Μια πρόσφατη λίστα κριτικών κινηματογράφου από όλο τον κόσμο για τις καλύτερες ταινίες των 90s, προκάλεσε αρκετή συζήτηση γύρω από το νούμερο 1 της…
Υπάρχουν ορισμένες περίοδοι στην ιστορία του σινεμά που μοιάζουν λες ολόκληρη η κινηματογραφική έμπνευση που θα μπορούσε να υπάρχει στον πλανήτη απελευθερώνεται μαζικά και ταυτόχρονα. Και μοιάζει αδύνατο, αλλά η μια ταινιάρα παράγεται μετά την άλλη με αποτέλεσμα να νιώθεις τυχερός που ζεις σε μια τέτοια περίοδο. Μια τέτοια χαρακτηριστική εποχή ήταν τα 70s: η γενιά των Κόπολα, Σκορτσέζε, Σπίλμπεργκ, Κιούμπρικ, Φρίντκιν κτλ, η γενιά του λεγόμενου «New Hollywood», επαναπροσδιόρισε ουσιαστικά το τι σημαίνει εμπορικό σινεμά. Μια άλλη τέτοια εποχή ήταν τα 90s.
Στα 90s, κατά αντίστοιχο τρόπο όπως και στα 70s, τα στούντιο του Χόλιγουντ κινήθηκαν σε μια λογική «απελευθέρωσης του δημιουργού» και αναπόφευκτα, οι ταινιάρες έβγαιναν βροχή. Αυτός είναι ο λόγος που κατά καιρούς, υπάρχουν πολλοί που επιστρέφουν νοητά σε εκείνη την δεκαετία και κάνουν λίστες με τα αριστουργήματα που προέκυψαν τότε. Πρόσφατα, άλλη μια τέτοια λίστα είδε το φως της δημοσιότητας: κριτικοί και άνθρωποι του σινεμά από όλο τον κόσμο, ψήφισαν για τις καλύτερες 40 ταινίες των 90s και έβγαλαν πόρισμα -αναγκαστικά- και για το ποια υπήρξε η καλύτερη ταινία της δεκαετίας.
Στην κορυφή βρέθηκε το «Goodfellas». Αναμφισβήτητα αριστούργημα. Η ταινία του Σκορτσέζε εισήγαγε μια νέα αισθητική σε ένα παραδοσιακό είδος σινεμά -εκείνο των gangster movies- και μάλιστα, σε αντιπαραβολή με το εδραιωμένο ύφος των «Νονών» του Κόπολα, μιας τριλογίας που συμπτωματικά ολοκληρώθηκε την ίδια χρονιά: «Goodfellas» και «Νονός 3» υπήρξαν ένα υπέροχο μαφιόζικο δίπολο το 1990. Είναι όμως πράγματι, παρά το αναμφισβήτητο μεγαλείο του, το «Goodfellas» η καλύτερη ταινία των 90s; Να την πούμε την αμαρτία μας: δύσκολα…
Καταρχάς, να ποια είναι η τελική 40άδα όπως προέκυψε μετά την πολυσυζητημένη ψηφοφορία:
1) Goodfellas (Martin Scorsese)
2) Pulp Fiction (Quentin Tarantino)
3) The Silence of the Lambs (Jonathan Demme)
4) Fargo (Joel and Ethan Coen)
5) Eyes Wide Shut (Stanley Kubrick)
6) Chungking Express (Wong Kar-Wai)
7) Magnolia (Paul Thomas Anderson)
8) Boogie Nights (Paul Thomas Anderson)
9) Close-Up (Abbas Kiarostami)
10) The Thin Red Line (Terrence Malick)
11) Unforgiven (Clint Eastwood)
12) Satantango (Bela Tarr)
13) Schindler’s List (Steven Spielberg)
14) Beau Travail (Claire Denis)
15) A Brighter Summer Day (Edward Yang)
16) Safe (Todd Haynes)
17) The Matrix (Lana and Lilly Wachowski)
18) L.A. Confidential (Curtis Hanson)
19) Heat (Michael Mann)
