ΤΠΣ: οι πολεοδομικές αλλαγές σε 768 περιοχές-στο ΦΕΚ οι προδιαγραφές

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Οριστικές λύσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση και για τα αυθαίρετα θα καθορίσουν τα νέα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ), που αρχίζουν οι διαγωνισμοί ανάθεσης μελετών με αυστηρό χρονοδιάγραμμα να ολοκληρωθούν έως το 2025 σε 768 Δημοτικές Ενότητες σε όλη τη χώρα.

«Τα νέα ΤΠΣ ρυθμίζουν την εκτός σχεδίου δόμηση με τον καθορισμό στο σύνολο του εξωοικιστικού χώρου ορθολογικών χρήσεων γης και όρων δόμησης συμβατών με τα τοπικά χαρακτηριστικά» αναφέρει στις 10 βασικές πολεοδομικές  αρχές και κατευθύνσεις, που περιγράφει η απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ν. Ταγαρά , με την οποία καθορίζονται οι Τεχνικές προδιαγραφές Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ), η οποία δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ (αριθμ φύλλου 3545 τεύχος Β, 3 Αυγούστου 2021).

«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πολεοδομική μεταρρύθμιση στη χώρα», δήλωσε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο αρμόδιος υφυπουργός του ΥΠΕΝ, Νίκος Ταγαράς, σημειώνοντας ότι η ανάθεση συνολικά 229 διακριτών μελετών ΤΠΣ, για 768 Δημοτικές Ενότητες θα γίνει σε τέσσερις κύκλους έως τος αρχές του νέου έτους, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση 400 εκατ ευρώ από το Ταμείο Ανάκμαψης, και η ολοκλήρωση του συνόλου των μελετών των νέων ΤΠΣ, που θα καλύψουν το 70% της ελληνικής επικράτειας θα είναι πραγματικότητα έως το 2025.

Η πρώτη προκήρυξη γίνεται άμεσα και αφορά σε 12 Μελέτες, 45 Δημοτικές Ενότητες, προϋπολογισμού 14.352.660,98 ευρώ. Οι 12 Μελέτες είναι πιλοτικές για τους επόμενους κύκλους προκήρυξης διότι αφορούν σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από ποικιλία γνωρισμάτων (πχ νησιωτικές περιοχές, αστικές και περιαστικές, ορεινές, εθνικής σημασίας  κα). Δείτε εδώ στο ecopress τις περιοχές του Α΄Κύκλου Μελετών ΤΠΣ

Απόφαση τεχνικών προδιαγραφών των ΤΠΣ

Στην απόφαση του ΥΠΕΝ με την οποία καθορίζονται οι τεχνικές προδιαγραφές Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ), προβλέπεται ότι:

Περιεχόμενο των  ΤΠΣ

Τα ΤΠΣ αποτελούν σύνολα κειμένων, χαρτών και δια¬γραμμάτων, με τα οποία καθορίζονται:
-το πρότυπο χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης και τα βασικά προγραμματικά μεγέθη,
-τα όρια των πολεοδομικών ενοτήτων και οικισμών,
-οι χρήσεις γης,
-οι όροι και περιορισμοί δόμησης,
-οι σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις,
-τα μεταφορικά (για την μηχανοκίνητη και τις ήπιες μορφές κινητικότητας), τεχνικά και περιβαλλοντικά δί¬κτυα και υποδομές,
-η ιεράρχηση του οδικού δικτύου,
-ο σχεδιασμός πρόληψης και αντιμετώπισης έκτακτων συνθηκών και κινδύνων,
-η προσωρινή οριοθέτηση υδατορεμάτων εντός των προς πολεοδόμηση περιοχών,
-η γεωλογική καταλληλότητα για δόμηση στην περι¬οχή μελέτης.

Ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες, επιπλέον καθορίζουν:
-Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (ΖΥΣ),
-Ζώνες Ειδικών Πολεοδομικών Κινήτρων,
-περιοχές και ζώνες ήπιας κυκλοφορίας και οχημάτων χαμηλών εκπομπών ρύπων,
-μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή,
-μέτρα υποστηρικτικά της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και διαχείρισης συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών,
-καθώς και κάθε άλλο μέτρο, όρο ή περιορισμό που απαιτείται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση της περιοχής μελέτης.

Αρχές των ΤΠΣ

-Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια εντάσσονται στο πρώτο επίπεδο του πολεοδομικού σχεδιασμού, και εκπονούνται σε τουλάχιστον μία ή περισσότερες Δη¬μοτικές Ενότητες (Δ.Ε.) ενός Δήμου. Μπορεί επίσης να καλύπτουν την έκταση δύο ή περισσοτέρων Δ.Ε. ομόρων Δήμων. Εντάσσουν τον πολεοδομικό σχεδιασμό πρώ-του επιπέδου στο σύνολο των επιπέδων του χωρικού σχεδιασμού, εναρμονιζόμενα με τον υπερκείμενο χω-ροταξικό σχεδιασμό και παρέχουν σαφείς κατευθύνσεις στον πολεοδομικό σχεδιασμό δευτέρου επιπέδου. Τα ΤΠΣ εναρμονίζονται με τις κατευθύνσεις των Ειδικών και Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων και περιέχουν τις αναγκαίες ρυθμίσεις (και κατά περίπτωση κατευθύνσεις) για την επίτευξη των σκοπών τους.
-Τα ΤΠΣ διέπονται από τις αρχές της βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης, η οποία περιλαμβάνει τις χωρικές, εδαφικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις της βιώσιμης ανάπτυ¬ξης, καθώς και αυτές που σχετίζονται με την ορθολογική οργάνωση του χώρου, όπως ορίζονται στο άρθρο 1 του ν. 4447/2016 ως ισχύει. Στο πλαίσιο αυτών των βασικών αρχών, τα ΤΠΣ:

  1. ρυθμίζουν την εκτός σχεδίου δόμηση με τον καθορι¬σμό στο σύνολο του εξωοικιστικού χώρου ορθολογικών χρήσεων γης και όρων δόμησης συμβατών με τα τοπικά χαρακτηριστικά,
  2. δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην αναζωογόνηση του υφιστάμενου οικιστικού χώρου, στο κτιριακό απόθεμα και στον υπαίθριο δημόσιο χώρο,
  3. αξιοποιούν τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών και της έξυπνης πόλης,
  4. επιδιώκουν τη διαχείριση της γης ως φυσικού πόρου με φειδώ, με επεκτάσεις των σχεδίων των πόλεων μόνον όπου αυτό δικαιολογείται από τον παρατηρούμενο ή αναμενόμενο λόγω των πληθυσμιακών τάσεων κορεσμό τους. Παράλληλα επιδιώκουν την προώθηση νέων προτύπων οικιστικής ανάπτυξης που δεν περιορίζονται στην εκ των υστέρων πολεοδόμηση ήδη διαμορφωμένων ατύπως οικιστικών ζωνών, βάσει των αρχών της συμπαγούς και συνεκτικής πόλης,
  5. υποστηρίζουν τη δημιουργία ισχυρής και ισορροπη¬μένης παραγωγικής βάσης, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του αναπτυξιακού προγραμματισμού και παρέχουν επαρκή γη για την χωροθέτηση των αναγκαίων οικονομι¬κών δραστηριοτήτων και ιδίως αυτών που αντιστοιχούν στα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής, καθώς και μέσω της αξιοποίησης ανενεργών και εγκαταλελειμ- μένων χρήσεων,
  6. διευκολύνουν τη δημιουργία και την ανταγωνιστικότητα των οργανωμένων μορφών ανάπτυξης,
  7. προστατεύουν τους διαθέσιμους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους, ως αυτοτελείς αξίες και παράλληλα, τους εντάσσουν στην αναπτυξιακή διαδικασία,
  8. προωθούν τη βιώσιμη κινητικότητα και την προσβασιμότητα,
  9. προωθούν την πρόληψη της Κλιματικής Αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, καθώς και την ανθεκτικότη- τα και την ασφάλεια από φυσικούς και ανθρωπογενείς κινδύνους,
  10. προωθούν την κοινωνική συνοχή, τη δίκαιη κατανομή πόρων και την άρση αποκλεισμών χωρικού χαρακτήρα.

