Η Τουρκία είναι μαζί με τη Σαουδική Αραβία και τη Νότια Κορέα οι τρεις υποψήφιες χώρες που θα επιδιώξουν μετά το 2023-2025 να εισέλθουν στο πυρηνικό κλαμπ. Αυτό αποκαλύπτει ειδική-εμπιστευτική έκθεση αμερικανικής υπηρεσίας πληροφοριών (με ημερομηνία 31 Αυγούστου 2020) και η οποία είναι στη διάθεση του υπογράφοντος.
Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*
Η έκθεση στην εισαγωγή της εξετάζει πού ακριβώς βρισκόμαστε αναφορικά με την παγκόσμια πυρηνική ασφάλεια, ποιες είναι οι κατευθυντήριες τάσεις των ανωτέρω τριών κρατών στο να επιδιώξουν να αποκτήσουν πυρηνική βόμβα, γιατί οι παραπάνω τρεις χώρες θα κινηθούν προς τη διαδικασία πυρηνικοποίησης, ως και το πώς θα είναι το περιφερειακό γεωπολιτικό περιβάλλον (Ανατολική Μεσόγειος, Μέση Ανατολή, Κορεατική Χερσόνησος), γιατί «αναμένονται δραματικές αλλαγές». Από τις αναφορές σχετικά με την πυρηνική διασπορά επισημαίνω τα παρακάτω πολύ ανησυχητικά:
- Λόγω του αυξημένου και ποιοτικά αναβαθμισμένου αριθμού απειλών, έχει ενισχυθεί σε ορισμένες γεωγραφικές ζώνες του πλανήτη η τάση για πυρηνικό πολλαπλασιασμό και για υιοθέτηση πυρηνικών επιλογών.
- Και οι τρεις χώρες που είναι σύμμαχοι των ΗΠΑ είναι απογοητευμένες από τη στρατιωτική σχέση μαζί τους. Πιθανότατα να ακολουθήσουν τους πυρηνικούς δρόμους των Πακιστάν, Ινδίας, Βόρειας Κορέας.
- Η αύξηση ως και εμπέδωση των αυταρχικών καθεστώτων είναι πλέον πραγματικότητα. Οι περιπτώσεις της Αγκυρας και του Ριάντ αποδεικνύουν ότι ο Ερντογάν και ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχουν πυρηνικές σκέψεις στο μυαλό τους.
- Δεν υπάρχουν στο προσκήνιο σοβαρές προτάσεις αλλά και ελπίδες για πυρηνικό αφοπλισμό ή τουλάχιστον μείωση των οπλοστασίων των γνωστών πυρηνικών δυνάμεων.
- Δεν δείχνουν και δεν φέρουν αποτελέσματα οι διεθνείς κυρώσεις που έχουν επιβληθεί σε ορισμένα καθεστώτα που έχουν εμπλακεί σε θέματα οριζόντιας πυρηνικής διασποράς.
- Δεν εμφανίζονται στο προσκήνιο κάποιες σοβαρές κινήσεις, κυρίως, από πλευράς δυτικών κρατών για να συνδράμουν σε τρίτες χώρες στο να προσφέρουν πυρηνική ενέργεια για μη στρατιωτικούς/ειρηνικούς σκοπούς. Κάτι σαν ανανεωμένες συμφωνίες πυρηνικής συνεργασίας τύπου 123.
- Οσο θα ισχύουν οι διμερείς ανταγωνισμοί μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας από τη Βαλτική και τον Αρκτικό χώρο μέχρι τη Μέση Ανατολή ως και μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας σε Νότια Σινική Θάλασσα και Ειρηνικό οι πυρηνικές φιλοδοξίες κάποιων θα ενδυναμώνονται…
- Αν το Ιράν αποχωρήσει από τη γνωστή Συνθήκη του 1968 περί μη διασποράς των πυρηνικών όπλων, τότε η Σαουδική Αραβία και η Τουρκία θα προχωρήσουν άμεσα σε υιοθέτηση ενεργών πυρηνικών βημάτων.