20) Fight Club (David Fincher)
21) The Big Lebowski (Joel Coen)
22) The Piano (Jane Campion)
23) Saving Private Ryan (Steven Spielberg)
24) Groundhog Day (Harold Ramis)
25) Red (Krystof Kieslowski)
26) Being John Malkovich (Spike Jonze)
27) Jackie Brown (Quentin Tarantino)
28) Blue (Krystof Kieslowski)
29) Twin Peaks: Fire Walk With Me (David Lynch)
30) Breaking the Waves (Lars von Trier)
31) The Long Day Closes (Terrence Davies)
32) All About My Mother (Pedro Almodovar)
33) Rushmore (Wes Anderson)
34) Before Sunrise (Richard Linklater)
35) Paris is Burning (Jenni Livingston)
36) Hoop Dreams (Steve James)
37) After Life (Hirokazu Kore-Eda)
38) The Truman Show (Peter Weir)
39) Lost Highway (David Lynch)
40) The Flowers of Shanghai (Hous Hsiao-Hsien)
Οι ενστάσεις ξεκινάνε καταρχάς από την ίδια την σύσταση της 40άδας. Μοιάζει παντελώς αδικαιολόγητο για παράδειγμα, να βρίσκονται εκτός 40άδας το «Dracula» και ο «Νονός 3» του Κόπολα αλλά και φυσικά τα ιστορικά «Seven», «Usual Suspects» και «12 Monkeys». Πρόκειται φυσικά, για ιστορικές ταινιάρες που καθόρισαν ολόκληρη την δεκαετία, με τόσο υψηλά επίπεδα επιδραστικότητας που δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί πως επαναπροσδιόρισαν τους κανόνες των ειδών που ανήκουν. Όταν μάλιστα, στη λίστα βλέπουμε τίμιες ταινίες αλλά δίχως την παραμικρή καλλιτεχνική παρακαταθήκη όπως το «Schindler’s List», το «The Piano», το «Saving Private Ryan» και το «Before Sunrise», ε, μα είναι να γελάει κανείς που θα έλεγε και ο Φίλιππος Συρίγος.
Αλλά έστω και έτσι, αν ρίξει κανείς μια ματιά στο νούμερο 2 και το νούμερο 3 της λίστας, θα συνειδητοποιήσει πως πρόκειται για τόσο επιδραστικούς φιλμικούς ογκόλιθους, που δύσκολα το «Goodfellas» θα μπορούσε να ισχυριστεί πως είναι καλύτερο από αυτούς: η «Σιωπή των Αμνών» του Τζόναθαν Ντεμ παίζει να είναι και το καλύτερο αστυνομικό θρίλερ όλων των εποχών, σε αντίθεση με το «Goodfellas», που παρά το γεγονός ότι είναι ταινιάρα, ούτε κατά διάνοια δεν θα μπορούσε να διεκδικήσει τον τίτλο του καλύτερου gangster movie που γυρίστηκε ποτέ.
Αλλά και το «Pulp Fiction», η ταινία του Ταραντίνο που εισήγαγε μια νέα μορφή κινηματογραφικής αφήγησης τόσο σε επίπεδο ύφους όσο και σε επίπεδο δομής, είναι μια ταινία που παραμένει διαχρονική και αγέραστη διότι κατάφερε να γίνει τομή για το σινεμά των 90s.
Ναι, ταινιάρα το «Goodfellas», αυτό έλειπε να το συζητάμε. Αλλά όταν έχει ως αντιπάλους το νούμερο 2 και το νούμερο 3 αυτής της λίστας, είναι μάλλον παραλογισμός να τα ξεπερνάει και τα δυο. Μεταξύ μας: ούτε καν ο Σκορτσέζε δεν θα το ισχυριζόταν…
Πηγή: menshouse.gr
