Το συνολικό κόστος αυτής της διαδικασίας ανήλθε σε 85,3 εκατομμύρια δολάρια. Για κάθε χάλκινο σεντ που παράγεται, το κόστος αγγίζει τα 0,037 δολάρια – μια αύξηση σε σχέση με τα 0,031 δολάρια που ίσχυαν την προηγούμενη χρονιά. Επιπλέον, ζημία παρατηρείται και στην παραγωγή των πεντάλεπτων νομισμάτων (nickels), όπου το κόστος παραγωγής φτάνει τα 0,14 δολάρια ανά νόμισμα.
Αυτά τα στοιχεία αναδεικνύουν ένα πρόβλημα που ταλανίζει τη χώρα εδώ και δεκαετίες. Ολοένα και περισσότεροι οικονομολόγοι και πολιτικοί ζητούν να αναθεωρηθεί η αναγκαιότητα αυτών των νομισμάτων, ιδίως τη στιγμή που πολλές χώρες, όπως ο Καναδάς, έχουν ήδη καταργήσει τα αντίστοιχα νομίσματά τους.
Η νομική διάσταση της απόφασης
Ωστόσο, το αν ο Ντόναλντ Τραμπ έχει τη νομική εξουσία να προχωρήσει μονομερώς στην κατάργηση του νομίσματος παραμένει ένα ζήτημα ανοιχτό. Όπως σημειώνει το Associated Press, οι προδιαγραφές για το μέγεθος, τη σύνθεση και την ύπαρξη του κάθε νομίσματος ρυθμίζονται από το Κογκρέσο. Παρόλα αυτά, ο Ρόμπερτ Κ. Τρίεστ, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Northeastern, θεωρεί ότι μπορεί να υπάρχει περιθώριο δράσης:
«Η διαδικασία για την κατάργηση του σεντ στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι απολύτως ξεκάθαρη. Μάλλον θα απαιτούσε νομοθετική πράξη του Κογκρέσου, αλλά ο Υπουργός Οικονομικών μπορεί να σταματήσει την παραγωγή τους χωρίς νομοθετική αλλαγή».
Προηγούμενες προσπάθειες και ιστορικό υπόβαθρο
Στο παρελθόν, υπήρξαν αρκετές προσπάθειες κατάργησης του χάλκινου σεντ, με προτάσεις για προσωρινή αναστολή της παραγωγής, πλήρη εξάλειψη ή ακόμη και υποχρεωτική στρογγυλοποίηση τιμών στο πλησιέστερο πεντάλεπτο. Παρά τις συνεχείς προτάσεις, η πολιτική βούληση για την υλοποίηση ενός τέτοιου μέτρου έλειπε.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η κατάργηση λιγότερο πολύτιμων νομισμάτων δεν είναι κάτι καινούργιο για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 1857, το Κογκρέσο αποφάσισε να αποσύρει το μισό σεντ (half-cent) από την κυκλοφορία, αναγνωρίζοντας τη μειωμένη πρακτική του αξία.
Η συζήτηση συνεχίζεται
Η απόφαση του Τραμπ μπορεί να σηματοδοτήσει την αρχή του τέλους για το χάλκινο σεντ, αλλά η πορεία της υλοποίησης αυτής της ιδέας παραμένει αβέβαιη. Καθώς ο διάλογος γύρω από την οικονομική αποδοτικότητα και τις συμβολικές αξίες των νομισμάτων συνεχίζεται, οι Ηνωμένες Πολιτείες καλούνται να αποφασίσουν αν θα ακολουθήσουν το παράδειγμα άλλων χωρών ή αν θα συνεχίσουν να στηρίζουν ένα κομμάτι της ιστορίας τους.
Μάθετε τα πάντα για ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ – ΔΥΠΑ – ΟΠΕΚΑ – ΟΑΕΔ – ΕΦΚΑ εδώ