- Η Τουρκία θα έχει πιο πολλά εμπόδια στον πυρηνικό της δρόμο, γιατί είναι κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ. Η Ατλαντική Συμμαχία έχει συγκεκριμένες πυρηνικές επιλογές, δυνάμεις και δόγμα. Η Τουρκία όμως τα τελευταία χρόνια χαράσσει ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και δύσκολα θα την αποτρέψουν, κυρίως από το 2023 και μετά.
Επισημάνσεις
Ειδικότερα για την Τουρκία οι αναλυτές επισημαίνουν σε 9 σελίδες τα εξής:
- Στην Ανατολική Μεσόγειο και σε Μ. Ανατολή, Βόρεια Αφρική θα επικρατήσουν πολύ έντονοι ανταγωνισμοί σε όλα τα πλαίσια. Δεν μπορούν να αποφευχθούν πολεμικές ή υβριδικές συγκρούσεις. Η Αγκυρα αναζητεί διεξόδους σε πολλά μέτωπα και θα ενισχύσει περαιτέρω τη στρατιωτικο-συμβατική παρουσία της, ενώ θα προχωρήσει σε στρατηγικής συνεργασίας μακρόπνοες συμφωνίες με την Αλγερία, το Πακιστάν και το Αζερμπαϊτζάν.
- Ο Ερντογάν και η κυβερνώσα ελίτ από το 2016 και μετά δεν εμπιστεύονται τους Αμερικανούς. Η κρίση εμπιστοσύνης άρχισε όμως από το 2003.
- Ο Ερντογάν είναι αυταρχικός ηγέτης και επιδιώκει να «απορροφήσει» τμήματα κρατών στην τουρκική εδαφική επικράτεια. Για να «σκεπάσει» και τα κατεχόμενα στο μέλλον θα χρειαστεί πυρηνική συνδρομή…
- Η Τουρκία έχει παρατηρήσει ότι επί χρόνια δεν αποδίδουν οι διάφορες συμφωνίες πυρηνικού αφοπλισμού, ενώ αφέθηκε το Ισραήλ από το 1958 να προχωρήσει σε πυρηνικοποίησή του. Αυτό για τον Ερντογάν είναι «τεράστια αμαρτία» και σε αυτό ευθύνεται, κυρίως, η Γαλλία…
- Η διμερής πυρηνική συμφωνία των Αμερικανών με την Αγκυρα 123 για συνεργασία στην ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας κ.λπ. εκπνέει το 2023. Συνεπώς, ήδη, η Τουρκία ετοιμάζει τα προσεχή βήματά της…
- Η Τουρκία έχει ήδη υπολογίσιμες πυρηνικές επαφές με τη Νότια Κορέα, τη Βραζιλία, τη Ρωσία και προφανώς με το Πακιστάν. Εχει προσελκύσει πυρηνικούς «μισθοφόρους» ήδη από 5 κράτη.
- Η Τουρκία έχει διαπιστώσει ότι τα 50-52 αμερικανικά τακτικά πυρηνικά όπλα Β-61 που είναι αποθηκευμένα στην αεροπορική βάση Ιντσιρλίκ-Αδάνων είναι για άλλους ρόλους και σενάρια, η Αγκυρα δεν έχει πλέον συγκεκριμένη αεροπορική δύναμη (όπως στο παρελθόν) για τυχόν πυρηνική εμπλοκή σε υποστήριξη κινήσεων της συμμαχίας. Συνεπώς, έχει δεύτερες σκέψεις για πολλά…
- Αποκλείεται να προχωρήσει η Αγκυρα σε ακραία βήματα «πυρηνικής κλοπής» ή «πυρηνικού εκβιασμού» των Αμερικανών, αλλά αρκετοί δυτικοί αναλυτές (Γερμανοί-Ολλανδοί-Νορβηγοί και Δανοί) -με τους οποίους συνεργάζεται σε μελέτες ο υπογράφων- υποστηρίζουν την ασφαλή μεταφορά τους σε Ιταλία, Πολωνία ή υπό προϋποθέσεις στη Ρουμανία. Μάλιστα, επισημαίνουν ότι σε έναν χρόνο ο πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ θα είναι Πολωνός στρατηγός (ο νυν Α/ΓΕΕΘΑ) και η Βαρσοβία επιθυμεί να «φιλοξενήσει» στο έδαφός της αμερικανικά τακτικά πυρηνικά όπλα.
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
