ΤΟ ΨΗΦΙΔΩΤΟ ΤΟΥ ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟΥ
Μέσα στις επόμενες μέρες θα αρχίσει η τοποθέτηση ενός κοινόχρηστου έργου τέχνης στο χώρο του κολυμβητηρίου, ενός ψηφιδωτού επιφάνειας 9m2 περίπου.
Ποιος είναι όμως ο λόγος μιας τέτοιας επιλογής; Στο κάτω – κάτω τι θα προσφέρει στους χρήστες του χώρου; Ποια μπορεί να είναι η πρακτική του αξία ή η ελάχιστη χρησιμότητά του;
Η Jace Norman είπε κάποτε ότι: «η τέχνη ίσως να μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να νιώσει καλύτερα. Ενδεχομένως να μην μπορεί να κάνει τίποτε περισσότερο από αυτό. Και αυτό όμως είναι κάτι πολύ σπουδαίο».
Ίσως λοιπόν, κάποιος άνθρωπος, κάποια μέρα που δεν αισθάνεται τόσο καλά, κοιτώντας το, να μπορέσει να νιώσει καλύτερα. Ίσως…
Τοποθετείται όμως και για έναν ακόμη λόγο. Στην αρχαία Ελλάδα τα ωραιότερα κτίρια, τα πιο επιβλητικά, ήταν τα δημόσια κτίρια και όχι τα ιδιωτικά. Ήταν τα θέατρα, τα αρχαία στάδια, η αρχαία αγορά, οι ναοί, οι χώροι συνάθροισης του κοινού. Στο πέρασμα του χρόνου, η αντίληψη αυτή υιοθετήθηκε από το σύνολο σχεδόν των χωρών του Δυτικού κόσμου. Όχι όμως από την σύγχρονη Ελλάδα.
Η παρακμή των δημόσιων κτιρίων βασιλεύει απ’ άκρη σ’ άκρη σε όλους της Δήμους της χώρας και έχει καταστεί αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητάς μας.
Η ΑΥΘΑΙΡΕΣΙΑ
Εν πολλοίς, η ενέργεια τοποθέτησης του ψηφιδωτού θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «αυθαίρετη». Άρα, οι «αυθεραιτούντες» φέρουν ακέραια την ευθύνη για τις όποιες παραφωνίες παρουσιαστούν.
Θα πρέπει επομένως να ξεκαθαριστεί ότι δεν προηγήθηκε καμία ιδιαίτερη συζήτηση για το ζήτημα, ο Δήμαρχος δεν ενημερώθηκε έγκαιρα και όπως έπρεπε, ούτε και τα όργανα του Δήμου. Σκεπτόμενοι το μπάχαλο που επικρατεί πολλές φορές στις Ειδικές Επιτροπές, δεν έγινε προσπάθεια να συσταθεί «Επιτροπή Αξιολόγησης Εικαστικών Έργων» στην οποία συνήθως συμμετέχουν ένας ιστορικός τέχνης, ένας φιλόλογος, ένας μουσειόλογος και κάποιοι επιφανείς από την τοπική κοινωνία. Εν ολίγοις, παρακάμφθηκαν κάποιες συνήθεις διαδικασίες.
Ο υποφαινόμενος επέλεξε το χώρο που θα τοποθετηθεί το ψηφιδωτό. Ο κ. Βίκτωρας Ρουχωτάς ασχολήθηκε ίσως με το πιο κρίσιμο ζήτημα του εγχειρήματος, να βρει και να πείσει την εικαστικό που θα αναλάμβανε την εκτέλεση του έργου, την κ. Biljana Velinovic Καθηγήτρια Σύγχρονης Τέχνης στην Σχολή Καλών Τεχνών του Βελιγραδίου.
Έγινε μια ελάχιστη κουβέντα με την εικαστικό. Τις είπαμε μεταξύ ποιων καλλιτεχνικών ρευμάτων θα θέλαμε να κινηθεί δεδομένης και της αρχιτεκτονικής τυπολογίας του κτιρίου. Στο τέλος της ημέρας όμως, μπορεί να έλαβε κάτι από αυτά που της είπαμε υπόψη της μπορεί όμως και να μην έλαβε τίποτε.
ΥΔΑΤΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Το όνομα του έργου είναι ο «Υδάτινος Κόσμος» και σύμφωνα με αυτά που μας ανέφερε η κ. Velinovic, στο έργο εμπλέκονται στοιχεία του πραγματικού και του μυθολογικού κόσμου. Πραγματικά στοιχεία είναι οι μορφές των κολυμβητών που σχετίζονται άμεσα με το σκοπό του κτιρίου στο οποίο τοποθετείται το ψηφιδωτό. Στους κύκλους εμφανίζονται μορφές και στοιχεία του υποβρύχιου κόσμου (φύκια, ψάρια κλπ). Στο φόντο έχει χρησιμοποιηθεί λευκή, ζεστή πέτρα με πρότυπο τα αρχαία ψηφιδωτά».
Αναμφισβήτητα πρόκειται για μια σημαντική και κοπιώδη δουλειά. Οι πρώτες ψηφίδες άρχισαν να τοποθετούνται σε έναν ατελιέ στα περίχωρα του Βελιγραδίου τον περασμένο χειμώνα. Το έργο ολοκληρώθηκε πριν από μερικές ημέρες.
Σύμφωνα με τις λίγες φωτογραφίες από την εξέλιξη του έργου που μας έστελνε η κ. Velinovic, φαίνεται ότι η κυρίαρχη μορφή στο έργο είναι ο θεός Ποσειδώνας. Στο φόντο της μορφής του θεού Ποσειδώνα απεικονίζεται το «Μεγάλο Κύμα ανοιχτά της Καναγκάουα» του Ιάπωνα Katsushika Hokusai (1831) το σημαντικότερο ίσως έργο της Ιαπωνικής τέχνης με την μεγαλύτερη επίδραση στο Δυτικό κόσμο.
Στο Μεγάλο Κύμα ανιχνεύονται στοιχεία από τις Μαθηματικές επιστήμες και συγκεκριμένα από την μαθηματική Ακολουθία Αριθμών Fibonacci, από το Χρυσό Αριθμό του Πυθαγόρα αλλά και από την Γεωμετρική Θεωρία των Μορφοκλασματικών Συνόλων (fractal).
Άνετα λοιπόν θα μπορούσαν οι Καθηγητές Μαθηματικών των Λυκείων μας, για να σπάσει η ρουτίνα της χειμωνιάτικης καθημερινότητας στο χώρο του σχολείου, να πάρουν την τάξη τους και να κάνουν το μάθημα της Χρυσής Τομής στο Κολυμβητήριο.
Θα περιμένουμε να δούμε το αποτέλεσμα ολοκληρωμένο σε λίγες ημέρες και ελπίζουμε ότι θα είναι πολύ καλό. Είναι μια μικρή χειρονομία που νομίζουμε ότι θα καταστήσει το κτίριο πιο «ομιλητικό» στους χρήστες και στους επισκέπτες.
Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ότι το έργο δεν ήταν μέρος κάποιας έτοιμης συλλογής έργων. Φτιάχτηκε ειδικά για το Κολυμβητήριο Αργοστολίου και αποτελεί δωρεά της εικαστικού προς το Δήμο Αργοστολίου.