Γενικές  κατευθύνσεις Μελέτης ΤΠΣ

Η εκπόνηση των ΤΠΣ αποτελεί σύνθετο έργο που πε¬ριλαμβάνει αφενός, διαδικασίες κατάρτισης και έγκρισης των απαραίτητων μελετών και αφετέρου, συμμετοχικές διαδικασίες γνωμοδοτήσεων και κοινωνικής διαβούλευ- σης επί του περιεχομένου του ΤΠΣ οι οποίες διασφα¬λίζουν το δημοκρατικό προγραμματισμό στο τοπικό επίπεδο των Πρωτοβάθμιων ΟΤΑ και τον οριζόντιο συ¬ντονισμό της διοίκησης.
Κεντρικό πυρήνα των διαδικασιών αποτελεί η κατάρ¬τιση των απαραίτητων μελετών και ειδικότερα:
Κύρια Μελέτη ΤΠΣ η οποία προσδιορίζει μέσω ρυθ¬μίσεων και κατευθύνσεων την στρατηγική χωρικής ανάπτυξης και οργάνωσης στο σύνολο της εδαφικής περιοχής. Στη μελέτη αυτή περιλαμβάνονται και τυχόν συμπληρωματικές μελέτες ή τεχνικές Εκθέσεις σύμφωνα με τις ανάγκες σχεδιασμού της εκάστοτε Δ.Ε. (π.χ. Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, Σχέδιο Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή, Γενικά Σχέδια Αντιμετώπισης Έκτακτων Αναγκών και Διαχείρισης Συνεπειών, Χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας, πυρκαγιάς, Χάρτες Αξιολό¬γησης Τρωτότητας σε Εδαφική Διάβρωση, Μελέτη καθο¬ρισμού ΖΥΣ, κ.λπ.). Για τις μελέτες αυτές εφαρμόζονται οι ειδικότερες κατά περίπτωση ισχύουσες προδιαγραφές.
Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) των προτεινόμενων από την Κύρια Μελέτη ΤΠΣ ρυθμίσεων και κατευθύνσεων. Η μελέτη αυτή εκπονείται με βάση τις εκάστοτε ισχύουσες προδιαγραφές.
Προκαταρκτική Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας ως υποστηρικτική της Κύριας Μελέτης ΤΠΣ, σε κλίμακα 1:25000 για το σύνολο της περιοχής μελέτης και 1:10000 για τις προς πολεοδόμηση περιοχές και τους οικισμούς που οριοθετούνται για πρώτη φορά, σύμφωνα με τα Πα¬ραρτήματα Ι και ΙΙ της υπ’ αρ. 37691/12.09.2007 (Β’ 1902) απόφασης Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., εφόσον η περιοχή δεν καλύπτεται από μελέτη της προηγούμενης περιόδου σχεδιασμού μέσω ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ.
Μελέτη προσωρινής οριοθέτησης των υφιστάμενων υδατορεμάτων, εντός των νέων προς πολεοδόμηση περιοχών μέσω του ΤΠΣ ως υποστηρικτική της Κύριας Μελέτης ΤΠΣ (σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 5 του ν.4258/2014).
Τα παραδοτέα της μελέτης συνίστανται σε κείμενα, πίνακες, διαγράμματα και χάρτες.

Δείτε την απόφαση του ΥΠΕΝ για τις τεχνικές προδιαγραφές των νέων ΤΠΣ στο ΦΕΚ

Πηγή: ecopress.gr